Nietolerancja laktozy jako częsta przyczyna wzdęć
Nietolerancja laktozy występuje dość często, a pojawia się ona w formie wrodzonej. Najczęściej związana jest z tym, że organizm człowieka wraz z upływem czasu zaczyna tracić zdolność trawienia cukru mlecznego. Jednym z objawów są uciążliwe wzdęcia.
Czym jest nietolerancja laktozy?
Laktoza jest to cukier, który można znaleźć w mleku. Jest ona bardzo wartościowa oraz łatwo przyswajalna dla dzieci do około drugiego roku życia. Dzieje się tak dlatego, że w jelitach dochodzi do wytwarzania enzymu laktaza. Powoduje on rozbijanie cząsteczki laktozy na dwie mniejsze, czyli na glukozę oraz galaktozę. Następnie przenikają one do naczyń krwionośnych oraz są przyswajalne przez organizm. Jednak wraz z wiekiem aktywność enzymu spada, a w okresie dojrzewania praktycznie już całkowicie zanika. Jeśli w jelitach nie występuje laktaza, to wtedy nie dochodzi do rozkładu cukru mlekowego, przez to dalej zalega w jelitach. W konsekwencji tego, w krótkim czasie po posiłku zaczynają pojawiać się problemy jelitowe.
Wzdęcia jako jeden z objawów nietolerancji laktozy
Bakteryjna obróbka laktozy w jelitach przyczynia się do powstawania zwiększonej ilości gazów, w tym metanu, wodoru oraz dwutlenku węgla. To, ile gazów będzie się produkować, zależy nie tylko od ilości spożytej laktozy, ale od osobistych reakcji danej osoby. Precyzyjniej mówiąc, jest to uzależnione od składu mikroflory jelitowej, a także od zdolności samych jelit do wchłaniania gazów, gdyż tylko część z nich zostanie wchłonięta, a pozostałe wydostaną się na zewnątrz.
Laktoza zalegająca w jelitach powoduje szereg konsekwencji:
zatrzymuje wodę, a poprzez to powoduje biegunki, zwiększa działanie bakterii, które podczas przeprowadzania procesu fermentacji, zaczynają wydzielać dwutlenek węgla, a także metan i wodór, produkty fermentacji, takie jak kwas mlekowy, octowy oraz masłowy mają działanie drażniące na błonę śluzową jelit, dochodzi do utraty wody, elektrolitów oraz do odwodnienia organizmu, a to może z kolei doprowadzić do przewlekłych procesów, np. niedożywienia.
Do nasilenia objawów dochodzi zwykle w ciągu od 30 minut do 2 godzin po wypiciu mleka albo spożyciu przetworów mlecznych. Najczęstsze z nich to: biegunki, cuchnące gazy, kolki jelitowe, nudności, a także wzdęcia.
Leczenie nietolerancji laktozy oraz wzdęć
Niestety nietolerancji laktozy nie da się wyleczyć, w związku z tym ważne będzie złagodzenie objawów ze strony przewodu pokarmowego. Dlatego należy wystrzegać się spożywania produktów, które zawierają laktozę albo przyjmować preparaty z enzymem laktaza. Na rynku dostępne są również specjalnie oznaczone odpowiedniki tradycyjnych mlecznych produktów, które nie zawierają tego problematycznego cukru.
Z kolei na wzdęcia, które pojawiają się przy nietolerancji laktozy, można zastosować preparaty, które w swoim składzie mają symetykon. Dobrym przykładem jest Espumisan, który można kupić w aptece bez recepty. Jest to sprawdzony lek na wzdęcia oraz gazy, który można stosować w leczeniu objawowym zaburzeń żołądkowo-jelitowych związanych z nadmiernym gromadzeniem się gazów w przewodzie pokarmowym.
Zawarty w małych, łatwych do połknięcia kapsułkach preparat, skutecznie rozbija nagromadzone gazy, zmniejszając uczucie ucisku i pełności w jamie brzusznej. Lek nie wchłania się z przewodu pokarmowego i może być stosowany przez osoby ze wszystkich grup wiekowych przez wiele lat – wszystko to za sprawą tego, że symetykon jest substancją chemicznie obojętną i wykazuje jedynie działanie powierzchniowe. Jego stosowanie jest więc bezpieczne i mało inwazyjne. Co ważne, może być stosowany przez osoby z nietolerancjami pokarmowymi i cierpiącymi na cukrzycę, bo nie zawiera cukru.
Referencje:
Nietolerancja laktozy – broszura (Instytut Jakości – Jagiellońskie Centrum Innowacji), Kraków, 2019.
Sawala W., Nietolerancja laktozy. Nietolerancja laktozy a stosowanie leków z laktozą, Poznań, 2018.
