Niektórzy z nas nie wyobrażają sobie eleganckiego obiadu bez kieliszka smacznego, eleganckiego trunku. To wspaniały dodatek, który podkreśla smak potraw, pozwala się rozluźnić i cieszyć obecnością bliskich. Wśród win białych, różowych i czerwonych wyróżniamy ich różne rodzaje, które doskonale komponują się z przeróżnymi daniami. Jednak nie każdy z nas wie, że picie wina ma także walory prozdrowotne.
Wino nie bez powodu cieszy się dobrą sławą. Już w starożytności mieszkańcy pili wino dla poprawy zdrowia. Korzenie winorośli sięgają początków cywilizacji. Wino to napój, który towarzyszy ludzkości od starożytności. Egipskie papirusy opisujące jego leczniczą rolę pochodzą z 2200 r. p.n.e. W czasach antyku winorośl otaczano kultem i przypisywano jej nadprzyrodzone pochodzenie. Ojciec medycyny Hipokrates badał lecznicze właściwości soku winogron z miodem, tj. tzw. miodu gronowego, otrzymywanego przez powolne odparowywanie wody z soku winogronowego. Miód gronowy stosowano wówczas jako lek wzmacniający. Uprawę winnic i produkcję wina w średniowiecznej Europie zapoczątkował zakon benedyktynów. Wyrabiane przez nich wino było przeznaczane na sprzedaż w takich rejonach, jak: Bordeaux, Burgundia i w wielu innych miejscach. Następnie tę tradycję przejęli cystersi. Wino było wykorzystywane w obrzędach religijnych, stanowiło też element codziennej diety. Uzdrowiciele, tacy jak np. św. Hildegarda, wśród swoich leczniczych receptur mieli przepisy na wzmacniające i odtruwające wina. Wino, to zatem naturalny i znany od tysiącleci środek leczniczy, dezynfekujący i dietetyczny. Nic więc dziwnego, że wielu naukowców prowadzi badania nad właściwościami tego trunku, chociaż współczesna medycyna już udowodniła, że kieliszek wina z jednej strony ma wpływ na poprawę humoru, z drugiej – wykazuje pozytywny wpływ na zdrowie, ponieważ wino posiada silne właściwości pielęgnacyjne i lecznicze.
W skład wina wchodzą przede wszystkim: etanol, estry, witaminy, kwasy organiczne, aldehydy, alkohole wyższe, nielotne związki azotowe, barwniki, składniki mineralne, cukry, a ponadto mikro- i makroelementy, w tym fosfor, wapń, potas, sód, żelazo, oraz w minimalnych ilościach selen, cynk oraz miedź. W winie znajdują się także witaminy: B1, B2, B6, B12, A, kwas foliowy, kwas askorbinowy, biotyna, witamina PP oraz antocyjany, katechiny, leukoantocyjany, flawonoidy. Regularne i umiarkowane picie wina może oddziaływać prewencyjnie na choroby układu sercowo-naczyniowego i choroby metaboliczne. Badania dowodzą też odmładzających i prozdrowotnych właściwości wina. Miąższ winogron zawiera wodę winogronową obfitującą w oligoelementy, które uczestniczą w procesach metabolicznych komórek, odnowy komórkowej, regeneracji wszystkich warstw skóry, wpływają na zmniejszenie przebarwień skórnych, gojenie ran i łagodzenie podrażnień. Miąższ z winogron jest źródłem cukrów, witamin i składników mineralnych. Nasiona kryją w sobie polifenole o działaniu antyoksydacyjnym, a zawarte w pestkach flawonoidy działają przeciwzapalnie i rozkurczowo oraz uelastyczniają i uszczelniają ściany naczyń krwionośnych. Olej pozyskany z pestek winogron jest bogaty w kwasy tłuszczowe oraz witaminę E będącą przeciwutleniaczem. Wino posiada właściwości przeciwnowotworowe, antyoksydacyjne, wpływa pozytywnie na mózg, gęstość kości, przebieg chorób kardiowaskularnych, a także na długość życia. Wino pite do posiłków zwiększa wydzielanie śliny i produkcję enzymów trawiennych, a zawarty w nim kwas cynamonowy sprzyja wydzielaniu żółci, co przyśpiesza trawienie tłuszczów.
