Jak zostać psychologiem sportowym?
Uprawianie sportu jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Osoby aktywne fizycznie czują się znacznie lepiej, ich umysł pracuje sprawniej, a ciało jest odprężone. Nie ulega wątpliwości, że treningi wymagają od człowieka wielu wyrzeczeń i poświęcenia. Aby sportowiec zdobywał nowe trofea, oprócz niebanalnej kondycji, musi wyróżniać się silnym charakterem i wiarą w siebie. Psychika odgrywa główną rolę, wówczas, gdy zawodnik chce pokazać najwyższy poziom swoich umiejętności w danej dziedzinie. W tym celu potrzebna jest pomoc psychologa sportowego. Czym charakteryzuje się ten zawód?
Psychologia sportu – czym tak naprawdę jest?
O psychologii sportu słyszy się coraz częściej ze względu na wzrost popularności aktywności fizycznych. Współpraca psychologa ze sportowcem jest niezbędna ze względu na potrzebę przeprowadzania nie tylko treningu fizycznego, lecz również mentalnego. W związku z tym ten zawód w Polsce i na świecie staje się powoli obowiązującym standardem.
Głównym zadaniem psychologów sportowych jest wspieranie zawodników nie tylko w trakcie kryzysu. Specjaliści dbają, aby każdy uczestnik sportów drużynowych, indywidualnych i zespołowych był zmotywowany i przede wszystkim myślał pozytywnie. Dzięki temu sportowiec będzie w stanie przełamać stres i stanie na wysokości zadania, aby osiągnąć wymarzony cel i dosadnie pokazać swoje umiejętności. Podchodząc od strony teoretycznej, psychologia sportu łączy w sobie wiedzę z psychologii ogólnej np. z dziedziny motywacji i emocji, społecznej, poznawczej etc. W praktyce osoba pracująca w tej specjalizacji przygotowuje reprezentantów sportowych do wystąpienia, wspiera w budowaniu umiejętności mentalnych oraz pomaga stworzyć takie strategie, aby były jak najkorzystniejsze i zdrowe dla klienta.
Niewątpliwie jest to praca niezwykle skomplikowana ze względu na fakt, iż samo zdobycie wiedzy nie wystarczy. Aby być dobrym psychologiem sportu, należy potrafić umiejętnie wykorzystywać zasób wiadomości i wpłynąć na światopogląd drugiego człowieka. Doświadczeni praktycy wiedzą, że jest to nie lada wyzwanie. Odpowiedzialność, jaka na nich ciąży, wiąże się przede wszystkim z zachowaniem rozwagi. Pod wpływem stresu lub braku koncentracji nawet najlepszy zawodnik może czuć się niepewnie.
Główne obszary działania psychologii sportu
Trening mentalny jest równie ważny, jak ten fizyczny. Systematycznie powtarzane ćwiczenia umysłowe prowadzą do utrwalenia pewnych cech i umiejętności psychicznych, które są niezwykle potrzebne do wyeliminowania stresu, strachu i lęku. Oprócz tego psycholog sportowy prowadzi zajęcia z zawodnikiem opierające się na różnych obszarach tj.:
• praca nad wewnętrznymi przekonaniami,
• prawidłowe wyznaczanie celów,
• wzmacnianie pewności siebie,
• budowanie samoakceptacji,
• umiejętność komunikowania się z innymi sportowcami,
• trening poprawiający koordynację,
• nauka kontrolowania pobudzenia.
Psychologia sportu – studia
Studia z zakresu psychologii sportu odznaczają się niezwykle interesującym programem nauczania, który jest idealnie dostosowany do międzynarodowego rynku pracy oraz potrzeb współczesnego świata. Jednolite studia magisterskie przygotowują słuchaczy teoretycznie i praktycznie do zawodu psychologa, pracującego z osobami uprawiającymi sport, trenerami, grupami zawodników wyczynowych. Obecnie zainteresowanie aktywnościami fizycznymi nieustannie rośnie, w związku z tym zapotrzebowanie na specjalistów z tej dziedziny jest bardzo duże. Po ukończeniu studiów absolwenci uzyskują dyplom magistra psychologii sportu oraz zdobywają ogrom potrzebnej wiedzy.
