Kifoza to rodzaj naturalnej krzywizny kręgosłupa przypominająca garb. Kształtuje się już w okresie płodowym, ale pod wpływem złych nawyków, chorób zwyrodnieniowych lub innych czynników, może ulegać spłyceniu albo pogłębieniu. Dowiedz się więcej na temat tego, czym jest i jak wygląda kifoza!
Co to jest kifoza?
To określenie na paraboliczne wygięcie kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej, czyli przednio-tylnej. Oznacza to, że kifoza jest krzywizną przypominającą swoją budową łuk ze szczytem skierowanym ku grzbietowi. Naturalnie występuje ona w odcinku piersiowym i krzyżowo-guzicznym.
Ta naturalna krzywizna kształtuje się w okresie życia płodowego. Jednak wówczas kręgosłup na całej swojej długości jest uformowany na kształt tzw. kifozy i przypomina literę „C”. Odcinkowa kifoza pozycjonuje się dopiero we wczesnym dzieciństwie, kiedy to maluch stopniowo przechodzi etap pionizacji postawy, czyli nabywa umiejętności podnoszenia głowy, stania i chodzenia. Dzięki temu, że mięśnie i inne struktury znajdujące się po stronie kifozy są poddawane mobilizacji, paraboliczna krzywizna w newralgicznych miejscach zmienia swój układ i powstaje tzw. lordoza. Stanowi ona przeciwieństwo kifozy, bez którego kręgosłup nie mógłby spełniać funkcji aparatu ruchu w sposób optymalny.
Jakie funkcje pełni kifoza?
Kifoza nadaje kręgosłupowi charakterystycznego przestrzennego profilu, ale pełni także wiele innych istotnych funkcji motorycznych. Dzięki niej np. plecy na poziomie łopatek są zaokrąglone. Kifoza przede wszystkim umożliwia utrzymanie pionowej wyprostowanej postawy, ale także amortyzuje wstrząsy i odciążenia, na które narażone są plecy podczas ruchu, a nawet w trakcie odpoczynku.
W efekcie różnorodnych czynników zewnętrznych, np. nieergonomicznego trybu pracy i nauki, oraz związanych z postępującymi chorobami zwyrodnieniowymi układu ruchu kifoza może ulegać odkształceniom. Kifozę uznaje się za prawidłową, jeśli jej wartość mieści się w granicach 20–40 stopni. Powyżej lub poniżej tego zakresu podejrzewa się pogłębienie bądź wypłaszczenie kifozy. Oba stany świadczą o nieprawidłowej głębokości kifozy i mogą wymagać rehabilitacji, a nawet operacji chirurgicznych.
Zbyt duża lub zbyt słabo uwypuklona kifoza może nie tylko stanowić defekt kosmetyczny (nadaje plecom zdeformowany profil, np. garb, lub powoduje, że okolica łopatek jest płaska), lecz również stać się źródłem nieprzyjemnych dolegliwości. Deformacja kifozy często też niekorzystnie wpływa m.in. na mechanikę oddychania lub powoduje kłucie w klatce piersiowej. Zdarza się, że w efekcie nieprawidłowej kifozy pacjent doświadcza trudności w zakresie pracy kręgosłupa na całej jego długości – objawia się to jako np. sztywność pleców, ramion lub okolicy miednicy.
Rodzaje kifozy
Ze względu na głębokość i lokalizację kifozy wyróżnia się kilka jej rodzajów. Wśród nich jest m.in. nadmierna kifoza piersiowa, znana też jako wada postawy „plecy okrągłe”. Charakteryzuje się odstającymi łopatkami, wysunięciem głowy i barków, zapadnięciem klatki piersiowej i spłyceniem odcinka lędźwiowego, co jest spowodowane zmianą pochylenia miednicy.
