Skala Apgar – czym jest i kiedy się ją stosuje?
Skala Apgar jest badaniem wykonywanym zaraz po wydobyciu dziecka z kanału rodnego matki, które pozwala ocenić stan ogólny noworodka.
Skala Apgar – historia, na czym polega?
Skala Apgar po raz pierwszy przedstawiona została na międzynarodowym spotkaniu anestezjologów w 1952 roku. Wymyśliłą ją amerykańska lekarka Virginia Apgar. Mimo upływu czasu, skala Apgar wykorzystywana jest po dziś dzień. Niektóre problemy wiążą się jednak z procesem dzieczenia, stąd na podstawie pierwszej oceny mogą zostać zlecone badania genetyczne.
Zaraz po odpępnieniu (przecięciu pępowiny) i zaopatrzeniu kikuta pępowinowego lekarz pediatra bądź neonatolog przeprowadza pierwsze badanie noworodka. Polega ono na zbadaniu 5 parametrów życiowych dziecka, gdzie za każdy lekarz może przyznać od 0 do 2 punktów. Badanie wykonywane jest w 1., 3., 5. oraz 10. minucie życia dziecka. W sumie noworodek może otrzymać 10 punktów.
Badane parametry w skali Apgar
Oceniane parametry to:
1. Oddychanie
- 0 pkt. – brak oddechu,
- 1 pkt. – oddech płytki,
- 2 pkt. – oddech prawidłowy manifestujący się donośnym płaczem.
2. Czynność serca
- 0 pkt. – brak akcji serca,
- 1 pkt. – poniżej 100 uderzeń serca na minutę,
- 2 pkt. – więcej niż 100 uderzeń serca na minutę.
3. Zabarwienie powłok skórnych
- 0 pkt. – kolor skóry blady lub siny,
- 1 pkt. – siny kolor kończyn,
- 2 pkt. – zaróżowiona skóra dziecka na całym ciele.
4. Napięcie mięśniowe
- 0 pkt. – mięśnie wiotkie,
- 1 pkt. – lekkie, słabe ruchy,
- 2 pkt. – mocno przygięte kończyny do ciała i energiczne ruchy.
5. Odruch na cewnik wprowadzany do nosa
- 0 pkt. – brak odruchu,
- 1 pkt. – lekki grymas,
- 2 pkt. – kichanie i/lub kaszel.
Skala Apgar – interpretacja punktacji
W zależności od otrzymanej liczby punktów, lekarz decyduje o dalszym losie dziecka. Jeśli noworodek wymaga interwencji lekarskiej lub dalszej diagnostyki, przewożony jest na oddział patologii noworodka lub intensywnej terapii. Jeśli wynik jest zadowalający, noworodek może zostać z matką. Interpretacja wyników prezentuje się następująco:
- 10–8 punktów – stan ogólny dziecka jest dobry, noworodek nie wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej i może zostać z matką;
- 7–4 punkty – stan dziecka oceniany jest jako średni, noworodek wymaga dalszej obserwacji, zazwyczaj odbywa się ona na oddziale patologii noworodka;
- 3–0 punkty – stan dziecka jest ciężki lub krytyczny, noworodek wymaga natychmiastowej resuscytacji krążeniowo-oddechowej, jeśli stan się ustabilizuje, dziecko przewożone jest na oddział intensywnej terapii noworodka (ITN).