Gdy za oknem coraz częściej szumi wiatr, a dni stają się krótsze, zupa staje się nie tylko posiłkiem, ale i rytuałem. Jesienią sięgamy po gęste, rozgrzewające dania, które otulają smakiem, zapachem przypraw i spokojem. To czas, gdy kuchnia pachnie bulionem, masłem i pieczonymi warzywami, a my z przyjemnością wracamy do prostych, domowych receptur. Zupa to także idealny sposób na zbilansowany posiłek – sycący, pełen witamin i składników wspierających odporność.

Dlaczego jesieniom lubimy zupy?

Gęste, treściwe zupy to kwintesencja jesiennego obiadu – dania, które nie wymagają specjalnych umiejętności, a mimo to potrafią nasycić i ukoić po długim dniu. Ich sekret tkwi w prostocie wykonania i głębi smaku, którą buduje się warstwa po warstwie – od aromatycznego bulionu, przez podsmażone warzywa, aż po delikatne przyprawy, które dodają im charakteru. To posiłki, które łączą w sobie wszystko, czego potrzebujemy: ciepło, wartości odżywcze i odrobinę kulinarnego komfortu. Wystarczy miska takiej zupy, aby poczuć spokój i przyjemność płynącą z domowego gotowania. Co więcej, gęsta zupa doskonale wpisuje się w ideę slow food – jedzenia uważnego, sycącego i przyjaznego ciału. W jesienne popołudnia, kiedy świat zwalnia, taki obiad staje się nie tylko pożywieniem, ale małym rytuałem troski o siebie.

Warto sięgnąć po sezonowe inspiracje, które łączą tradycję z nowoczesnością. Polecamy między innymi kremową zupę z dzikiego ryżu z pieczonymi na maśle grzybami, która zachwyca głębią aromatu, czy zupę z pomidorów i czerwonej papryki z białą fasolą, pełną koloru i słońca schowanego w warzywach. Świetnym wyborem na chłodne popołudnia będzie też zupa z batatów z ciecierzycą i zielonymi warzywami – pożywna, lekka i pełna roślinnej mocy. Dla miłośników kuchni klasycznej – zupa z kapusty, kiełbasy i orzo z parmezanem lub zupa jarzynowa z tortellini, które przenoszą w smaki dzieciństwa, ale w bardziej współczesnym wydaniu. A gdy potrzebujemy domowego ukojenia – zupa z kurczakiem i gnocchi czy jesienna zupa z kurczakiem i dzikim ryżem to prawdziwy comfort food, który rozgrzewa ciało i duszę.

Nasze propozycje na jesienny obiad – przepisy:

Kremowa zupa z dzikiego ryżu z pieczonymi grzybami

Składniki:
– 1 szklanka suchego dzikiego ryżu lub mieszanki dzikiego ryżu (dziki ryż i brązowy ryż)
– 1/2 słodkiej cebuli, pokrojonej w kostkę
– 6 marchewek, posiekanych
– 5 szklanek bulionu warzywnego lub drobiowego
– 1 szklanka wytrawnego białego wina
– 1 łyżka posiekanego świeżego tymianku + 3 gałązki tymianku
– 2 liście laurowe
– 1 łyżeczka papryki
– 1/2 łyżeczki płatków czerwonej papryki
– 1 skórka parmezanu + 1/2 szklanki startego parmezanu, plus więcej do podania
– 1 szklanka pełnego mleka lub śmietanki kremówki
– sól i pieprz
– 900 g mieszanych grzybów, grubo porwanych
– 4 ząbki czosnku, zmiażdżone
– 1 kostka (8 łyżek) masła
– skórka starta z 1 cytryny

Przygotowanie:
Do garnka wrzucić ryż, cebulę, marchewkę, bulion, wino, tymianek, liście laurowe, paprykę, zmieloną czerwoną paprykę, skórkę parmezanu oraz szczyptę soli i pieprzu. Przykryć i gotować ok. 40 min. W ciągu ostatnich 15 min. gotowania dodać 1/2 szklanki startego parmezanu i mleko. Gotować, aż się podgrzeje. Wyjąć liście laurowe. Około godziny przed podaniem rozgrzać piekarnik do 220 st. C. Do naczynia żaroodpornego wrzucić pieczarki, czosnek, masło, gałązki tymianku, skórkę z cytryny oraz szczyptę soli i pieprzu. Włożyć do piekarnika i piec przez 40-45 min., mieszając w połowie pieczenia, aż pieczarki nabiorą złotego koloru i się skarmelizują. Rozgnieść czosnek widelcem, a następnie wmieszać do zupy pieczarki, rozgnieciony czosnek i resztki masła. Rozlać zupę do misek i posypać świeżym tymiankiem i parmezanem.

