Choroby skóry (dermatozy) to grupa chorób o rozmaitym podłożu, objawiających się zmianami skórnymi. Mogą pojawić się w każdym wieku – zarówno u dzieci, jak i dorosłych – a ich leczenie zależy od tego, jaka jest przyczyna powodująca dermatozę. Do najczęstszych chorób skóry należą reakcje alergiczne, atopowe zapalenie skóry, trądzik, włókniaki, brodawki wirusowe czy dermatozy grzybicze. Jak rozpoznać, z czym mamy do czynienia i jak leczyć choroby skóry? Wyjaśniamy poniżej.
Choroby skóry – objawy
Choroby skóry objawiają się zmianami skórnymi – z reguły w postaci wykwitów. Wykwity dzieli się z kolei na pierwotne (czyli wynikające ze stanu zapalnego w skórze) oraz wtórne (są one następstwem wykwitów pierwotnych). Do wykwitów pierwotnych należą np. pęcherzyki, krosty, grudki, guzki, plamki, bąble. Natomiast do wykwitów wtórnych należą np. owrzodzenia, blizny, pęknięcia skóry, strupy, łuski, przeczosy.
Częstym objawem towarzyszącym chorobom skóry jest świąd w miejscu zmienionych chorobowo. Niekiedy odczuwany jest także ból oraz pieczenie.
Rodzaje chorób skóry
Choroby skóry to bardzo szeroka grupa obejmująca dermatozy o wielorakiej etiologii. Najczęściej rozróżnia się choroby skóry na podstawie przyczyny rozwoju. I tak kolejno wyróżniamy choroby skóry o podłożu:
- alergicznym (atopowe zapalenie skóry, kontaktowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry),
- bakteryjnym (np. czyraki, liszajec),
- wirusowym (opryszczka, brodawki wirusowe, półpasiec),
- grzybiczym (grzybica stóp, skóry głowy),
- pasożytniczym (wszawica i świerzb),
- genetycznym (łuszczyca),
- autoimmunologicznym (choroba Duhringa),
- zawodowym (różyca, wyprysk zawodowy),
- fizycznym lub chemicznym (oparzenia, odmrożenia),
- nowotworowym (czerniak, rak kolczystokomórkowy skóry),
- hormonalnym (trądzik, łojotok).
Najczęstsze choroby skóry u dorosłych
Jak pokazują najnowsze dane, dermatozy różnego rodzaju są spotykane aż u 30% Polaków. Najczęściej są to choroby skóry o podłożu alergicznym (atopowe zapalenie skóry, pokrzywka, kontaktowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry), grzybiczym (grzybica stóp lub skóry głowy), genetycznym (łuszczyca).
Wiele osób dorosłych zmaga się także z trądzikiem. Trądzik ma wieloczynnikową etiologię. Na jego powstawanie może mieć wpływ genetyka, zakażenia bakteryjne, zmiany hormonalne, nadmierny łojotok czy rogowacenie ujść mieszków włosowych. Zmiany trądzikowe mogą pozostawiać blizny, dlatego nie powinno się ich lekceważyć. W leczeniu stosuje się m.in. retinoidy czy antybiotyki.
Często spotykane choroby skóry u dzieci
U dzieci niezwykle często występuje atopowe zapalenie skóry, które już jest uznane jako choroba cywilizacyjna. AZS dotyczy zwykle niemowląt (i małych dzieci) i objawia się rumieniem skóry oraz wykwitami – zazwyczaj w zgięciach łokci, kolan, a także na policzkach. Atopowe zapalenie skóry jest wynikiem zaburzonej budowy warstw skóry oraz jej szczelności. Podstawą leczenia jest wprowadzenie emolientów. Niekiedy konieczne jest zastosowanie leków miejscowych lub ogólnoustrojowych (np. przeciwhistaminowych). AZS jest różnicowane przez pediatrów najczęściej z łojotokowym zapaleniem skóry, wypryskiem kontaktowym oraz z zakażeniami bakteryjnymi i wirusowymi.
Groźne choroby skóry
Nie wszystkie dermatozy są dla nas groźne – w wielu przypadkach powodują defekt estetyczny, świąd czy miejscowy ból, ale raczej nie zagrażają naszemu zdrowiu. Do takich zmian należą np. brodawki wirusowe czy włókniaki – są to łagodne zmiany i nie zwiększają one ryzyka rozwoju nowotworu skóry, jak wiele osób się obawia.
Są jednak choroby skóry, które wpływają na cały organizm i mogą nieść za sobą poważne konsekwencje, dlatego nie powinno się bagatelizować żadnych wykwitów czy innych zmian na skórze – zawsze warto udać się do lekarza lub dermatologa, aby ocenił, jakie jest ich podłoże. Do takich chorób należy np. półpasiec powodowany przez wirusa VZV. Nieleczony może doprowadzić do niedowładów, trwającego wiele miesięcy bólu, a w skrajnych przypadkach nawet udaru czy śmierci. Inną, groźną chorobą skóry jest czerniak stanowiący nowotwór złośliwy skóry. Jest to jedna z najgroźniejszych dermatoz dla człowieka, nierzadko prowadząca do zgonu. Jeśli z kolei zauważymy plamy na brzuchu, może to wskazywać na chorobę trzustki, a nie skóry – co również pretenduje do poważnego stanu.
Jak widać, są choroby skóry, które nie stanowią dla nas zagrożenia, ale pewne zmiany informują nas o tym, że w organizmie rozwija się poważna choroba, często zagrażająca naszemu zdrowiu i życiu. Ważne jest zatem, aby w przypadku zauważenia nietypowych wykwitów czy plam na skórze, udać się do lekarza w celu podjęcia diagnostyki.
Choroby skóry – leczenie
Leczenie chorób skóry jest uzależnione od ich podłoża. W przypadku zmian typu trądzik czy AZS, najczęściej stosuje się leki w postaci maści czy kremów do stosowania na skórę. W przypadku zakażenia bakteryjnego konieczne będzie zastosowanie antybiotyku, natomiast gdy zmiany skórne wynikają z zakażenia grzybiczego, należy wprowadzić lek o działaniu przeciwgrzybiczym. Jeśli zdiagnozowano chorobę autoimmunologiczną, stosuje się m.in. przeciwzapalne leki steroidowe, a przy alergiach – leki antyhistaminowe.
