Każde rozdzielenie małego dziecka od opiekuna, szczególnie matki, nawet na niezbyt długi okres czasu, u większości dzieci powoduje negatywne emocje. Szczególnie wtedy, kiedy małe dziecko nie ma doświadczenia i nie nabyło umiejętności radzenia sobie z taką sytuacją. Im młodsze dziecko, im sytuacja w jakiej się znajduje odbiega od wcześniejszego doświadczenia, tym reakcja na separację jest silniejsza.
Kiedy następuje separacja, to zaburzeniu najbardziej ulega poczucie bezpieczeństwa jakie otrzymuje od stałego opiekuna, szczególnie matki. Pierwsze próby oddzielenia małego dziecka od matki wywołują w nim uruchomienie szeregu zachowań zmniejszających uczucia zagrożenia i samotności. Dotyczy to szczególnie dłuższego okresu izolacji od matki.
Do takich zachowań należą: kiwanie się, kołysanie, wycofanie z kontaktu oraz inne objawy, które zwykło nazywać się chorobą sierocą. Jest to zespół symptomów, które przypominają depresję, a lęk określany jest jako separacyjny. Chorzy mają problemy z nawiązywaniem i podtrzymywaniem kontaktów uczuciowych, poczucie niższości, samotności, lęki i często odczuwają depresję. Mają niską aktywność życiową i ubóstwo inicjatyw i wykazują niewielkie zainteresowanie światem i otoczeniem. Dopada je ciągła huśtawka nastrojów, a ich zachowanie bywa nieprzewidywalne. Nie potrafią radzić sobie w nowych sytuacjach, mają ubogą wyobraźnię, słabą koncentrację i niski poziom myślenia abstrakcyjnego i logicznego. Zachowania stereotypowe jak bujanie się i kiwanie, kręcenie głową potrafią zakorzenić się do końca życia i osoby dorosłe często ukrywają te objawy przed środowiskiem. Objawy te są odwracalne, zwłaszcza u maluchów, o ile znajdą się one jak najwcześniej w prawidłowym środowisku rodzinnym. Przede wszystkim należy pomóc naturalnej rodzinie, aby nie doszło w niej do sytuacji kryzysowej, kiedy chce ona oddać dziecko do placówki opiekuńczej. Szczególnie mogą tu pomóc różnorodne formy terapii jak np. terapia rodzinna. Niestety nie zawsze udaje się zapobiec rozpadowi rodziny, dlatego należy znaleźć dziecku kochających opiekunów. Więzy krwi tak naprawdę nie są najważniejsze w ludzkim życiu.
Najlepszym lekarstwem na chorobę sierocą jest miłość, akceptacja i poczucie bezpieczeństwa. Osoby dorosłe mogą udać się na spotkanie z psychoterapeutą, a już sama decyzja o chęci powstrzymania niechcianych symptomów to duży krok do przodu.
