Ból pleców to dolegliwość, na którą uskarża się wiele osób. To bardzo uciążliwy objaw, który utrudnia normalne funkcjonowanie i powoduje dyskomfort. Ponadto zwyrodnieniowy ból krzyża czy rwa kulszowa mogą promieniować na inne obszary. Leki przeciwbólowe i domowe sposoby przynoszą ulgę jedynie chwilowo, dlatego niezbędna jest odpowiednia diagnostyka i wdrożenie działań leczniczych. Przeczytaj, jak poradzić sobie z bólem kręgosłupa i czym jest on wywoływany.
Ból kręgosłupa — z czego może wynikać?
Ból kręgosłupa dotyczy większości populacji. Jest jedną z najczęściej zgłaszanych dolegliwości. Co więcej, przyczyny bólu pleców często są trudne do ustalenia. Długotrwały ucisk w obrębie kręgosłupa może w dużym stopniu utrudniać codzienne funkcjonowanie. Domowe sposoby na ból kręgosłupa zwykle przynoszą jedynie chwilową ulgę. Często konieczna okazuje się fizjoterapia oraz wdrożenie leczenia.
Co powoduje ból kręgosłupa? W około 90% ból odcinka szyjnego i lędźwiowego mają charakter mechaniczny. Nasilenie objawów w takim przypadku zmniejsza się w ciągu 2–6 tyg. Natomiast u około 5% chorych przyczyny bólu kręgosłupa są układowe, zapalne lub związane z poważnym uszkodzeniem tego organu. Do takich schorzeń należą m.in.: spondyloartropatie zapalne (czyli grupa chorób reumatycznych, w których dochodzi do zapalenia stawów w kończynach i kręgosłupie) oraz zajęcie kręgosłupa w przebiegu innych zapaleń stawów, zapalenie krążka międzykręgowego, przerzuty nowotworowe lub pierwotne nowotwory kości. Są one przyczynami ostrego bólu, którego nie da się zlekceważyć. [1]
Jednak nie zawsze ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowym czy piersiowym wynika z poważnej choroby. Może być on także wynikiem prowadzonego stylu życia. Niewielka aktywność fizyczna, wady postawy, praca przy komputerze czy przez wiele godzin w tej samej pozycji (siedzącej, stojącej, pochylonej) mogą sprawić, że plecy zaczną drętwieć i boleć. Ciągłe napięcie mięśni wywołane przez siedzący tryb życia jest obecnie jedną z głównych przyczyn niezapalnego bólu kręgosłupa.
Warto pamiętać, że aktywność fizyczna jest bezpośrednio powiązana ze zdrowiem. Ma szczególne znaczenie w młodym wieku, ale nie tylko. [2]
Dolegliwości bólowe pleców — jakich nie wolno lekceważyć?
Jeśli występuje u Ciebie ból kręgosłupa, zgłoś się do ortopedy lub neurologa. Jest to szczególnie ważne, jeśli zauważysz u siebie jeden z charakterystycznych symptomów, będących objawem alarmującym (tzw. czerwoną flagą).
Należą do nich:
• ból zlokalizowany,
• ból nocny,
• objawy ogólne lub narządowe,
• początek objawów przed 30. lub po 50. roku życia,
• ból przy ruchach we wszystkich kierunkach,
• choroba nowotworowa w wywiadzie,
• czynniki ryzyka lub potwierdzona osteoporoza,
• objawy neurologiczne. [1]
W takich przypadkach konsultacja medyczna jest koniecznością.
Kręgosłup a aktywność fizyczna
Ból kręgosłupa spowodowany nieprawidłowym trybem życia jest jednym z najpowszechniej występujących objawów. Spędzanie dużej ilości czasu w pozycji siedzącej, ciężka praca fizyczna czy brak ruchu mają ogromny wpływ na stan zdrowia.