Studia podyplomowe
Aktualnie dużą popularnością cieszą się studia podyplomowe o kierunku psychologia sportu. Niewątpliwie świadectwo ukończenia studiów podyplomowych jest w stanie zapewnić przyszłościowe zatrudnienie w tej dziedzinie. Kierunek psychologia sportu jest skierowany przede wszystkim dla wszystkich osób, które chcą rozwijać wiedzę z zakresu wychowania fizycznego oraz pragną zdobyć odpowiednie kwalifikacje, potrzebne do wykonywania tego zawodu.
Praca dla absolwentów kierunku psychologia sportu
Osoba, która ukończy studia i będzie miała wszechstronną wiedzę z zakresu psychologii sportu ma przed sobą wiele ciekawych perspektyw. Odpowiednie kompetencje gwarantują zatrudnienie w ośrodkach sportu, gdzie zajmuje się motywacją oraz wsparciem psychicznym. Oprócz tego absolwent psychologii sportu znajdzie pracę w klubach fitness, sanatoriach lub uzdrowiskach, a nawet prywatnych poradniach i ośrodkach rehabilitacji.
Znajomość języka obcego z pewnością ułatwi znalezienie zatrudnienia na arenie międzynarodowej. Warto również zaznaczyć, że po ukończeniu studiów na kierunku psychologia sportu można założyć własną działalność lub kontynuować edukację na studiach podyplomowych, doktoranckich.
Jak wygląda współpraca zawodnika z psychologiem sportu?
Współpraca sportowca ze specjalistą zależy przede wszystkim od indywidualnych preferencji klienta, aspektów finansowych oraz umiejętności psychologa. Niemniej jednak istnieją stałe formy interakcji, które przeważnie nie ulegają zmianie.
Psycholog sportu może pracować ze związkiem lub klubem (co zazwyczaj jest określone przez czas trwania umowy) oraz indywidualnie – z klientem prywatnym. W przypadku, gdy specjalista współpracuje z większą grupą osób, prowadzi dla nich warsztaty, jeździ na turnieje i zgrupowania, a także obserwuje przebieg treningów. Nie ulega wątpliwości, że w zarówno indywidualnych, jak i zespołowych dyscyplinach sportowych kluczową rolę odgrywa dyscyplina i motywacja, co niezwykle trudno osiągnąć samodzielnie. W związku z tym psycholog sportu często uczestniczy w spotkaniach ze sztabem szkoleniowym, aby mieć dobry wpływ na rozwój zawodnika i mentalnie go wspierać.
W przypadku pracy w zakresie prywatnym postępowanie wygląda niemalże identycznie – specjalista organizuje szkolenia o różnej tematyce, prowadzi warsztaty. Współpraca polega przede wszystkim na indywidualnych rozmowach i wykonywaniu wszystkich czynności, które mają na celu zmobilizować i wspierać na duchu sportowca. Prywatne konsultacje zwykle trwają około 40-90 minut, a ich częstotliwość zależy od potrzeb.
Komu może pomóc psycholog sportu?
Z pomocy specjalistów z tej dziedziny skorzystać może wiele osób, chcących nauczyć się panować nad swoimi emocjami, a także poprawić koncentrację, zbudować pewność siebie oraz odnaleźć motywację. Najczęściej współpracę z psychologiem sportu podejmują:
• sportowcy – zarówno dorośli, jak i dzieci, niezależnie od rodzaju wykonywanej dyscypliny,
• rodzice – zadaniem najbliższych jest wspieranie i motywowanie swoich pociech, dlatego powinni dowiedzieć się, jak pomóc swojemu dziecku na każdym etapie sportowej kariery,
• opiekunowie i trenerzy – dzięki współpracy z psychologiem sportu mogą zasięgnąć wiedzy o funkcjonowaniu niektórych mechanizmów psychologicznych, aby w odpowiedni sposób zmobilizować swoich podopiecznych.
Podsumowanie
Psychologia sportu łączy ze sobą wiele technik terapeutycznych. Nie jest to łatwa specjalizacja ze względu na dużą odpowiedzialność, która ciąży na barkach osoby motywującej. Warto pamiętać, że z pomocy psychologa sportu może skorzystać każdy, kto chce odzyskać równowagę psychiczną i pragnie efektywnie pracować. Ważne jest, aby w odpowiednim momencie podjąć współpracę z psychologiem i móc pożegnać kryzys emocjonalny raz na zawsze.