Wpływ czytania na całościowy rozwój dziecka, już od najmłodszych lat jego życia

19 listopada 2020, dodał: Redakcja
Artykuł zewnętrzny

Istnieje taki mądry pięknie przysłowie, które mówi tak; „czego Janek się nie nauczy, tego Jan umieć nie będzie”. Identycznie sprawa ma się w przypadku nauki mówienia oraz czytania. Niezmiernie ważne jest to, aby naukę tych rzeczy / umiejętności rozpocząć od najmłodszych lat życia. Dlatego warto wiedzieć, w jaki sposób nauka czytania wpływa na prawidłowy rozwój dziecka, bo o niej będzie tutaj mowa na łamach tego artykułu. Zapraszam wszystkich do małej lektury.

dzieci czytają

Czytanie ma wpływ na dzieci już od najmłodszych lat

Czytanie bajek, wierszyków dla dzieci czy baśni ma wiele korzyści. Zalety te można zobrazować za pomocą poniższej listy, są to m.in.:

  • W trakcie czytania następuje głębokie budowanie więzi pomiędzy rodzicem, a jego dzieckiem.
  • Czytanie bajek, baśni, wierszy pozytywnie wpływa na powstawanie
    skojarzeń, np. samo czytanie może zostać kojarzone, wiązane ze spokojem, przyjemnością albo poczuciem pełnego bezpieczeństwa.
  • Słowa pisane mobilizują i uaktywniają rozwój całego mózgu.
  • Żywy kontakt ze słowem zawartym w książkach wpływa na bardzo młody umysł wieloetapowo, gdyż: ćwiczy, wyrabia pamięć, a także wpływa na poprawę koncentracji u dziecka (przeciwieństwie do oglądania telewizji).
  • Czynność czytania pokazuje (poprzez naukę czytania słów, zdań) dziecku jak radzić sobie w niektórych sytuacjach, np. przygotowanie dziecka na pojawienie się rodzeństwa w jego życiu.
  • Słowa pisane, które są czytane, obdarzają one dziecko ogromną wiedzą ogólną i przede wszystkim przestronnym- rozbudowanym słownictwem (czytanie niezwykle ubogaca słownictwo). Samo czytanie bezpośrednio wpływa na percepcję mowy u dziecka. Ponieważ podczas czytania próbuję ono powtarzać samodzielnie pojedyncze litery bądź wyrazy albo razem z rodzicem, który motywuje swoje dziecko do powtarzania poszczególnych głosek, sylab, wyrazów w trakcie czytania bajek.
  • Czynność, jaką jest czytanie, przez nią maluch uczy się umiejętności samodzielnego i prawidłowego myślenia Między innymi dzięki niemu, dziecko lepiej rozumie świat, ludzi, a co najważniejsze- wszystko to, co dookoła niego się dzieje. Czytanie pomaga też dziecku lepiej zrozumieć samego siebie.
  • Świat czytanych słów umożliwia kontakt z bogactwem doświadczeń, które są niemożliwe do osiągnięcia przez dziecko na tym etapie życia, przykładowo: podróże lub poznanie egzotycznych dzikich zwierząt.
  • Książkowe słownictwo pobudza wyobraźnię malucha, a wraz z nim ulegają rozwijaniu się zainteresowania (hobby).
  • Czytane litery, słowa stymulują wewnętrzny rozwój emocjonalny oraz system wartości, oprócz tego wyposaża i rozwija wrażliwość i empatię u dziecka.
  • Uczy, a także wpływa na zmianę negatywnych postaw na pozytywne. Wspomaga również w precyzyjniejszym odróżnianiu postaw ludzkich w późniejszych etapach życia.


Wiersze, a mowa dziecka – o co w tym chodzi?

Poezja, dlaczego warto czytaniem dziecku:

Poezja dla dzieci jest idealnym rozwiązaniem dla nich w nauce czytania i mówienia właściwie już od najmłodszych lat ich życia. Szczególnie tzw. „rymowanki” stosowane w poezji niemal od zawsze, sprawiają, że nawet nie rozumiejąc ich treści, maluchy zaczynają zwracać uwagę na sam dźwięk słów. Nasze latorośle zaczynają, próbują je powtarzać poprzez zestawienie ze sobą wyrazów w czasie ich czytania. Zatem im bardziej ekspresyjnie rodzice odczytywaną pewne wiersze swoim dzieciom, tym większe są szansa, że dziecko się nimi zainteresuje. Nauka mowy jest na tym etapie najważniejsza, gdyż uczy ona malucha sztuki poprawnego mówienia, w tym artykulacji powietrza w toku mówienia jest podstawą do budowania przez dziecko w niedalekiej przyszłości – sensownych oraz logicznych wypowiedzi w codziennej komunikacji. Co jest bez wątpienia ”żelaznym gruntem” w relacjach międzyludzkich,

Charakterystyka twórczości najpopularniejszych polskich poetów

Nasza polska klasyka poezji dziecięcej jest wciąż żywa i posiada  niezwykle bogaty repertuar w postaci wierszy, bajek, lektur, które ma do zaoferowania dzieciom oraz osobom starszym od nich (młodzieży i nie tylko).