Zupa z pomidorów i czerwonej papryki z białą fasolą

Składniki:
– 6 łyżek oliwy z oliwek
– 1 średnia żółta cebula, grubo posiekana
– 1 marchewka, obrana i grubo posiekana
– 1 czerwona papryka, bez żeberek i nasion, grubo posiekana
– 3 ząbki czosnku, obrane i zmiażdżone
– 1 łyżeczka soli koszernej, plus więcej do smaku
– 1 szczypta świeżo zmielonego czarnego pieprzu
– 1 szczypta cukru kryształu (opcjonalnie)
– 2 łyżki octu sherry, plus więcej do smaku
– 1 puszka (750 g) dobrej jakości pomidorów
– 1 słoik pieczonych czerwonych papryk lub papryczek piquillo, odsączonych
– 1 i 3/4 szklanki ugotowanej białej fasoli (z jednej puszki (440 g)), odsączonej i opłukanej
– 3 szklanki bulionu warzywnego
– 1 i 1/4 łyżeczki wędzonej papryki
– 1/4 łyżeczki drobno posiekanego szczypiorku, do podania

Przygotowanie:
Rozgrzać 4 łyżki oliwy z oliwek w dużym garnku lub rondlu na średnim ogniu. Dodać cebulę, marchewkę, czerwoną paprykę, czosnek, sól i kilka dużych szczypt pieprzu. Smażyć przez ok. 6 min., aż zmiękną. Dodać ocet sherry i gotować, ciągle mieszając, aż większość odparuje (ok. 1 min.). Dodać 1 szklankę białej fasoli, pomidory (i sok z pomidorów), pieczone czerwone papryki, bulion warzywny, 1 łyżeczkę papryki i 1/2 łyżeczki soli. Gotować przez ok. 15 min., zmniejszając ogień w razie potrzeby, aby utrzymać wrzenie. W międzyczasie na patelni rozgrzać pozostałe 2 łyżki oliwy z oliwek na średnim ogniu. Dodać 3/4 szklanki białej fasoli i 1/4 łyżeczki papryki, wymieszać. Smażyć przez ok. 4 min., aż fasola lekko się zrumieni i będzie chrupiąca. Zmiksować do uzyskania gładkiej konsystencji. Dodać sól do smaku i odrobinę octu sherry i/lub szczyptę cukru, jeśli to konieczne, aby zrównoważyć smaki. Rozlać zupę do misek i posypać łyżką białej fasoli i posiekanym szczypiorkiem.

Zupa z batatów z ciecierzycą i zielonymi warzywami

Składniki:
– 4 łyżki masła
– 1 żółta cebula, drobno posiekana
– ok. 2 dużych lub 3 małych batatów, obrane i pokrojone na kawałki
– 1 łyżeczka soli, plus więcej do smaku
– 1/2 łyżeczki pieprzu lub 1/4 łyżeczki płatków czerwonej papryki
– 1 łyżka syropu klonowego
– 4 szklanki bulionu drobiowego lub rosołu
– 1 łyżka sosu sojowego lub do smaku
– 1 puszka (400 g) ciecierzycy, odsączonej i wypłukanej
– 3 do 4 szklanek jarmużu, boćwiny, liści kapusty lub rzepy lub szpinaku
– 1 łyżka soku z limonki plus drobno starta skórka z 1 limonki
– 3 do 4 łyżek łyżki zwykłego hummusu, domowego lub kupionego w sklepie

Przygotowanie:
Rozgrzać masło w dużym garnku lub rondlu na średnim ogniu. Dodać cebulę i smażyć ok. 5 min., aż zmięknie. Dodać bataty, 1/2 łyżeczki soli koszernej i pieprz. Smażyć przez kolejne 5 min. (od czasu do czasu mieszając), aż skórka straci jędrność. Dodać syrop klonowy, wymieszać, smażyć przez kolejne 1 do 2 min., ciągle mieszając, aby lekko skarmelizować syrop. Dodać bulion, sos sojowy, ciecierzycę, zieleninę i skórkę z limonki. Gotować na wolnym ogniu przez ok. 15 min. lub do momentu, aż bataty będą miękkie. Zmniejszyć ogień i wmieszać sok z limonki i hummus. Doprawić do smaku i zbalansować, dodając odrobinę sosu sojowego, soku z limonki i/lub soli według uznania. Rozlać do misek.

