Sprawdź, czy twojemu dziecku grozi anemia

Gdy w organizmie zaczyna brakować żelaza, zmniejsza się produkcja czerwonych ciałek krwi i zawartej w nich hemoglobiny, przez co transport komórkowy tlenu oraz składników odżywczych zostaje ograniczony. Skutki niedotlenienia i niedożywienia najmniejszych elementów organizmu mogą być tragiczne, dlatego sprawdź, czy twojemu dziecku nie grozi anemia.

Jeśli zauważysz, że twoje dziecko jest osłabione, senne, skarży się na zmęczenie lub zauważasz, że często bywa znużone mimo odpoczynku, zastanów się, czy nie brakuje mu żelaza. Według Poradnika Zdrowie uczucie rozbicia i przemęczenia to pierwsze symptomy niedokrwistości zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Kolejnym powszechnie spotykanym objawem anemii jest blada i skłonna do przesuszania skóra, a także blade błony śluzowe. Te ostatnie najłatwiej zaobserwować na wargach i spojówkach oczu. Na niedokrwistość mogą wskazywać także przesuszone, łamliwe i wypadające włosy oraz problemy z pamięcią i koncentracją. Jeśli więc dostrzegasz więcej niż dwa wspomniane objawy, nie czekaj, zgłoś się z dzieckiem do lekarza – to może być anemia.

Anemia i jej skutki

Agata Pleskaczyńska oraz Anna Dobrzańska z Instytutu Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie w swojej publikacji pt. Profilaktyka niedoboru żelaza u dzieci – standard postępowania uznają anemię za chorobę ogólnoustrojową będącą późnym objawem niedoboru żelaza. Jednocześnie autorki podkreślają rolę tego pierwiastka w rozwoju psychomotorycznym dziecka. Żelazo odpowiada bowiem za produkcję czerwonych ciałek krwi oraz zawartej w nich hemoglobiny, która transportuje tlen i składniki odżywcze do wszystkich komórek organizmu. Niedobór tego ważnego pierwiastka, a co za tym idzie zmniejszenie produkcji hemoglobiny prowadzi do niedotlenienia tkanek, co jest niezwykle niebezpieczne dla serca i układu nerwowego. Właśnie z tego powodu dzieci cierpiące na anemię mają problemy z koncentracją i efektywną nauką oraz wykonywaniem codziennych obowiązków. Chroniczna niedokrwistość powoduje nasilenie się wspomnianych symptomów, co z kolei prowadzi do groźnych omdleń. Anemii nie wolno lekceważyć, ponieważ nieleczona prowadzi do uszkodzenia serca i układu nerwowego. W wyniku pojawienia się patologii tego drugiego – dochodzi do wystąpienia chorób psychicznych. Warto dodać, że najtragiczniejszym skutkiem nieleczonej anemii jest śmierć spowodowana wycieńczeniem niedotlenionego i niedożywionego organizmu. Jeśli więc zauważysz symptomy niedokrwistości u swojego dziecka, natychmiast skonsultuj się z lekarzem.

Grupa ryzyka

W 2010 roku w czasopiśmie Nowa Pediatria (4/2010, s. 136-139) ukazał się artykuł dotyczący niedoborów żelaza. Autorzy, poza bogatym studium przypadku, zwrócili również uwagę na najczęstsze przyczyny zbyt niskiego poziomu tego pierwiastka w organizmie dziecka, a co za tym idzie – zwiększenia ryzyka wystąpienia niedokrwistości.

Według autorów publikacji najczęstsze przyczyny niedoboru żelaza to:

 1. Zmniejszone zapasy w okresie płodowym:

– niedobór żelaza u matki w ciąży,

– wcześniactwo,

– ciąża mnogie,

– krwawienia w okresie okołoporodowym.

2. Niedobory żelaza w diecie:

– dieta obfitująca w mleko, mąkę,

– diety odchudzające, wegetariańskie.

3. Schorzenia przewodu pokarmowego:

– celiakia,

– swoiste i nieswoiste zapalenia jelit,

– wady anatomiczne,

– guzy (polipy, nowotwory),

– przewlekłe biegunki,

– nietolerancje pokarmowe,

– zakażenia pasożytnicze.

4. Krwawienia:

– krwawienia ostre,

– krwawienia przewlekłe (skazy osoczowe, małopłytkowe).

5. Okres intensywnego wzrostu wcześniaków oraz nastolatków.

Jeśli którykolwiek z powyższych przypadków dotyczy twojej pociechy, trzymaj rękę na pulsie – maluch jest narażony na anemię. O swoich spostrzeżeniach poinformuj pediatrę. Pozwoli to na szybką reakcję w razie potrzeby.

Profilaktyka niedokrwistości u dzieci

Iza Czajka – fizjolog żywienia radzi, by profilaktykę anemii rozpocząć od prawidłowej diety. Pierwszym krokiem do uzupełnienia niedoborów żelaza jest włączenie do jadłospisu dziecka mięsa i podrobów, ponieważ to one są najlepszym źródłem tego pierwiastka. W ślad za nimi idą ryby i jaja, a także produkty pełnoziarniste, orzechy i nasiona strączkowych. Trzeba pamiętać, że w przyswajaniu żelaza biorą udział witaminy (m.in. witaminy z grupy B i witamina C), dlatego dziecko powinno jeść natkę, kiszonki, szpinak, sałatę oraz jarmuż. Można uzupełnić dietę malucha o zestaw witamin dla dzieci (na przykład zestaw witamin i minerałów dla dzieci VisolVit), w którym znajdą się wszystkie niezbędne dziecku substancje.

Niedobory żelaza prowadzą w pierwszej kolejności do groźnej anemii, ale nie tylko niedokrwistość jest ich skutkiem. Efekty długotrwałego braku Fe w organizmie mogą być tragicznie, dlatego warto zadbać o to, by jadłospis dziecka zawierał produkty bogate w ten cenny pierwiastek. Dzięki niemu maluch będzie miał szansę na prawidłowy i zrównoważony rozwój, a to przecież najważniejsze.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!