Zwolennicy przekonują, że to doskonałe rozwiązanie dla osób, które nie lubią spędzać zbyt dużo czasu w kuchni czy pilnować, żeby potrawa nie wykipiała albo przypaliła się. Metoda slow-cookingu, czyli długotrwałej obróbki termicznej produktów w niezbyt wysokiej temperaturze, to jeden z głównych trendów kulinarnych początku XXI wieku.
Jednak nie jest wymysłem współczesności, ponieważ już przed wiekami nasi przodkowie przyrządzali potrawy, ogrzewając je przez wiele godzin nad ogniskiem albo zasypując w popiele na całą noc.
Amerykańska marka Crock-Pot® jest pionierem i liderem w kategorii urządzeń do wolnego gotowania. Pierwszy Crock-Pot® – elektryczny wolnowar, powstał w latach 70-tych XX wieku, rewolucjonizując podejście do gotowania. W ostatnich latach wolnowar coraz częściej trafia też do polskich kuchni. Czy warto inwestować w jego zakup?
Wolnowar (ang. Slowcooker, Crock-Pot) to elektryczne urządzenie do powolnego gotowania w stałej temperaturze, zazwyczaj nie przekraczającej 80 stopni, czyli do gotowania potraw w niskiej temperaturze. Jest zaprojektowane tak, by przyrządzana potrawa nie przypalała się czy kipiała, nie wymaga też mieszania i ciągłego dodawania wody lub tłuszczu. Dlatego nie potrzebuje też ciągłego nadzoru. Niektórzy wstawiają wolnowar przed wyjściem do pracy, a po powrocie do domu czeka na nich gotowy obiad. Jest sprzętem bardzo uniwersalnym, tanim w eksploatacji i niezwykle łatwym w obsłudze.
Możemy w nim przygotować niemal każde danie, zwłaszcza wszelkiego rodzaju potrawki mięsne i gulasze, zupy (zwłaszcza rybną albo rosół, wymagające długiego „dochodzenia”) albo sosy, np. grzybowy lub boloński. Można w nim przygotowywać zupy, gulasze, potrawki, a także kompoty, leguminy i nawet ciasta. W wolnowarze warto też dusić mięsa i ryby, ale można również przyrządzać rozmaite zapiekanki i dania z makaronem, np. lazanię. Wolnowar poradzi sobie nawet z naszym narodowym przysmakiem, czyli bigosem. Zdaniem smakoszy potrawa po kilku godzinach powolnego gotowania smakuje lepiej niż po kilku dniach podgrzewania tradycyjnego. Większość przepisów bez problemu można dostosować do wymagań wolnowaru, a wszelkie gulasze i potrawki zyskają zupełnie nowy smak. Zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym wolnowar jest urządzeniem niezastąpionym.
Zwolennicy wolnowaru przekonują, że urządzenie pogłębia i wydobywa smak produktów, jednocześnie zachowując ich cenne składniki odżywcze. Na przykład w wolno gotowanym mięsie ma szansę przetrwać więcej żelaza, wapnia, potasu czy magnezu. Kolagen przybiera wówczas galaretowatą konsystencję, dzięki czemu kawałki wieprzowiny czy wołowiny stają się bardziej delikatne i soczyste. Wolne gotowanie zwiększa również przyswajalność niektórych warzywno-owocowych składników odżywczych, np. likopenu i luteiny. Warzywa nie rozgotowują się tak jak w przypadku gotowania na płycie czy w piekarniku, dodatkowo powolne gotowanie ma pozytywny wpływ na wiele warzyw i pozwala w pełni wydobyć ich smak (warzywa gotują się zazwyczaj wolniej w wolnowarze niż mięso i częściowe zanurzenie w płynie podczas gotowania pozytywnie na nie wpływa). Świeże zioła dodają smaku i koloru, powinny jednak być dodawane na sam koniec gotowania, gdyż długi czas gotowania powoduje zmniejszenie ich aromatu. Mielone i (lub) suszone zioła i przyprawy doskonale nadają się do powolnego gotowania, więc mogą być dodawane już na początku.
Zalety slow cookingu:
1) Slow cooking jest zdrowy. Wolne gotowanie pozwala na zachowanie większej ilości substancji odżywczych znajdujących się w potrawie, niż tradycyjne gotowanie. Przygotowywane w wolnowarze potrawy są pożywne i zdrowe, gdyż temperatura ich gotowania czy duszenia nie przekracza 100°C.