Zupa z kapusty, kiełbasy i orzo z parmezanem

Składniki:
– 2 łyżki oliwy z oliwek
– 450 g kiełbasy (łagodnej lub pikantnej)
– 1 żółta cebula, drobno posiekana
– 1 łyżeczka soli, plus więcej do smaku
– 1 szczypta świeżo zmielonego czarnego pieprzu, plus więcej do smaku
– 2 ząbki czosnku, drobno posiekane
– 1/4 szklanki koncentratu pomidorowego
– 1 duża kapusta pekińska lub włoska (około 900 g), cienko pokrojona
– 4 szklanki bulionu drobiowego
– 4 szklanki wody
– 3/4 szklanki orzo
– 1 lub 2 skórki parmezanu
– 1/3 szklanki posiekanej pietruszki
– 1 łyżeczka czerwonego octu winnego, lub do smaku
– 1/2 szklanki startego parmezanu

Przygotowanie:
Rozgrzać oliwę z oliwek w dużym garnku o grubym dnie lub w rondlu żeliwnym na średnim ogniu. Dodać kiełbasę w jednej warstwie i podsmażyć, rozdrabniając ją na kawałki wielkości kęsa i od czasu do czasu mieszając. Wyjąć łyżką cedzakową, pozostawiając wytopiony tłuszcz w garnku. Dodać cebulę i kilka dużych szczypt soli i czarnego pieprzu. Smażyć przez ok. 4 min., następnie dodać czosnek i smażyć przez kolejną 1 min. Zmniejszyć ogień, dodać koncentrat pomidorowy i kontynuować gotowanie, ciągle mieszając i zeskrobując z dna garnka, aż się skarmelizuje i zacznie zmieniać kolor na ceglastoczerwony (ok. 3 min.). Dodać kapustę, bulion drobiowy, wodę, orzo, skórkę(i) parmezanu i kolejną dużą szczyptę lub dwie soli. Gotować na wolnym ogniu bez przykrycia przez 10 min., mieszając i zeskrobując z dna garnka od czasu do czasu, aby upewnić się, że nic nie przywiera. Dodać kiełbasę i gotować na wolnym ogniu przez kolejne 5 do 8 min., od czasu do czasu mieszając i skrobiąc, aż orzo i kapusta będą miękkie. Usunąć skórki. Na koniec dodać pietruszkę i czerwony ocet winny. Doprawić. Podawać w miseczkach, posypaną startym parmezanem.

Jesienna zupa z kurczakiem i dzikim ryżem

Składniki:
– 2 łyżki masła
– 225 g pieczarek cremini, pokrojonych w grube plasterki
– 1 średnia słodka cebula, pokrojona w kostkę
– 2 łodygi selera naciowego, pokrojone w kostkę
– 3 ząbki czosnku, posiekane
– 4 gałązki świeżego tymianku
– 450 g udek kurczaka bez skóry i kości
– 6 szklanek bulionu drobiowego
– ¾ szklanki mieszanki dzikiego ryżu
– 1 liść laurowy
– sól i świeżo zmielony czarny pieprz, do smaku
– 2 szklanki pokrojonej w kostkę dyni piżmowej lub batatów
– ½ pęczka jarmużu, bez łodyg i posiekanych liści
– 2 łyżki posiekanej świeżej pietruszki

Przygotowanie:
Rozpuścić masło w dużym garnku lub rondlu na średnim ogniu. Dodać pieczarki, cebulę i seler. Gotować, od czasu do czasu mieszając, aż zmiękną, ok. 8-10 min. Dodać czosnek i tymianek, smażyć ok. 1 min. Dodać kurczaka, bulion drobiowy, dziki ryż, liść laurowy, 1 łyżeczkę soli i ½ łyżeczki pieprzu. Doprowadzić do wrzenia, zmniejszyć ogień i gotować pod przykryciem, aż smaki się połączą, ok. 20 min. Dodać dynię piżmową lub bataty, gotować pod przykryciem, aż ryż będzie miękki, ok. 15-20 min. Wyjąć kurczaka i rozdrobnić go dwoma widelcami. Dodać kurczaka i kolejno jarmuż i gotować, aż zwiędnie (ok. 2 min.). Dodać pietruszkę, doprawić solą i pieprzem do smaku.

