Po latach rozłąki odnalazłaś siostrę i teraz chcecie się dowiedzieć, czy macie wspólnych rodziców? Spodziewasz się dziecka i nie jesteś do końca pewna, kto jest jego ojcem? A może chciałbyś przepisać wnukowi spadek, ale najpierw wolałbyś się upewnić, że to faktycznie Twój wnuk? Wszystkie te wątpliwości pomoże rozwiać genetyczne badanie pokrewieństwa.
Na czym polega badanie pokrewieństwa?
Sposób w jaki laboratorium ustala pokrewieństwo między osobami zależy m.in. od tego, jakiej są one płci. Badanie pokrewieństwa zawsze opiera się jednak na analizie unikalnego, niezmiennego przez całe życie, a zarazem dziedziczonego po krewnych DNA. Pozyskuje się go z próbek pochodzących od uczestników badania – w postaci wymazów z policzka albo też innych nośników materiału genetycznego – gumy do żucia, niedopałka papierosa, szczoteczki do zębów, czy choćby dziecięcego smoczka.
Czy to moja siostra, czy to mój brat? Badanie pokrewieństwa pomoże to ustalić
Zdarzają się sytuacje, kiedy to rozdzielone przed laty rodzeństwo spotyka się i chce potwierdzić istnienie pokrewieństwa, które je łączy. Tak było w przypadku Agnieszki i Karoliny, które odnalazły się po latach rozłąki i chciały sprawdzić, czy są przyrodnimi siostrami. Matki obu kobiet jednogłośnie twierdziły, że ich ojcem jest ten sam mężczyzna. Był jednak jeden problem – ich matki już nie żyły, podobnie jak potencjalny ojciec. Kobiety zastanawiały się więc, czy ustalenie pokrewieństwa między nimi będzie w ogóle możliwe, skoro nie można pozyskać próbek od żadnego z rodziców. Ostatecznie wystarczyło przebadać ich chromosomy płciowe (chromosomy X). Jeden z nich był inny – z racji posiadania różnych matek. Drugi z chromosomów okazał się być jednak taki sam u obu kobiet. Oznaczało to, że rzeczywiście miały one wspólnego ojca, a tym samym, że były ze sobą spokrewnione.
Gdyby sytuacja dotyczyła dwóch braci, laboratorium przebadałoby natomiast ich chromosomy Y. Posiadają go bowiem wyłącznie mężczyźni i jest dziedziczony z ojca na syna w praktycznie niezmienionej formie.
Kto jest ojcem mojego dziecka? Ustalanie ojcostwa przy pomocy badań DNA
Nasze DNA nie zmienia się z biegiem lat, w związku z czym badanie ojcostwa można przeprowadzić w dowolnym momencie życia – już od 2 doby po urodzeniu. Badanie ojcostwa da się również zrealizować na podstawie dowolnych próbek, zarówno wymazów z błony śluzowej policzka, jak i włosów, szczoteczki do zębów czy chusteczki z wydzieliną z nosa. Jest ono pewne niezależnie od tego, jaki typ próbki zostanie przebadany. Żeby ustalić ojcostwo laboratorium ustala profile genetyczne badanych osób, a następnie porównać je ze sobą. Taki profil składa się z kilkunastu lub kilkudziesięciu markerów genetycznych. Dziecko dziedziczy je po rodzicach, a są one niczym innym jak konkretnymi odcinkami DNA. Po analizie 24 markerów ojca i dziecka laboratorium potwierdza ojcostwo z prawdopodobieństwem co najmniej 99,9999% lub wyklucza je na 100%. Uzyskany wynik jest więc pewny i jednoznaczny.
Badanie ojcostwa jest również dostępne dla kobiet, których dzieci dopiero przyjdą na świat. DNA przyszłego potomka izoluje się wtedy z krwi matki lub płynu owodniowego, pobranego podczas badań w ciąży. Jego wiarygodność jest taka sama, jak badania przeprowadzonego u już narodzonego dziecka.
Czy to mój wnuczek – badanie pokrewieństwa rozwieje również wątpliwości niepewnych dziadków
Na badanie pokrewieństwa decydując się najczęściej dziadkowie chcący przepisać swoim wnukom spadek. Najpierw pragną się jednak upewnić, czy te wnuki są rzeczywiście ich. Tak było w przypadku Haliny, która potrzebowała dowodu na swoje pokrewieństwo z wnukiem. Całą sytuację komplikował jednak fakt, że ojciec dziecka (syn kobiety) nie żył. Co zrobiło laboratorium? W tym przypadku wystarczyło zbadać DNA potencjalnej babci, jej wnuczka i dodatkowej osoby – siostry zmarłego mężczyzny. Laboranci najpierw ustalili ich profile genetyczne. Następnie po porównaniu i przeprowadzeniu dokładnej analizy statystycznej wydali jednoznaczny wynik, który potwierdzał pokrewieństwo między badanymi osobami.
Jak widać badanie pokrewieństwa ma bardzo szerokie zastosowanie. Wykorzystuje się je nie tylko do ustalania biologicznego ojcostwa, ale również określania innych typów relacji. Wydaje się, że dla badań genetycznych nie ma rzeczy niemożliwych. Obecnie przeprowadza się je nawet po śmierci jednego z uczestników testu.
Autor: Natalia Jeziorska, www.testDNA.pl
Zdjęcie: ©michaeljung/Depositphotos.com
