Obydwie metody służą do badania piersi i wykrywania wszelkich nieprawidłowości, a przede wszystkim raka. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet i przyczyną największej liczby zgonów z powodu chorób nowotworowych.
Szansa na wyleczenie zależy od typu nowotworu, stopnia jego złośliwości, ale przede wszystkim od możliwości wykrycia go we wczesnym stadium. Kobiety wiedzione dbałością o swoje zdrowie zadają sobie pytanie: mammografia czy USG?
Na początek koniecznie należy wyjaśnić, jakie zalety ma każda z tych metod.
Mammografia
Obydwie należą do metod diagnostyki obrazowej, ale wykorzystują różne możliwości techniczne: mammografia – promienie rentgenowskie, ultrasonografia – ultradźwięki.
Różna jest budowa piersi u kobiet w zależności od wieku. Każdy sutek składa się z tkanki gruczołowej i tłuszczowej, ale ich proporcje wraz z wiekiem się zmieniają. U kobiet poniżej 35 roku życia dominuje tkanka gruczołowa, u starszych więcej jest tkanki tłuszczowej.
Mammografia wykorzystuje promienie rentgenowskie, dla których najbardziej przejrzysta jest tkanka tłuszczowa. W jej obrębie możliwe jest uwidocznienie bardzo niewielkich zmian, zwłaszcza mikro zwapnień o średnicy poniżej 1 mm sugerujących obecność nowotworu. Jest to metoda diagnostyczna polecana u kobiet z sutkami o utkaniu tłuszczowym, czyli od 50 roku życia wzwyż. Skuteczność w wykrywaniu raka w tych przypadkach sięga 80-95%. To samo badanie u młodych kobiet, z gruczołową budową piersi, jest skuteczne ledwie w ok. 30-50%. Trudno wykrywalne za pomocą mammografii są małe raki zlokalizowane w przewodach mlekowych i jest to niezależne od wieku i budowy piersi.
Jako metoda wykorzystująca promienie rentgenowskie mammografia jest bezwzględnie przeciwwskazana w ciąży.
W Polsce mammografia jest badaniem przesiewowym wykrywającym raka piersi, wykonywanym w ramach programu profilaktycznego finansowanego przez NFZ. Programem objęte są kobiety w wieku od 50 do 69 lat. Niestety, z bezpłatnych dla pacjentek profilaktycznych badań mammograficznych korzysta jedynie 30% zakwalifikowanych do programu. Pozostałe dobrowolnie rezygnują z jedynego atutu walki z rakiem, jaki daje możliwość wczesnego jego wykrycia.
USG
Ultrasonografia wykorzystująca ultradźwięki jest cennym uzupełnieniem wykrytych w mammografii zmian ogniskowych.
USG doskonale różnicuje zmiany lite – guzki, które mogą być groźne od zmian płynowych – torbieli, które są zmianami łagodnymi. USG jest szczególnie przydatne do oceny piersi o utkaniu gruczołowym, czyli u kobiet poniżej 35 roku życia. Jako metoda absolutnie bezpieczna dla pacjentki jest wykorzystywana w diagnozowaniu kobiet ciężarnych i karmiących. Jest również z wyboru metodą kontroli po operacji raka piersi, po radioterapii i wszczepieniu protezy sutka. Ponadto nowe techniki USG pozwalają na coraz precyzyjniejsze uwidocznienie unaczynienia guzka piersi, które jest bardzo ważnym elementem w ocenie skali jego złośliwości. USG umożliwia tez ocenę sprężystości guzka, różną dla zmian łagodnych i złośliwych.
Skuteczność wykrywania raka metodą USG wynosi 90-93%.
Dużą zaleta tej metody jest możliwość wykonania biopsji, czyli nakłucia „podejrzanej” zmiany i oceny pod mikroskopem pobranego materiału.
Wadą USG jest możliwość niewykrycia drobnego ogniska nowotworowego, zwłaszcza jeśli znajduje się w tkance tłuszczowej.
Jako metoda profilaktyczna mammografia jest skuteczniejsza u kobiet powyżej 50 roku życia a USG u kobiet poniżej 35 roku życia. U pań w przedziale 35-50 lat często występują różnice w budowie piersi i tu metoda powinna być dobrana odpowiednio do utkania: do gruczołowego – USG, a do tłuszczowego – mammografia.
Nie sposób odpowiedzieć, która z metod jest lepsza. Jednak należy wiedzieć, która jest dla kogo.
Emilia