5 przepisów na domowy chleb

1 grudnia 2022, dodał: Marta Dasińska
Artykuł zewnętrzny

Niegdyś domowy wypiek chleba był powszechny, dziś znów wraca do łask, bo to przecież nie da się nie docenić smaku i zapachu domowego chleba, wypieczonego we własnej kuchni. Niemal każda dobra gospodyni chciałaby potrafić zrobić chleb, który będzie miał duże oczka powietrzne, będzie smaczny i długo świeży, a jednocześnie będzie ładny, kształtny i idealnie wyrośnięty. Ponadto domowy wypiek chleba staje się coraz bardziej popularny nie tylko przez modny zdrowy tryb życia, ale także przez obecność wielu alergii pokarmowych.

Pieczenie chleba w domowych warunkach to same zalety. Po pierwsze smakuje o wiele lepiej, mamy wpływ na to co znajdzie się w takim chlebie, utrzymuje dłużej świeżość, no i jest o wiele tańszy niż chleby dostępne w sklepach. Podajemy kilka sprawdzonych przepisów na domowy chleb.

Chleb z ricottą

Przepis na 2 ok. 20 cm bochenki

Składniki:
– 210 ml (ok. ¾ szklanki) wody w temperaturze pokojowej
– 10 g (1 łyżka) drożdży instant
– 500 g (ok. 3 szklanek) mąki uniwersalnej
– 20 g (2 łyżki) cukru
– 7 g (1 i ½ łyżeczki) soli
– ¾ szklanki sera risotta
– 2 łyżki masła, stopionego i schłodzonego

Przygotowanie:
1. Połącz wodę, drożdże, mąkę, cukier, sól, ricottę i masło w misce miksera planetarnego lub innej dużej misce. Wymieszaj gumową szpatułką aż do utworzenia się nierównego ciasta.
2. Wyrabiaj ciasto. Jeśli używasz miksera, załóż hak do wyrabiania ciasta i mieszaj na średniej prędkości, aż ciasto stanie się gładkie i lśniące i odklei się od ścianek miski. Powinno to zająć ok. 10-12 min. Jeśli wyrabiasz ciasto ręcznie, posyp dłonie mąką i wyrabiaj przez ok. 15 min., aż stanie się gładkie i lśniące. Jeśli potrzebujesz, w połowie wyrabiania zrób chwilę przerwy – wpłynie ona korzystnie na tworzenie się glutenu. Nie dodawaj mąki do ciasta – jeśli klei się, posyp mąką dłonie i użyj nożyka, aby oderwać ciasto od blatu.
3. Natrzyj miskę lub pojemnik do wyrastania ciasta tłuszczem i włóż je do środka. Przykryj folią spożywczą i odstaw do wyrośnięcia na ok. 1,5 godz., aż ciasto zwiększy swoją objętość dwukrotnie.
4. Wysmaruj dwie blaszki do chleba o wymiarach ok. 10×20 cm tłuszczem. Wyłóż ciasto na oprószony mąką blat, rozdziel je na dwie równe części i ukształtuj z każdej z nich bochenek. Włóż bochenki do form szwem do dołu. Posyp mąką i luźno owiń folią spożywczą. Odstaw na 1-1,5 godz., aż ciasto niemal dwukrotnie zwiększy objętość.
5. W czasie gdy ciasto rośnie, włóż na środkowy poziom piekarnika kamień do pieczenia i rozgrzej piecyk do temp. 190oC.
6. Ułóż formy na kamieniu do pieczenia. Piecz przez 40-50 min., aż bochenki nabiorą złotego koloru, a termometr elektroniczny wskaże, że osiągnęły wewnętrzną temp. 90oC.
7. Wyjmij formy z piekarnika, wyłóż chleby na metalową kratkę i pozwól im ostygnąć przez 1,5 godz. w temp. pokojowej.

