Wytwarzanie wina jest głęboko zakorzenione w kulturze gruzińskiej. Jego początki sięgają czasów narodzin państwa gruzińskiego, a dzięki wielowiekowej tradycji starożytna produkcja znakomitego wina jest na stałe wpisana w dziedzictwo kulturowe kraju.
Kraina winem płynąca
W samym sercu doliny rzeki Alazani położone jest największe i najważniejsze miasto regionu Kakheti – Telawi. Właśnie tutaj w 1915 roku została założona „Telawska piwnica win”. W tej bajkowej dolinie, rozciągającej się na 110 km z północnego zachodu na południowy wschód, od pasma Dużego Kaukazu aż do grzbietu Cyw-Gomborskiego, znajduje się urodzajny region – Kakheti, znany ze swoich starych tradycji wyrobu wysokiej jakości win.
Kakheti jest największym winiarskim regionem Gruzji. 22,5 tys. hektarów winnic, położonych jest na wysokości 250 – 650 m nad poziomem morza, są one równo podzielone na uprawę czerwonych i białych odmian winogron.
Region ten historycznie dzieli się na siedem najważniejszych mikroregionów dla win o zastrzeżonym nazewnictwie miejsca pochodzenia upraw winorośli. Prawy brzeg rzeki Alazani zajmują mikroregiony „Tsinandali”, „Vazisubani”, „Akhasheni” i „Mukuzani”, a mikroregiony „Napareuli”, „Kvareli” i „Kindzmarauli” są położone przy malowniczym podnóżu Dużego Kaukazu, na lewym brzegu rzeki Alazani. Tutaj rodzą się wyborne wina czerwone i białe, wytrawne i półsłodkie ze złożonym bukietem i niepowtarzalnym smakiem, które zyskują uznanie na całym świecie, jak np. wino Marani Tsinandali, białe, rocznikowe, wytrawne wino, którego aromat wyróżnia się nutą kwiatów, owoców tropikalnych oraz wanilii.
Wyjątkowe warunki uprawy
W regionie Kakheti dominują aluwialne, gliniasto-kamieniste grunty osadzone na wapiennej skale. Klimat panuje tu zmienny – od wilgotnego podzwrotnikowego do kontynentalnego. Jest on uwarunkowany przez wpływ gór Wielkiego Kaukazu, z lewego brzegu rzeki Alazani oraz łańcucha gór Cyw – Gombori. Zimne powietrze spływające z lodowców Kaukazu do doliny kształtuje mikroklimat otoczenia, który sprzyja uprawie winorośli. Duże różnice temperatur między dniem a nocą zapewniają idealne warunki dla dojrzewania winogron.
Dziedzictwo kulturowe Gruzji
Początki kultury winiarskiej w Gruzji sięgają czasów starożytności. Archeologiczne odkrycia wieku pestek winogron vitis vinifera sativa w regionie winiarskim, określa się na 7-6 tysięcy lat p.n.e. Najstarsze znalezione gliniane amfory (tzw. KWEWRI) do wyrobu i przechowywania wina liczą sobie 3-4 tysiące lat. Dodatkowo, większość etymologów uważa, że słowo „wino” pochodzi od starożytnego gruzińskiego słowa „gvino”. Dzięki wielowiekowej uprawie winorośli naród gruziński potrafił do dziś zachować prawie 500 autentycznych jej odmian, spośród których 38 jest wykorzystywane do produkcji win. W 2013 roku tradycyjna gruzińska metoda wytwarzania wina została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Starożytna metoda produkcji
Gruzińskie wina są czyste, bogate w witaminy, organiczne i zupełnie naturalne. Dlaczego? Od starożytności zachowała się ta sama metoda produkcji trunku, inna niż w krajach europejskich. Zgniecione winogrona wraz z szypułkami wkłada się do dużych glinianych naczyń zwanych kwewri, które potrafią pomieścić nawet ponad 4 tysiące litrów. Zakopuje się je w ziemi aż po szyjkę w specjalnych piwnicach zwanych marani. Następnie szczelnie przykrywa się zawoskowanym kamieniem lub szkłem. Jednym z rodzajów win, produkowanych zgodnie ze starogruzińską techniką są wina Marani Satrapezo, dzielące się na 6 rodzajów: 10 kvevri, Mtsvane, Gviani, Icewine Rkatsiteli, Saperavi oraz Icewine Cabernet.