CZERWONE WINO a zwłaszcza zawarty w nim resweratrol poprawia pamięć krótkotrwałą, działa jak katalizator podwyższający stężenie oksygenazy hemowej, która zapobiega uszkodzeniom neuronów w mózgu, zapobiega zaćmie oraz zakażeniom górnych dróg oddechowych, a także pozwala obniżyć ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera. Resveratrol opóźnia proces rozpadu włókien kolagenowych (przeciwdziała powstawaniu zmarszczek), hamuje rozwój tkanki tłuszczowej i zwiększa spalanie tłuszczu, co pomaga w walce z cellulitem. Resweratrol stymuluje metabolizm tkankowy, wpływa na choroby kardiowaskularne, np. przeciwdziała chorobie wieńcowej, eliminuje toksyny z organizmu oraz zapobiega zatrzymywaniu wody w tkankach. Resweratrol blokuje również w komórkach rakowych zdolność wytwarzania kluczowego białka, które jest budulcem guzów nowotworowych. Znajdujące się w czerwonym winie antyoksydanty spowalniają rozwój bakterii w jamie ustnej, zwłaszcza tych przyczyniających się do powstawania ubytków w zębach. Wino czerwone obfituje w polifenole działające przeciwrodnikowo oraz poprawiające mikrokrążenie w komórkach skóry. Polifenole mają też silne właściwości przeciwzapalne i przeciwwirusowe. Polifenole zawarte w winie zmniejszają również możliwość powstawania skrzepów. Ponadto winogrona (zwłaszcza czerwone winogrona hodowane bez użycia preparatów grzybobójczych), rozwijają na skórce warstwę zawierającą naturalne fungicydy, które są czynnikami mającymi pozytywny wpływ na serce. Brytyjscy badacze w winie zidentyfikowali oligomeryczne procyjanidyny, które odpowiadają za dobroczynny wpływ niektórych win na zdrowie serca. Dodatkowo wino bogate jest we flawonoidy, które przeciwdziałają procesom utleniania, chronią śródbłonek naczyń krwionośnych przed uszkodzeniami, miażdżycą i zakrzepami, podwyższają też poziom dobrego cholesterolu HDL.
Choć w kontekście zdrowia częściej mówi się o winie czerwonym, to dobrze wiedzieć, że również picie BIAŁEGO WINA, może przynieść nam korzyści. Warto przy tym wspomnieć o tokajach, bowiem zdaniem wielu badaczy stanowią one osobną klasę win białych. Dzieje się tak ze względu na ich dobroczynne właściwości, które wydawałoby się są domeną jedynie czerwonych win. Zawarty w białym winie alkohol ma działanie antybakteryjne, łagodzi podrażnienia i dolegliwości żołądkowe. Umiarkowane picie wina obniża też ryzyko zakażenia bakterią Helicobacter pylori, powiązaną z rozwojem zapalenia żołądka i wrzodów trawiennych, jak też z rakiem żołądka. Przeciwutleniacze zawarte w białym winie pomagają w zwiększeniu wydolności pracy serca i zapobiegają zatorom w tętnicach, tym samym zmniejszając ryzyko chorób serca. Według badań wino białe ma podobne właściwości jak oliwa z oliwek i tak jak czerwone wpływa korzystnie na poziom cholesterolu we krwi. Skutecznie również zapobiega powstawaniu zakrzepów, ma bowiem właściwości antykoagulacyjne, które ograniczają krzepnięcie krwi, powodując, że płytki krwi są mniej podatne na sklejanie się ze sobą i obniżenie poziomu białka fibryny, które wiąże je ze sobą. Umiarkowane, długotrwałe spożywanie białego wina może poprawić również wydolność płuc mierzoną za pomocą natężonej pojemności życiowej, może być również korzystne dla gęstości kości. W białych winach (a zwłaszcza tokajach) stwierdzono obecność dysmutazy ponadtlenkowej (SOD) oraz poliamin i polifenoli, które zmniejszają stres oksydacyjny w organizmie i mają przeciwstarzeniowy wpływ na skórę oraz zwiększa libido. Ostatnia władczyni Francji – cesarzowa Eugenia, która dożyła 94 lat – była przeświadczona, że pite przez nią co rano 2 kieliszki tokaju aszú pozwoliły jej zachować nie tylko zdrowie, ale również wspaniałą cerę i urodę.
Warto zatem wypróbować wina białe i czerwone z klasztorów, owoce winnic pielęgnowanych przez zakonników i siostry zakonne celem samowsparcia w sposób odpowiedzialny, naturalny i z uwagą na zdrowie i smak produktu oraz zadowolenie.