2) Slow cooking jest smaczny. Przyrządzanie potrawy w sosie własnym wydobywa z niej wszystkie naturalne aromaty. Nie musisz być wybitnym kucharzem, by przygotowywać w prosty sposób smaczne dania.
3) Slow cooking jest wygodny. Idealne rozwiązanie dla osób zapracowanych i tych, którzy nie lubią spędzać czasu przy gotowaniu. Wystarczy wrzucić składniki do misy i włączyć Crock-Pot®. Posiłek przygotuje się sam.
4) Slow cooking jest nowoczesny. Crock-Pot® pasuje do Twojego stylu życia a szeroki wybór modeli pozwoli na dopasowanie urządzenia do Twojej kuchni.
5) Slow cooking jest uniwersalny. W wolnowarze przygotujesz nie tylko dania główne, ale także fantastyczne desery i fenomenalne przystawki.
6) Slow cooking jest oszczędny. Crock-Pot® jest energooszczędny. Idea slow cookingu polega na podgrzaniu potrawy a następnie na utrzymaniu odpowiedniej temperatury. Co więcej, zamiast polędwicy wołowej możesz użyć tańszych kawałków mięsa a przygotowane danie i tak będzie miało wspaniały smak i aromat.
Typowy wolnowar składa się z trzech części: metalowej podstawy wyposażonej w elementy grzewcze o niewielkiej mocy, ceramicznej lub kamiennej misy oraz pokrywy. Z reguły moc wolnowaru waha się między 200 – 250W, a temperatura pracy nie przekracza 93 stopni. Większość urządzeń posiada termostat pozwalający na pracę w trzech trybach: niskiej mocy (LOW), dużej mocy (HIGH) oraz podtrzymywania ciepła (KEEP WARM). Bardziej zaawansowane modele posiadają wbudowany minutnik, który automatycznie wyłącza urządzenia po upływie określonego czasu. Kluczowym elementem wolnowaru jest misa. Misa może być wykonana z ceramiki lub kamienia. Mis kamiennych można używać także do przyrządzania potraw w tradycyjnym piekarniku. Bez względu na materiał z którego wykonana jest misa, warto wybrać model nadający się do zmywania w zmywarce.
Zasada działania tego urządzenia jest bardzo prosta. Elementy grzewcze umieszczone w obudowie rozgrzewają kamienną misę. Gruba warstwa ceramiki lub kamienia równomiernie rozprowadza cierpło i ogrzewa składniki potrawy, można to porównać do rzymskiego garnka wstawionego do piekarnika. Niektóre wolnowary są wyposażone w funkcję utrzymania ciepła, przypiekania czy duszenia. Posiadają też cyfrowe panele sterowania i timer z zakresem pracy do nawet 10 godzin.
Relatywnie niska temperatura w połączeniu z dość długim czasem gotowania daje niesamowite efekty. Potrawy przygotowane w wolnowarze są bardzo smaczne, mięsa delikatne i soczyste, a sosy niezwykle aromatyczne. Co ważne, potrawa gotuje się właściwie sama. Niczego nie trzeba mieszać i pilnować. Ponieważ wolnowar wydziela bardzo małe ilości ciepła, nie wymaga stałej kontroli. Można go włączyć, wyjść do pracy, a po powrocie cieszyć się gotowym obiadem.
Głównym kryterium jakim powinniśmy się kierować przy wyborze wolnowaru jest pojemność urządzenia. Podczas gotowania misa wolnowaru powinna być wypełniona od ½ do 2/3 objętości, wtedy gotowana potrawa osiąga optymalną temperaturę. Dla tego ważne jest by dostosować wielkość wolnowaru do ilości osób, dla których będziemy gotować. Pojemność 3,5 l jest idealna dla 4 osób. Gama produktowa urządzeń Crock-Pot® jest bardzo szeroka, gwarantując, że każdy użytkownik będzie w stanie dopasować odpowiedni model do swoich potrzeb.
Przepisy z Crock-Pot®:
Bigos z Crock-Pot
Czas na High: 5-6 godz.
Czas na Low: 7-8 godz.
