Alergia to nadmierna reakcja obronna organizmu, prowadząca do wystąpienia objawów chorobowych, wywołana przez alergeny.
Alergeny są to substancje na co dzień obecne w otoczeniu człowieka i nie wywołujące żadnych dolegliwości u osób zdrowych.
Objawy alergii mogą dotyczyć:
– oczu: łzawienie, świąd, obrzęk i zaczerwienienie spojówek;
– nosa: świąd, kichanie, wodnista wydzielina, obrzęk śluzówki i blokada nosa;
– oskrzeli: kaszel, duszność, świszczący oddech;
– skóry: świąd, pokrzywka, wyprysk;
– przewodu pokarmowego: bóle brzucha, wymioty, biegunka, kolki.
Do pospolitych alergenów zaliczają się: pyłki roślin, pióra, naskórek i sierści zwierząt, roztocza kurzu domowego, pleśnie, pokarmy. Diagnostyka alergii obejmuje testy skórne, badania laboratoryjne z próbek krwi oraz rzadziej wykonywane testy prowokacyjne, polegające na podaniu laergenu donosowo, dooskrzelowo lub dospojówkowo. Podstawową zasadą postępowania po rozpyleniu alergenu i ujawnieniu istotnych dla danej osoby alergenów powinno być unikanie narażneia na nie. Nie zawsze jest to możliwe, w miarę możliwości jednak należy podjąć działania profilaktyczne opisane poniżej. Terapia schorzeń alergicznych obejmuje leczenie objawowe oraz immunoterapię swoistą czyli odczulanie.
Pyłki roślin należą do tzw. alergenów wziewnych, działających głównie na układ oddechowy chorego. Rzadziej wywołują objawy skórne. Znaczenie kliniczne mają przede wszystkim pyłki traw, drzew i chwastów.
W zależności od sezonu pylenia rośliny te można podzielić na:
– wcześnie kwitnące np. olcha, leszczyna ( luty, marzec );
– pośrednim czasie kwitnienia, np. brzoza, buk, trawy ( kwiecień, maj );
– kwitnące latem, np. trawy, zboża ( czerwiec, lipiec )
– późno kwitnące, np. bylica, pokrzywa ( lipiec, sierpień ).
W naszej strefie klimatycznej sezon pylenia trwa więc od lutego do października. Co roku przebiega jednak nieco inaczej, zależnie od warunków pogodowych, różni się również w poszczególnych regionach kraju. Kalendarz pylenia dostarcza jedynie orientacyjnych informacji, dokładne dane na temat przebiegu pylenia można uzyskać w internetowym serwisie alergologicznym pod adresem: www.alergen.info.pl. Stężenie pyłków na terenach wiejskich jest najwyższe w ciągu dnia, w wielkich miastach wieczorami. W wysokich górach, nad morzem oraz w czasie deszczu i w pochmurne dni ilość pyłków jest mniejsza.
Osoby uczulone na pyłki powinny przestrzegać następujących zasad:
– spać przy zamkniętych oknach
– ograniczać pobyt na świeżym powietrzu
– przed pójściem spać brać kąpiel i ew. umyć głowę, by uchronić się przed działaniem pyłków w nocy
– zmieniać i przechowywać ubranie po spacerze poza sypialnią , nie suszyć prania na świeżym powietrzu
– unikać pracy w ogrodzie
– zamykać okna w czasie jazdy samochodem, założyć filtr przeciwpyłkowy
– unikać dodatkowego podrażnienia śluzówek przez kosmetyki do oczu, środki czyszczące, palenie, itp.
– planować urlop w wysokich górach, nad morzem lub jeziorami
– pamiętać o ryzyku reakcji alergicznych przy spożywaniu określonych pokarmów, które wykazują z pyłkami reakcje krzyżowe.
Zarodniki pleśni oddziaływają głownie na drogi oddechowe, ale również wchodzą w kontakt ze skórą lub są przyjmowane z pokarmami. Mogą działać zarówno w pomieszczeniach mieszkalnych, jak i na świeżym powietrzu. Występują zwłaszcza w pomieszczeniach wilgotnych, ciepłych, źle wietrzonych, wilgotnych piwnicach, łazienkach, na zawilgoconych murach, tapetach, z tyłu szaf, obrazów, pod wykładzinami oraz w urządzeniach nawilżających, klimatyzatorach, w otoczeniu roślin doniczkowych. Mogą byc obecne w pokarmach ( owoce, warzywa, pieczywo, sery ). Są rónież stosowane w przemyśle do ulepszania żywności. Pleśnie są też alergenem zewnątrzdomowym, zarodniki unoszą się w powietrzu razem z pyłkami, znajdują się w trawnikach, kompoście, nawozie, opadłych liściach, zbożu.
Działania profilaktyczne:
– należy usunąć z otoczenia widoczne gołym okiem naloty pleśni
– utrzymywać niską wilgotność powietrza, często wietrzyć;
– nie używać nawilżaczy powietrza i klimatyzatorów;
– unikać prac ogrodowych (z kompostem,grabienia liści);
– unikać pracy w gospodarstwie oraz w piekarni i sklepach spożywczych;
– szybko usuwać odpadki kuchenne;
– owoce i warzywa przechowywać w lodówce.
Alergeny zwierzęce obecne są w sierści, naskórku, piórach oraz ślinie i w moczu. Do kontaktu z nimi dochodzi poprzez dotykanie zwierzęcia lub materiałów z którymi sie styka (odzież, narzuty, koce, dywany, itp.) oraz przez wdychanie alergenów unoszących się w powietrzu. Najsilniej uczulające gatunki zwierząt to chomiki, świnki morskie, szczury, myszy, króliki, koty (zwłaszcza samce), słabsze reakcje wzbudzają psy, ptaki, konie, krowy i inne.
Działania profilaktyczne:
-unikanie bezpośredniego kontaktu ze zwierzęciem, przeważnie konieczne jest jego usunięcie z domu; w razie kontaktu ze zwierzęciem należy mieć pod ręką leki przeciwalergiczne lub nawet je wcześniej zażyć;
– wymienić poduszki i kołdry z pierza na wkłady syntetyczne; nie używać materaców z włosia końskiego;
– częste odkurzanie i wietrzenie mieszkania;
– nie należy brać do mieszkania kolejnego zwierzęcia, uczulenie na nowy gatunek jest przeważnie tylko kwestią czasu;
– należy zaplanować urlop w otoczeniu pozbawionym dużej ilości zwierząt i ubogim w alergeny( morze,góry );
– unikać substancji drażniących, np.w dymie tytoniowym, mgły, smogu.
Konsultacje alergologiczne oraz szeroką diagnostykę alergologiczną można wykonać w:
Warszawskie Centrum Alergologii „ALERGO-MED”
Ul. Lewicka 4 (wejście od ul. Falęckiej)
02-547 Warszawa
Telefony kontaktowe:
022/646-71-01
022/646-87-93
Serdecznie zapraszamy.
