Podczas upałów nasz organizm potrzebuje regularnego nawadniania. Wysokie temperatury sprawiają, że tracimy wodę szybciej niż zwykle. Powinniśmy uzupełniać ją przez cały dzień, nie tylko wtedy, gdy poczujemy pragnienie. Zbyt mała ilość płynów może prowadzić do poważnego odwodnienia i osłabienia organizmu.
Tak naprawdę poczucie, że chce nam się pić, już jest sygnałem lekkiego odwodnienia. Organizm domaga się uzupełnienia płynów. Dlatego odpowiednie nawadnianie latem to absolutna podstawa. I wbrew powszechnym opiniom, to jednak nie woda gasi pragnienie najskuteczniej.Organizm sygnalizuje niedostateczną ilość wody na różne sposoby. Pojawia się uczucie pragnienia, wysuszają się błony śluzowe, może pojawić się ból głowy, znużenie, zmęczenie, spadek energii, obniża się koncentracja. Gdy czujemy pragnienie, to nasz organizm już odczuwa skutki odwodnienia. Dlatego warto pić płyny, zanim pojawią się pierwsze objawy ich niedoboru.
Nawadnianie organizmu jest kluczowe
Woda w organizmie człowieka pełni wiele kluczowych funkcji. Transportuje witaminy, minerały i hormony. Jest nośnikiem wielu substancji biorących udział w najważniejszych procesach życiowych, np. w trawieniu i wydalaniu. Jest uniwersalnym rozpuszczalnikiem m.in. dla toksyn w procesie oczyszczania organizmu. To dopiero początek. Woda dystrybuuje elektrolity (sód, potas i wapń) niezbędne do utrzymania równowagi elektrolitowej. Pełni znaczącą rolę w transporcie tlenu jako główny składnik osocza krwi (aż 90%). Konieczna jest do przeprowadzenia przemiany materii.
Bez odpowiedniej ilości płynów ciało nie radzi sobie z utrzymaniem równowagi kwasowo-zasadowej. To wciąż nie wszystko. Woda reguluje temperaturę ciała i chroni przed przegrzaniem w czasie upałów. Opierają się na niej procesy termoregulacyjne. Jeśli źle znosisz upały, być może nie nawadniasz się wystarczająco. Brak odpowiedniego nawodnienia wpływa też na układ nerwowy i pracę serca. Mózg jest jednym z tych organów, które zbudowane są głównie z wody (75%). Nasze płuca to w 80% woda, a serce w 79%. W skórze znajduje się 64% wody. Woda jest głównym składnikiem większości naszych organów. Dlatego nie jesteśmy w stanie sprawnie funkcjonować z jej niedoborem.
Sprawdź najlepsze napoje na gorące dni
Najnowsze badania dowodzą, że to nie woda nawadnia najlepiej w czasie upałów. Oczywiście wciąż to właśnie ona pozostaje najzdrowszym wyborem, jeśli jesteśmy w stanie dostarczać jej odpowiednią ilość. Jeśli nie jesteśmy, można sięgnąć po coś, co nawadnia na dłużej. Zespół prof. Ronalda Maughana z St. Andrews’ School of Medicine przebadał 13 napojów pod kątem zdolności nawadniających. Celem eksperymentu było porównanie ich właściwości uzupełniania i zatrzymywania wody w organizmie. Okazało się, że napoje zawierające elektrolity, białka i tłuszcze są skuteczniejsze niż sama woda. Na czoło rankingu wysunęło się mleko, co może być dla wielu zaskoczeniem. Zawiera ono białko, laktozę, tłuszcz oraz sód, który zatrzymuje wodę w organizmie. i spowalnia opróżnianie żołądka.
Najlepsze i najgorsze napoje na upały
Naukowcy uszeregowali przebadane napoje, poczynając od najskuteczniejszych. Na końcu listy znajdują się najmniej efektywne pod względem nawadniania. Zestawienie powstało na podstawie wskaźnika nawodnienia organizmu BHI (Beverage Hydration Index), opracowanego przez zespół profesora Maughana.
Na czele listy znajduje się odtłuszczone mleko. Wysoka zawartość białka i sodu wspomaga zatrzymywanie wody. Drugie miejsce należy do specjalistycznych roztworów z elektrolitami, które zawierają sód, potas i cukry, zwiększające wchłanianie. Trzecie miejsce zajęło mleko pełnotłuste. Sok pomarańczowy, ze względu na naturalne cukry i witaminę C wspierającą nawodnienie, znalazł się na miejscu czwartym. Niektórych zaskoczyć może miejsce piąte i szóste. To cola, z zastrzeżeniem, że sama w sobie jest oczywiście niezdrowa i cola dietetyczna. Mają wysoką zawartość cukru i sodu, a sód jest elektrolitem.
Mrożona herbata, która orzeźwia w gorące dni, uplasowała się na miejscu siódmym. Ósme to czarna herbata, która mimo zawartości kofeiny w umiarkowanych ilościach może nawadniać. Napoje izotoniczne, uzupełniające elektrolity i wspierające organizm po wysiłku fizycznym, zajęły dopiero miejsce dziewiąte. Woda niegazowana to najczęstszy wybór. Daje efekt skuteczny, ale krótkotrwały, więc zajmuje miejsce dziesiąte. Na jedenastym jest woda gazowana. Na ostatnim miejscu znalazła się kawa.
Jak skutecznie nawadniać organizm przez całe lato?
Nie czekaj, aż pojawi się pragnienie, tylko pij regularnie przez cały dzień. Najlepiej wybieraj napoje zawierające naturalne cukry, białka lub elektrolity. Unikaj sztucznie słodzonych napojów gazowanych. Włącz do diety produkty takie jak mleko, kefir, koktajle owocowe lub izotoniki. Pamiętaj, że nawodnienie to nie tylko picie wody. Warto spożywać więcej owoców i warzyw, które zawierają wodę i minerały. Świetnie nawadniają arbuzy, ogórki, pomidory i truskawki. Są idealne na lato! Pamiętaj, że podczas ekstremalnych upałów nawodnienie, to absolutna konieczność, a jego niedostatek jest zagrożeniem dla zdrowia i życia.