Zupa z kurczakiem i gnocchi

Składniki:
– 4 plastry boczku, pokrojone w kostkę
– 3 łyżki masła
– 1 słodka cebula, pokrojona w kostkę
– 3 marchewki, obrane i pokrojone w plasterki
– 2 łodygi selera, pokrojone w kostkę
– 3 ząbki czosnku, posiekane
– 2 łyżeczki włoskiej przyprawy
– ¼ szklanki mąki pszennej
– ⅓ szklanki wytrawnego białego wina
– 4 szklanki bulionu drobiowego
– 1 liść laurowy
– sól i świeżo zmielony czarny pieprz, do smaku
– 3 szklanki rozdrobnionego kurczaka pieczonego
– 1 opakowanie (240 g) gnocchi
– 3 szklanki posiekanego szpinaku
– ¼ szklanki śmietanki kremówki
– 2 łyżki czerwonego octu winnego
– 2 łyżki posiekanej świeżej pietruszki

Przygotowanie:
Rozgrzać duży garnek lub rondel na średnim ogniu. Dodać boczek i smażyć, aż będzie brązowy i chrupiący, ok. 6-8 min. Przełożyć na talerz wyłożony ręcznikiem papierowym, odsączyć nadmiar tłuszczu, zachowując 1 łyżkę w garnku i odstawić na bok. Zmniejszyć ogień, dodać masło do garnka, mieszając, aż się roztopi, ok. 1-2 min. Dodać cebulę, marchewkę i seler. Smażyć, od czasu do czasu mieszając, aż zmięknie, ok. 3-4 min. Wmieszać czosnek i włoską przyprawę, gotować ok. 1 min. Wsypać mąkę, mieszając, aż lekko się zrumieni, ok. 1 min. Wlać wino, zeskrobując przypieczone kawałki z dna garnka. Wlać bulion i dodać liść laurowy, doprawić solą i pieprzem do smaku. Doprowadzić do wrzenia, zmniejszyć ogień i gotować pod przykryciem, aż smaki się połączą, ok. 10 min.
Wrzucić kurczaka i gnocchi i gotować, aż gnocchi będą miękkie, ok. 5 min. Wmieszać szpinak, śmietanę kremówkę, ocet i pietruszkę i gotować aż szpinak zwiędnie, ok. 2-3 min., doprawić solą i pieprzem do smaku.
Podawać miseczki udekorowane boczkiem.

Zupa jarzynowa z tortellini

Składniki:
– 1/4 szklanki oliwy z oliwek
– 1 żółta cebula, posiekana
– 2-4 ząbki czosnku, posiekane lub starte
– 2 łyżki świeżych liści tymianku (lub 2 łyżeczki suszonego)
– 1 łyżka suszonej bazylii
– 1 łyżka suszonego oregano
– 1-2 łyżeczki nasion kopru włoskiego (do smaku)
– 1 łyżeczka wędzonej papryki
– 1 szczypta płatków czerwonej papryki
– sól koszerna i czarny pieprz
– 2 łyżki koncentratu pomidorowego
– 6 marchewek, posiekanych
– 4 łodygi selera naciowego, posiekane
– 1/2 szklanki wytrawnego białego wina
– 6 szklanek bulionu warzywnego
– 4-6 szklanek grubo posiekanego jarmużu
– 1/2 szklanki pełnego mleka lub śmietanki kremówki
– 1/3 szklanki startego parmezan i więcej do podania
– 450 g tortellini z serem

Przygotowanie:
Rozgrzać oliwę z oliwek w dużym garnku na średnim ogniu i dodać cebulę, czosnek, tymianek, bazylię, oregano, koper włoski, paprykę oraz szczyptę soli i pieprzu. Gotować przez 5 min. Wmieszać koncentrat pomidorowy, marchewkę i seler. Wlać wino, bulion i szczyptę płatków czerwonej papryki. Przykryć i gotować ok. 30 min. W ciągu ostatnich 15 min. gotowania dodać jarmuż, śmietanę, parmezan i tortellini. Podawać zupę posypaną dodatkową ilością parmezanu i świeżym oregano, jeśli chcesz.

Polecamy również:

Bezmięsne jesienne obiady – smakowite dania warzywne, które nasycą

Jesienne śniadania – 5 pomysłów na ciepły początek dnia

Jesienne kolacje na różne sposoby