Specjaliści podkreślają, że systematyczna aktywność fizyczna nie tylko zapobiega, ale także może hamować proces rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych, w tym bólów kręgosłupa. Co więcej, warto o nią zadbać już w bardzo młodym wieku. Dobre nawyki wypracowane w dzieciństwie mogą zapobiegać występowaniu bólu stawów kręgosłupa w młodości i dorosłości. [2]
Ból krzyża — jak sobie z nim radzić?
Ból dolnego odcinka kręgosłupa, nazywanym potocznie bólem krzyża, jest bardzo często zgłaszaną dolegliwością. Leczenie ból kręgosłupa tego typu polega na tymczasowym unieruchomieniu pacjenta. Chory powinien leżeć w łóżku lub przynajmniej nie wykonywać żadnych forsownych aktywności (np. nie schylać się i nie podnosić ciężkich przedmiotów). Złagodzić objawy mogą także leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. W niektórych przypadkach lekarz może przepisać leki rozluźniające mięśnie. Co ważne, unieruchomienie nie może trwać zbyt długo, aby nie doprowadziło do ich osłabienia.
W leczeniu ostrego bólu krzyża stosuje się też techniki manualne, czyli manipulacje i mobilizacje kręgosłupa. Może je przeprowadzać tylko doświadczony lekarz lub rehabilitant. [3]
Ból kręgosłupa lędźwiowego — jakie leczenie wdrożyć?
Ból części lędźwiowej kręgosłupa także jest jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się do specjalistów. Częstotliwość jego występowania i nasilenia zależy od:
- predyspozycji genetycznych,
- trybu pracy,
- wieku,
- intensywności aktywności fizycznej,
- budowy ciała.
Jeśli wystąpią takie dolegliwości, należy leżeć w łóżku w pozycji na boku z ugiętymi nogami w stawach kolanowych i biodrowych. Nie jest to jednak równoznaczne z pozostawaniem przez cały czas w unieruchomieniu. Zwykle poprawa następuje po 1–2 dniach, ale jeśli ból się nie zmniejszy w ciągu 3–4 dni lub w razie ostrego bólu pleców w tym obszarze, należy się zgłosić do lekarza. [4]
Podsumowanie
Ból pleców jest nazywany chorobą cywilizacyjną, ponieważ skarży się na niego bardzo wielu pacjentów, nawet w młodym wieku. Aby go uniknąć, należy przede wszystkim zadbać o odpowiednią dawkę aktywności fizycznej. W profilaktyce jego występowania może być także pomocne przyjmowanie preparatów z kolagenem, który wzmocni stawy kręgosłupa.
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, zawsze należy skontaktować się z lekarzem.
Na zlecenie marki 4Flex
Bibliografia:
[1] Szmyrka-Kaczmarek M., Kowalewski K., Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych, https://journals.viamedica.pl/ppn/article/view/19937/0 (dostęp 28.04.2023)
[2] Kędra A., Czaprowski D., Częstość występowania bólu kręgosłupa a sposób spędzania czasu wolnego dzieci i młodzieży, https://www.monz.pl/Czestosc-wystepowania-bolu-kregoslupa-a-sposob-spedzania-czasu-wolnego-dzieci-i-mlodziezy,73387,0,1.html (dostęp 28.04.2023)
[3] Guła Z., Korkosz M., Ból krzyża (dolnego odcinka kręgosłupa): przyczyny, objawy i leczenie,– https://www.mp.pl/pacjent/objawy/63737,bol-krzyza-dolnej-czesci-plecow-dolnego-kregoslupa-przyczyny-objawy-leczenie (dostęp 28.04.2023)
[4] Pietraszko W., Bóle kręgosłupa lędźwiowego (pot. lumbago): przyczyny, objawy, ćwiczenia i leczenie,– https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151271,bole-kregoslupa-ledzwiowego-lumbago-przyczyny-objawy-cwiczenia-i-leczenie (dostęp 28.04.2023)