Warto zwrócić uwagę np. na wino białe toskańskie Borbotto, które wywodzi się z winnic rozlegających na wzgórzach Casentino i ponad stuletniego doświadczenia enologicznego Zakonników z Camaldoli, wino Pinot Bianco di Terlano z Opactwa Muri gries z Południowego Tyrolu, wino Toscana Bianco Abbazia Monte Oliveto pochodzące z winogron z winnic Opactwa Monte Oliveto Maggiore w Asciano, z okolic Crete Senesi, wino Chardonnay z Opactwa Muri Gries z Alto Adige czy wino Muller Thurgau Abbazia Muri Gries z Opactwa Muri Gries z Południowego Tyrolu. Wśród win czerwonych na uwagę zasługują m.in.: wino 'La Grangia’ Maremma Toskania Ciliegiolo z produkcji Klasztoru Siloe, wino czerwone toskańskie Borbotto z winnic rozlegających na wzgórzach Casentino i ponad stuletniego doświadczenia enologicznego Zakonników z Camaldoli, wino Lago di Caldaro scelto Abbazia Muri Gries z Opactwa Muri Gries z Południowego Tyrolu, wino Pinot Nero Riserva z Opactwa Muri Gries z Alto Adige, czy wino słodkie toskańskie Borbotto z winnic rozlegających na wzgórzach Casentino i ponad stuletniego doświadczenia enologicznego Zakonników z Camaldoli.
Właściwości kosmetyczne i lecznicze winogron i wina zostały docenione i coraz częściej są wykorzystywane tak w kosmetyce, jak i kosmetologii, ale również w medycynie. Ampeloterapia, to inaczej kuracja winem i leczenie winogronami, która polega na kuracji naturalnymi składnikami, jakimi są właśnie winogrona. Taką terapię możemy spotkać coraz częściej w salonach SPA. W ramach winoterapii dostępne są kąpiele w winie, peelingi z zastosowaniem pestek z winogron oraz okłady z winogronowego miąższu. Obejmuje ona także filozofię picia wina i odmładzające rytuały. Winoterapię można zatem uznać za pewnego rodzaju filozofię.
Sztukę doboru wina do potraw doskonale opanowali między innymi Francuzi, ale nie tylko oni – dziś z łatwością każdy może poznać zasady, mówiące o tym, jakie wino podać do jakiej potrawy. Zasada ogólna głosi, że można podejść do doboru wina jak do dobierania przyprawy – na zasadzie kontrastu. Wymaga to jednak dużego wyczucia i opiera się na wybraniu takiego gatunku wina, który uzupełni smak potrawy, doda jej charakteru i wzbogaci smak. Wino, jest zawsze dopełnieniem posiłku, a nie jego częścią główną. Fakt, że dowiedziono zdrowotnych korzyści picia wina, nie oznacza, iż można je stosować bez umiaru. Zdaniem naukowców lecznicza dawka oznacza 1 kieliszek dziennie dla kobiet i 2 dla mężczyzn. Jak mawiał Paracelsus, dawka decyduje, czy dana substancja jest, czy nie jest trucizną.
Hiszpańska tradycyjna Sangria
Składniki:
– 1 butelka czerwonego, wytrawnego wina
– 2 brzoskwinie
– 2 pomarańcze
– 1 cytryna
– 1 jabłko
– 1 banan
– 4 czubate łyżeczki cukru
– 60 ml ciepłej wody
– 1-2 szczypty mielonego cynamonu
– 330 ml wody gazowanej
– dużo kostek lodu
Przygotowanie:
Wycisnąć sok z 1 pomarańczy oraz cytryny. Resztę owoców pokroić na cząstki, następnie umieścić razem z wyciśniętym z cytrusów sokiem w dużym dzbanku. Rozpuścić cukier w ciepłej wodzie i powstałym syropem zalać owoce, dosypać cynamon. Do dzbanka dolać czerwone wino i chłodzić w lodówce minimum 2 godziny. Przed podaniem, do owoców z winem dodać gazowaną wodę, wsypać kostki lodu, wymieszać.
Biała Sangria
Składniki:
– ok. 400 g świeżych owoców pokrojonych w kostkę (np.: truskawki, brzoskwinie i winogrona)
– 1 grejpfrut, umyty i pokrojony na plasterki
– 1 pomarańcza, umyta i pokrojona na plasterki
– 125 ml soku z białych winogron
– 4 małe gałązki świeżej mięty
– 2 butelki schłodzonego białego wina
Przygotowanie:
Owoce umieścić w dużym dzbanku. Do dzbanka dolać białe wino i chłodzić w lodówce minimum 2 godziny. Przed podaniem, do owoców z winem dodać sok z winogron oraz gałązki mięty. Można wsypać kostki lodu, wymieszać.