Żytni chleb z makiem i cebulą

Przepis na 1 duży bochenek

Składniki:
– 1 łyżka oliwy z oliwek
– 1 mała cebulka, drobno pokrojona
– 2 łyżki maku
– 255 g (2 szklanki) mąki chlebowej
– 130 g (1 szklanka) mąki żytniej
– 7 g (1 i ½ łyżeczki) drobnej soli morskiej
– 14 g (1 łyżka) brązowego cukru
– 180 ml (3/4 szklanki) wody o temperaturze pokojowej (21-25,5oC)
– ½ szklanki tłustej śmietany lub jogurtu
– 7 g (2 i ¼ łyżeczki) drożdży instant

Przygotowanie:
1. Rozgrzej oliwę na niewielkiej patelni na średnim ogniu i dodaj cebulkę. Smaż przez około 5 min., aż cebula zmięknie. Zdejmij patelnię z ognia, przełóż jej zawartość do miseczki, dodaj do niej mak i zostaw do ostygnięcia.
2. Włóż mąkę chlebową, mąkę żytnią, sól i brązowy cukier do pojemnika maszyny do chleba. Dodaj wodę, kwaśną śmietanę i mieszankę cebuli i maku.
3. Umieść pojemnik w maszynie, upewniając się, że jest prawidłowo zamocowany. Zamknij pokrywę.
4. Umieść drożdże w dozowniku drożdży i zamknij pokrywę.
5. Wybierz ustawienia na panelu kontrolnym urządzenia. W zależności od możliwości wybierz program: chleb podstawowy, pieczenie, średnio przyrumieniona skórka. Wciśnij: start.
6. Gdy maszyna zasygnalizuje, że chleb jest już upieczony, szybko otwórz pokrywę i wyjmij pojemnik. Wyłóż chleb na kratkę do studzenia. Jeśli w chlebie pozostało ostrze do wyrabiania, wyjmij je szczypcami.
7. Odwróć chleb pozwól mu całkowicie wystygnąć przed pokrojeniem i podaniem.

Focaccia z rozmarynem

Przepis na 1 bochenek (wymiary ok. 25×40 cm)

Składniki:
– 1 duży (ok. 220 g) ziemniak do pieczenia, obrany i pokrojony w kawałki
– 1 szklanka ciepłej wody (ok. 40oC)
– 5 g (ok. 1,5 łyżeczki) drożdży instant
– 500 g (ok. 3 szklanek) mąki uniwersalnej
– 10 g (2 łyżeczki) drobnej soli morskiej
– 1 łyżka oliwy z oliwek
Do ozdoby
– 3 gałązki świeżego rozmarynu
– 2 łyżki oliwy z oliwek
– 5 g (1 łyżeczka) soli morskiej

Przygotowanie:
1. Włóż kawałki ziemniaka do rondelka i zalej je wodą. Zagotuj, zmniejsz ogień i gotuj do miękkości, ok. 15 min. Osusz, utłucz tłuczkiem do ziemniaków i zostaw do wystygnięcia.
2. Połącz wodę, drożdże, mąkę, sól, oliwę z oliwek i puree z ziemniaka w misce. Wymieszaj gumową szpatułką aż powstanie nierówne ciasto.
3. Wyrób ciasto. Mikserem: załóż hak do wyrabiania ciasta i mieszaj na średniej prędkości, przez ok. 7 min., aż stanie się gładkie, miękkie i będzie można je rozciągnąć w błonę. Ręcznie: wyłóż ciasto na wysypaną mąką stolnicę. Posyp ręce mąką i wyrabiaj energicznie ciasto przez ok. 10-12 min., aż stanie się gładkie.
4. Wysmaruj miskę tłuszczem i włóż do niej ciasto. Przykryj miskę folią spożywczą i zostaw ciasto do wyrośnięcia na ok. 1,5-2 godz. W tym czasie powinno dwukrotnie zwiększyć objętość, a po uciśnięciu palcem nie wracać do poprzedniego kształtu.
5. Wysmaruj blachę o głębokości przynajmniej 3 cm i wymiarach ok. 25×40 cm tłuszczem. Zmocz dłonie i ułóż ciasto w formie, dociskając je palcami, by je równo rozpłaszczyć. Lekko posyp wierzch ciasta mąką i luźno przykryj je folią spożywczą i odstaw na ok. 1 godz., aż stanie się puszyste i niemal dwukrotnie zwiększy objętość.
6. Rozgrzej piekarnik do 220oC. Przed włożeniem ciasta do piecyka palcami zrób w nim wgłębienia w regularnych kilkucentymetrowych odstępach. Porwij gałązki rozmarynu na dwucentymetrowe kawałki i wciśnij je we wgłębienia. Posmaruj ciasto oliwą z oliwek i posyp solą morską.
7. Piecz, aż spód stanie się złotobrązowy i chrupiący, a wierzch nabierze złotego koloru.
8. Za pomocą łopatki wyłóż ciasto na kratkę do studzenia i zostaw je tam na kwadrans. Podawaj cieple lub pozwól mu ostygnąć całkowicie i podawaj w temp. pokojowej.