Ilość porcji: 3-5
Czas przygotowania: 30 min
Składniki:
– 25 g suszonych grzybów prawdziwki
– 500 g kiszonej kapusty
– 250 g kapusty świeżej
– olej
– 150 g wędzonego boczku
– 250 g kiełbasy różne rodzaje
– 25 g suszonych śliwek w plasterkach
– 2 liście laurowe
– ½ łyżeczki ziela angielskiego
– 1 łyżka kminku
– 2 łyżki przecieru pomidorowego
– sól i pieprz
– 1 cebula pokrojona w kostkę
– 250 g pokrojonego w kostkę mięsa wieprzowego
– 100 ml półwytrawnego czerwonego wina
Wykonanie:
Suszone grzyby namocz w 200 ml wrzącej wody. Nie wylewać wody po namoczeniu grzybów. Rozgrzej średniej wielkości patelnię dodając 1 łyżkę oleju. Podsmaż cebulę na złoty kolor, wrzuć do naczynia. Kontynuuj nagrzewanie patelni, dodając odrobinę oleju, podsmaż boczek, kiełbasę i wieprzowinę w partiach do zrumienienia. Dodaj je do naczynia. Pokrój świeżą kapustę na wąskie paski i włóż do naczynia. Dodaj kapustę kiszoną. Dodaj liście laurowe, kminek, sól, pieprz i ziele angielskie. Wymieszaj odsączone grzyby i śliwki. W wodzie po namoczeniu grzybów wymieszaj przecier pomidorowy, wino i grzyby oraz śliwki. Dodaj do naczynia Crock-Pot. Przykryj pokrywką i gotuj przez 7-8 godzin na poziomie LOW lub przez 5-6 godzin na poziomie HIGH.
Zapiekanka warzywna
Czas na Low: 2 godziny 30 minut
Ilość porcji: 3-5
Czas przygotowania: 20 min
Składniki:
– mała cukinia
– pół bakłażana
– cebula
– ćwiartka główki kalafiora
– marchew
– papryka
– 3 ząbki czosnku
– 3 gałązki tymianku
– 2 pomidory
– 300 ml bulionu warzywnego
– 2 kulki białego sera mozzarella
– 50 ml oleju sezamowego
– sól
– pieprz
Wykonanie:
Cebulę pokrojoną w kostkę zeszklij na oleju sezamowym. Przełóż do Crock-Pota. Dodaj pokrojone w kostkę warzywa, tymianek oraz czosnek. Całość podlej bulionem warzywnym. Przykryj pokrywką i ustaw poziom LOW na 2,5 godziny. Na tarce zetrzyj ser i posyp na wierzch. Naczynie Crock-Pot wstaw do piekarnika rozgrzanego do 220 stopni na 10 min. Udekoruj świeżymi listkami bazylii i pomidorkami koktajlowymi.
Bulion warzywny
Czas na High: 5 godzin
Czas na Low: 8 godzin
Ilość porcji: 3-5
Czas przygotowania: 30 min
Składniki:
– 4 marchewki
– korzeń pietruszki
– seler
– 3 liście kapusty
– 2 ząbki czosnku
– pomidor
– 2 cebule
– pęczek natki pietruszki
– 5 liści laurowych
– 10 ziaren ziela angielskiego
– 3 gałązki tymianku
– 70 ml oleju rzepakowego
Wykonanie:
Warzywa dokładnie umyj, ale nie obieraj. Przełóż je do naczynia Crock-Pot i wstaw do piekarnika nagrzanego do temperatury 180 stopni na 15-20 min. Zapieczone warzywa zalej wodą i dodaj natkę pietruszki, liście kapusty, ziele angielskie, tymianek. Naczynie ustaw w wolnowarze, przykryj pokrywką i ustaw na poziomie LOW na 8 godzin lub HIGH na 5 godzin.
Żeberka BBQ
Czas na High: 8 godzin
Czas na Low: –
Ilość porcji: 3-5
Czas przygotowania: 30 min
Składniki:
– 2 kg żeberek
– 2 butelki piwa typu porter
– 100 ml ciemnego sosu sojowego
– papryczka chilli
– 2 gwiazdki anyżu
– laska cynamonu kora
– 5 Liści laurowych
– 10 ziaren pieprzu
Pomada do żeberek BBQ:
– 3 łyżki miodu
– 2 łyżki ketchupu
– 1 łyżka ciemnego sosu sojowego
– 1 łyżka sosu Worcestershire
– 1 łyżka musztardy
Wszystkie składniki pomady wymieszaj razem przed pieczeniem lub grillowaniem, posmaruj żeberka pomadą.
Wykonanie:
Żeberka podziel na części, zalej piwem, dodaj przyprawy. Ustaw poziom HIGH na 8 godzin i przykryj pokrywką. Żeberka po ugotowaniu posmaruj pomadą i wstaw do nagrzanego do 185 stopni piekarnika na 20 min. Podawaj z gotowanymi warzywami lub liśćmi sałaty.