1. Tuwim:
Wiersze autorstwa Juliana Tuwima mają za zadanie dawać radość, czy wzbudzać zaciekawienie (zainteresowanie). Kluczowe w tym wszystkim- rozumienie treści przychodzi z czasem. Zresztą treść jego twórczości jest w dużej mierze oparta na żartach i dowcipach językowych, Albowiem Tuwim w swoich wierszach zajmuje się pokazywaniem „świata na opak”. Gdyż w zderzeniu z rzeczywistością jest zawsze to bliskie dziecięcej fantazji, czyli sposobowi reagowania przez dzieci na otaczającą ich ze wszystkich stron rzeczywistość. Dydaktyzm Tuwimowski w tej poezji został ukazany w specyficzny sposób, za pomocą żartu i satyry, Jednak tutaj uwaga czytelnika jest zwrócona czytelnika w kierunku- niewłaściwego postępowanie postaci. Co więcej, w jego wierszach, morał zastępowany jest w nich przez „humorystyczną pointę”. Pointa z perspektywy dziecka może okazać się o wiele cenniejsza, bo barwniejsze i zarazem atrakcyjniejsze, niż suche kazanie moralne. Dodatkowo ta sama wierszowa pointa, jest tutaj jednocześnie sprzymierzeńcem, przyjacielem dziecka, która przemawia w sposób życzliwy i serdeczny oraz staje się ona równorzędnym, bo nieodłącznym towarzyszem dziecięcych zabaw.

Wiersze takie, jak: „Lokomotywa”, „Ptasie radio”, czy „Zosia Samosia” – do dziś są bitowymi wierszami, wciąż bardzo żywymi i zawsze chętnie są one czytane dzieciom przez ich rodziców.

2. Konopnicka:
„Co słonko widziało” – to jeden z najsłynniejszych wierszy autorstwa Konopnickiej, jaki tylko wyszedł spod jej rękodzieła literackiego.

Zresztą w swojej poezji Maria Konopnicka opisuje świat przyrody, zwłaszcza jego prawdziwego piękno i oblicze różnorodności fauny i flory (zwierząt i roślin). Utwory tej pisarki są szczególnie bezcenne dla dzieci, które zamieszkują gęsto zatłoczone miejskie metropolie. Dzieci, które bociana, żabę czy kukułkę mogą co na oczy zobaczyć, co najwyżej tylko na ekranie telewizora lub monitora. A przecież mamy cudny kraj:  pt. Tam, gdzie Wisła modra płynie”, „Szumią zboża na równinie”. Ponadto sama Konopnicka zwraca baczną uwagę na pożądane przymioty charakteru oraz wyraźnie piętnuje cechy takie jak: lenistwo bądź pycha. Równocześnie poetka posługuje się tutaj przykładem wiersza pt. „Stefek Burczymucha”. Bohaterowi wiersza niestraszne były: tygrysy, wilki, hieny, lamparty, dlatego poległ, ale nie w konfrontacji z nimi, a na spotkaniu oko w oko z polną myszką.

3. Brzechwa: 
Prawdopodobnie wielu z nas i to nawet dorosłym, trudno byłoby wyobrazić sobie dzieciństwo bez takich postaci jak: „Kaczka Dziwaczka”, czy „Pchła Szachrajka” albo i „lis Witalis”. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że na wyspach Bergamutach- ponoć podobno jest „Kot w butach”. Z lektury wierszy dla najmłodszych, powstałych spod mistrzowskiej artystycznej dłoni Jana Brzechwy, mogliśmy dowiedzieć się wielu cennych rzeczy m.in.: jak rozmawiać trzeba ze swoim zwierzęciem, np. z psem, czy dokąd zaprowadzą nas wszystkich „Siedmiomilowe buty”, a także, jak to „Tańcowała igła z nitką” oraz jaki był tego finalny efekt tych działań, konkretnych zachowań. Te i inne barwne bajkowe historie odnajdziemy w tomiku „Brzechwa dzieciom”, który wzbogacony jest żywymi i kolorowymi ilustracjami wspomnianego.

PODSUMOWANIE

Jednak samo czytanie dzieciom ma jeszcze jedną ogromną zaletę. Oprócz spędzania razem tego niezapomnianego czasu. Jest to doskonała okazja na wspólną lekturę, jednak może również stać się pretekstem do refleksji, inaczej do zastanowienia się, jak przez lata zmieniał się i rozwijał nasz rodowity język ojczysty. Warto choć raz w życiu dokonać, wspólnie ze swoją pociechą taki audyt, aby być może odkryć na nowo i to nawet już w dorosłym życiu, poznać całkowicie nieznane dotąd- nowe rzeczy.