Len, to roślina uprawiana od wielu tysięcy lat. Do użytku nadają się wszystkie części tej rośliny oleistej. Z nasion wydobywa się natomiast olej, o wyjątkowo cennych właściwościach.
Olej lniany zaleca się spożywać wyłącznie na zimno, nie należy go podgrzewać – dodawać do gotujących się dań, ani tym bardziej używać do smażenia. Traci wtedy wszystkie swoje cenne właściwości.
Profilaktycznie powinno spożywać się do 4 łyżek stołowych oleju dziennie, dodając go do zimnych potraw: sałatek, surówek, past kanapkowych (z jaj, sera, ryb wędzonych). Jako dodatek do zup, kasz, ziemniaków lub mięs może być użyty tylko po zakończeniu obróbki cieplnej – czyli już na talerzu.
Czym charakteryzuje się olej lniany? Przede wszystkim wysoką zawartością kwasów omega-3. Dlaczego kwasy omega-3 są tak ważne?
Kwasy omega 3 zaliczają się do puli niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Są wymarzonym pokarmem dla mózgu, wchodzą w skład komórek nerwowych i odpowiadają za przekaźnictwo nerwowe. Ich niedobór sprzyja powstawaniu wielu chorób – m.in. niektórych nowotworów, alergii czy ADHD. Niedobór omega-3 przy jednoczesnym nadmiarze kwasów omega-6 powoduje także stany zapalne stawów i wzmacnia bóle reumatyczne. Na niedobory NNKT szczególnie narażone są młode organizmy, dlatego szczególnie ważne jest dbanie o prawidłową podaż tych kwasów u dzieci. Przy niedostatecznej ich podaży z dietą objawy niedoboru u dzieci pojawią się znacznie szybciej niż u dorosłych.
Na co zwracać szczególną uwagę? Do objawów niedoboru nienasyconych kwasów tłuszczowych zaliczamy: spowolnienie wzrostu i spadek masy ciała, zmiany skórne oraz problemy z gojeniem się ran, zmniejszoną odporność, kruchość naczyń włosowatych oraz osłabienie pracy serca. Poziom kwasów omega-3 można uzupełnić za pomocą oleju z wiesiołka. W codziennym zastosowaniu przydatny może być także olej lniany lub nasiona siemienia lnianego. Świetnym źródłem kwasów omega-3 w diecie są także tłuste ryby. Ponad to oleje roślinne oraz nasiona roślin oleistych: orzechy, dynia, pszenica, kukurydza, soja, oliwki, jak również świeże warzywa liściaste.
Pierwsze badania dotyczące wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 prowadzone były już w latach 70-tych. Naukowcy odkryli wtedy, że u Eskimosów, których głównym pożywieniem są ryby morskie występuje bardzo niski odsetek zachorowań na choroby układu sercowo-naczyniowego oraz bardzo niskie stężenie cholesterolu we krwi.
Najnowsze badania potwierdzają te obserwacje. Naukowcy z Uniwersytetu Colorado w USA dowiedli, że kwasy omega-3 mogą chronić dzieci przed cukrzycą typu 1, badania holenderskie natomiast donoszą, że regularne spożywanie ryb morskich, bogatych w kwasy omega-3 łagodzi objawy depresji poporodowej u kobiet. Ponad to z raportu z badań wynika, że niedobór tych związków w organizmie przyszłej mamy może prowadzić do zaburzeń koordynacji ruchowej dzieci. Trzymiesięczne badania polskich naukowców z roku 2006 po raz kolejny dowiodły z kolei, że uzupełnienie diety preparatem z kwasami omega-3 wpływa na poprawę zdolności intelektualnych dzieci.
Specjaliści z warszawskiego Instytutu Żywności i Żywienia zapowiadają jednak, że wciąż jest wiele zagadek związanych z wpływem kwasów omega na zdrowie dzieci. Jednak niezależnie od tego co przyniosą nam nowe badania już dziś wiemy na temat kwasów omega-3 na tyle dużo, by móc śmiało rekomendować je w codziennej diecie.
Ważne – olej lniany należy przechowywać w chłodnym miejscu (najlepiej w lodówce na najniższej półce albo na drzwiach) w ciemnej butelce. Należy go chronić przed działaniem światła, powietrza i wysokiej temperatury. Po otwarciu butelki należy zawartość spożyć w ciągu 3 – 4 tygodni.
Zatem do dzieła :)
Justyna Marszałkowska-Jakubik – www.e-prolinea.pl
Zobacz również:
Jak wybrać dobrą oliwę: czyli co wpływa na jakość oliwy?
Aromatyzowane oliwy i octy domowej roboty
Ssanie oleju – kontrowersyjna metoda oczyszczania organizmu
Cudowny Olej Syberyjski i wyroby z cedru syberyjskiego
