Jak prawidłowo dokarmiać ptaki w mieście? Praktyczne porady na zimową aurę
Latem mieszkające w miastach ptaki raczej nie mogą narzekać na brak pokarmu. Wiele z nich żywi się roślinami znalezionymi w parkach i na skwerach oraz żyjącymi tam owadami. Zimą jednak potrzebują wsparcia człowieka, zwłaszcza jeśli ich pokarm czasowo jest przykryty śniegiem. Czy wobec tego mieszkańcy miast mogą legalnie dokarmiać ptaki?
W prawie polskim nie ma żadnego przepisu zakazującego dokarmiania ptaków. Nie może takiego przepisu narzucić ani rada gminy, ani rada miasta, ani żadna wspólnota czy spółdzielnia mieszkaniowa. Mimo to w miejscach publicznych pojawiają się czasem informacje o takim zakazie, a nawet ostrzeżenia przed karą grzywny w przypadku dokarmiania. Czy są zasadne? Z punktu widzenia prawa nie, ale zakaz dokarmiania ma w pewnym sensie swoje uzasadnienie. Chodzi o zanieczyszczenia związane z dokarmianiem. Pozostałości pożywienia, często niechlujnie porozrzucane, odchody ptaków zanieczyszczające chodnik lub stojące na parkingu auta, nieczystości zrzucane z balustrad, parapetów czy balkonów na okna i balkony sąsiadów mieszkających poniżej stanowią nie tylko problem estetyczny i higieniczny, ale też podstawę konfliktów sąsiedzkich i, uwaga, konfliktu z prawem. Za zanieczyszczanie miejsc publicznych, miejsc wspólnych, a także należących do sąsiadów (parapety, okna, balkony) można zostać ukaranym karą grzywny na podstawie przepisów prawa. Podstawę prawną stanowi Art. 145 kodeksu wykroczeń: Zaśmiecanie miejsc publicznych;
§ 1. Kto zanieczyszcza lub zaśmieca obszar kolejowy lub miejsca dostępne dla publiczności, a w szczególności drogę, ulicę, plac, ogród, trawnik lub zieleniec, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 złotych.
Dodatkowo każda wspólnota lub spółdzielnia mieszkaniowa może powołać się na wewnętrzne regulaminy dotyczące nakazu zachowania czystości. W świetle przepisów zatem nie można zakazać dokarmiania ptaków i wszelkie ostrzeżenia dotyczące nakładania kar za samo dokarmianie nie mają podstaw prawnych. Są sformułowane niewłaściwie, a żeby były zgodne z prawem, powinny przestrzegać przed karą grzywny za zanieczyszczanie terenów lub obiektów, a nie za dokarmianie na nich zwierząt. Przykładem niech będzie uchwała Rady Miejskiej w Łodzi, która zakazała dokarmiania gołębi w miejscach innych niż punkty wyznaczone przez właściciela terenu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 12 maja 2016 r. stwierdził, że regulacja ta nie może zostać uznana za ważną.
Jak dokarmiać ptaki zgodnie z przepisami prawa?
Wystawianie pokarmu dla ptaków na osiedlach mieszkaniowych lub stawianie karmników na balkonach bloków i terenach przyblokowych, aby było w pełni zgodne z prawem i dobrymi obyczajami, powinno odbywać się z zachowaniem kilku zasad. Możemy umieścić karmnik na balkonie ale w taki sposób, aby nieczystości z niego trafiały na nasz balkon. Do ustawienia karmnika przed blokiem potrzebna będzie zgoda właściciela terenu, tak samo jak w przypadku zakładania rabatki, ustawiania ławek i płotków oraz sadzenia drzewek.
Jeśli decydujemy się dokarmiać ptaki, regularnie sprzątajmy pozostałości po ptasim ucztowaniu. Dokarmiajmy ptaki wyłącznie tym, co stanowi ich prawidłowy pokarm. Nie rzucajmy chleba ani resztek obiadowych, których niektóre ptaki po prostu nie zjedzą. Podawajmy ptakom jedynie ziarna zbóż, orzechy, gotowe mieszanki, poidełka z wodą, a do powieszenia kolby i kule tłuszczowe oraz niesoloną słoninę. Wystawiajmy niewielkie ilości pokarmu. Lepiej pożywienie dokładać, niż żeby ptaki rozniosły nadmiar wokół miejsc karmienia.
Jeśli osoby dokarmiające nie będą zachowywać czystości, mogą zostać ukarane karą grzywny. Sąsiedzi mają możliwość wnieść skargę posiłkując się zdjęciami oraz orzeczeniem świadków, wezwać straż miejską lub policję. Wystawiony mandat nie będzie dotyczył dokarmiania, ale zaśmiecania z art. 145 kw.
Dokarmianie zwierząt zimą jest godne pochwały, ale należy robić to w taki sposób, aby nie stało się uciążliwe dla mieszkających wokół ludzi. Resztki pokarmu nie mogą wabić w okolice domostw niechcianych zwierząt, takich jak myszy czy szczury, dlatego istotne jest, aby dokarmianie zwierząt w przestrzeni miejskiej odbywało się z zachowaniem zasad czystości.