Wiejski chleb z otrębami na zakwasie

Przepis na 1 duży bochenek

Składniki:
Do zakwasu:
– 102 g (½ szklanki) zakwasu chlebowego
– 99 g (2/3 szklanki) mąki chlebowej
– 8 g (1 łyżka) mąki żytniej
– 75 ml (1/3 szklanki) wody o temperaturze pokojowej (21-25,5oC)
Ciasto:
– 663 g (4 i ½ szklanki) mąki chlebowej
– 28 g (½ szklanki) otrąb pszennych
– 385 ml (1 i ½ szklanki) wody o temperaturze pokojowej (21-25,5oC)
– 7 g (½ łyżeczki) drobnej soli morskiej

Przygotowanie:
1. Dokarm zakwas po raz ostatni: włóż zakwas do czystej miski, domieszaj mąkę chlebową i żytnią i dodaj wodę. Przykryj zakwas i zostaw go w temp. pokojowej na 8-12 godz.
2. Przygotuj ciasto: połącz mąkę chlebową, otręby i wodę w misce miksera planetarnego lub innej dużej misce. Zamieszaj gumową szpatułką, aż powstanie nierówne ciasto. Przykryj folią spożywczą i odstaw na 20 min.
3. Dodaj sól i zakwas do miski i zamieszaj całość gumową łopatką.
4. Wyrób ciasto. Mikserem: załóż hak do wyrabiania ciasta i wyrabiaj ciasto na średniej prędkości przez 10 do 12 min., aż stanie się gładkie, rozciągliwe i będzie odchodzić od ścianek miski. Ręcznie: wyłóż ciasto na lekko wysypany mąką blat i energicznymi, stanowczymi ruchami wyrabiaj przez ok. 15 min., aż stanie się gładkie i rozciągliwie. W razie potrzeby użyj skrobaka do ciasta, by ciasto nie przyklejało się do blatu. W czasie wyrabiania rób przerwy co ok. 5 min., by zarówno ciasto, jak i twoje ręce odpoczęły.
5. Posmaruj wewnętrzną stronę dużej miski lub pojemnika tłuszczem i włóż do środka ciasto. Przykryj folią spożywczą i odstaw na ok. 1 godz.
6. Obróć ciasto: wsuń dłonie pod ciasto i unieś je, tak by zwisało z twoich rąk. Następnie połóż je na innej niż poprzednio krawędzi. Przykryj miskę folią spożywczą i zostaw ciasto na kolejną godzinę. Ponownie je obróć i zostaw do wyrośnięcia jeszcze na 1-1,5 godz., aż zwiększy objętość o 50%.
7. Ukształtuj ciasto w okrągły bochenek. Wyłóż dużą miskę lub koszyk czystą ściereczką i oprósz je mąką. Włóż do środka bochenek, gładką stroną do dołu. Lekko owiń miskę folią spożywczą i odstaw ciasto na 2-3 godz., aż urośnie niemal dwukrotnie i stanie się miękkie i puszyste.
8. Na godzinę przed pieczeniem umieść kamień do pieczenia na środkowym poziomie piekarnika. Na półce niżej umieść żeliwną patelnię. Nagrzej piekarnik do temp. 250oC.
9. Odkryj bochenek. Na płaskiej blasze lub łopacie do chleba ułóż papier do pieczenia i wyłóż na niego bochenek. Za pomocą żyletki lub ostrego noża natnij go, robiąc na czubku 4 nacięcia w kształcie #.
10. Zsuń bochenek wraz z papierem do pieczenia na rozgrzany kamień do pieczenia. Wsyp ½ szklanki kostek lodu na żeliwną patelnię. Piecz przez 50-60 min., aż chleb nabierze głębokiego złotego koloru, a jego temp. wewnętrzna wyniesie 96oC.
11. Zsuń chleb wraz z papierem do pieczenia na kratkę do studzenia i zostaw na 5 min. następnie wsuń papier do pieczenia i zostaw chleb na ok. 2 godz., by przed pokrojeniem i podaniem ostygł do temp. pokojowej.

Chleb z rodzynkami i orzechami laskowymi

Przepis na 1 duży bochenek

Składniki:
– 1 i ¼ szklanki posiekanych orzechów
– 300 g (1 i ¾ szklanki) mąki pszennej
– 150 g (niepełna szklanka) mąki pełnoziarnistej
– 1 g (1/4 łyżeczki) drożdży instant
– 7 g (1 i ½ łyżeczki) drobnej soli morskiej
– 375 ml (1 i ½ szklanki) wody o temperaturze pokojowej
– ¾ szklanki rodzynek

Przygotowanie:
1. Rozgrzej piekarnik do temp. 180oC. Rozsyp orzechy na blasze i praż przez 5 do 7 min., aż zaczną wydzielać zapach.
2. Połącz oba rodzaje mąki, drożdże, sól, wodę, rodzynki i orzechy w dużej misce. Mieszaj zawartość gumową szpatułką, aż wszystkie składniki się połączą. Przykryj miskę folią spożywczą i odstaw ciasto na noc lub nawet na 18 godz. Powinno się znajdować w temp. pokojowej.
3. Wyłóż dużą miskę papierem do pieczenia, posmaruj go tłuszczem. Posyp blat mąką i wyłóż na niego ciasto. Oprósz je mąką, następnie złóż je 2-3 razy, rozpłaszcz i ponownie złóż. Następnie uformuj je w kulę, zbierając razem brzegi ciasta w kierunku jego czubka. Włóż ciasto szwem do dołu miski. Przykryj ją folią spożywczą i odstaw ciasto do wyrośnięcia w temp. pokojowej na 2 do 2,5 godz., aż zwiększy swoją objętość dwukrotnie. Powinno być bardzo miękkie i niesprężyste.
4. mniej więcej po 1 i ½ godz. włóż na półkę na wysokości 1/3 piekarnika ośmiolitrowy garnek żeliwny lub emaliowany z pokrywką. Rozgrzej piekarnik do 220oC.
5. Posyp ciasto w misce mąką. Ostrym nożem lub żyletką wytnij na nim kształt litery X na głębokość ok. 1 cm. Ostrożnie przenieś ciasto wraz z papierem do pieczenia do garnka. Przykryj go i piecz ciasto przez 30 min.
6. Po tym czasie zdejmij pokrywkę i piecz ciasto przez kolejne 20 do 30 min., aż zbrązowieje. Wyjmij chleb wraz z papierem do pieczenia z garnka i ułóż na kratce do studzenia przez ok. 2 godz. w temp. pokojowej.

Przepisy pochodzą z książki: Domowy wypiek chleba autorstwa L. Chattman, wydanej nakładem Wydawnictwa RM.