Werbena cytrynowa – dlaczego warto ją mieć w domu? Właściwości, zastosowania, przepisy
dodał: Marta Dasińska
W świecie ziół i naturalnych składników coraz częściej wracamy do tego, co delikatne, a zarazem wyjątkowo skuteczne. Werbena cytrynowa, subtelna roślina o świeżym, cytrusowym aromacie, zdobywa uznanie nie tylko w kuchni i domowej apteczce, ale także w kosmetyce i dietetyce. Choć jej popularność w Polsce dopiero rośnie, na świecie od dawna stanowi ważny element zdrowego stylu życia.
Dlaczego warto włączyć ją do codziennych rytuałów? Werbena cytrynowa to bowiem sekretny sprzymierzeniec zdrowia, smaku i urody.
Dlaczego po werbenę powinny sięgać kobiety?
Werbena cytrynowa zachwyca już przy pierwszym kontakcie, jej zapach to połączenie świeżej cytryny, mięty i delikatnych nut kwiatowych. Zawarte w niej naturalne olejki eteryczne (m.in. cytral, limonen, geraniol) działają relaksująco na układ nerwowy. W badaniach opublikowanych w Journal of Ethnopharmacology wykazano, że ekstrakt z werbeny ma właściwości przeciwzapalne i przeciwlękowe, a regularne picie naparu może pomóc obniżyć poziom kortyzolu, hormonu stresu. Dla kobiet, które żyją intensywnie, balansują między pracą, domem a własnymi pasjami, filiżanka naparu z werbeny staje się momentem prawdziwego ukojenia. Dietetycy podkreślają, że zioło to może także łagodzić objawy napięcia przedmiesiączkowego i wspomagać naturalny rytm snu. Roślina ta wspomaga również koncentrację i łagodzi zmęczenie psychiczne, co czyni ją idealną towarzyszką przy pracy zdalnej, nauce lub wieczornej medytacji.
Werbena wspomaga również proces trawienia, działa delikatnie detoksykująco i może korzystnie wpływać na gospodarkę hormonalną. W medycynie naturalnej wykorzystywana jest głównie jako środek wspomagający leczenie łagodnych dolegliwości żołądkowych, szczególnie tych związanych ze stresem, jak tzw. „nerwowy żołądek”. Niektóre źródła wskazują również na jej potencjał wspierający równowagę mikrobioty jelitowej, choć temat ten wciąż jest badany.
Werbena dzięki zawartości antyoksydantów (m.in. luteoliny) chroni komórki przed przedwczesnym starzeniem i wspiera układ odpornościowy. Kobiety, które stosują werbenę regularnie, często zauważają również poprawę stanu skóry. Dzięki właściwościom przeciwutleniającym werbena wpływa korzystnie na mikrokrążenie skórne, co przekłada się na poprawę kolorytu cery i zmniejszenie objawów zmęczenia twarzy. Roślina działa również łagodnie moczopędnie, wspierając naturalne oczyszczanie organizmu z toksyn i nadmiaru wody, co bywa pomocne przy zatrzymywaniu wody przed menstruacją.
Werbena cytrynowa zawiera związki polifenolowe, które wspierają naturalne procesy regeneracyjne w organizmie, wpływające m.in. na ochronę komórek mięśniowych przed uszkodzeniem po wysiłku fizycznym. Badania prowadzone na Uniwersytecie w Sewilli wykazały, że ekstrakty z werbeny mogą łagodzić mikrostany zapalne i wspomagać odbudowę mięśni, co czyni ją ciekawym uzupełnieniem diety aktywnych kobiet. Jej działanie antybakteryjne sprawia natomiast, że napary z werbeny są skuteczne przy delikatnym wspomaganiu leczenia infekcji dróg oddechowych i stanów zapalnych jamy ustnej. Płukanie gardła naparem z tej rośliny bywa stosowane w ziołolecznictwie jako naturalne wsparcie w przeziębieniach.
Zastosowanie – więcej niż tylko herbatka
Choć werbena najczęściej trafia do filiżanek w postaci suszu, możliwości jej wykorzystania są znacznie szersze. Świeże listki doskonale nadają się do lemoniad, lodów, sałatek owocowych czy marynat. W połączeniu z malinami, miodem i imbirem werbena cytrynowa tworzy napój o wyjątkowych właściwościach orzeźwiających. Napar z werbeny może także służyć jako tonik do cery zmęczonej, skłonnej do podrażnień. Woda werbenowa to coraz częściej spotykany składnik w ekologicznych mgiełkach i kremach do twarzy. Natomiast olejek eteryczny z werbeny bywa składnikiem świec i kąpieli o działaniu odprężającym. Na świecie werbena cytrynowa święci triumfy zwłaszcza we Francji, Hiszpanii i Ameryce Południowej, gdzie jest składnikiem luksusowych herbat, perfum i naturalnych elementów diety.
Werbena cytrynowa to roślina wieloletnia, która w polskim klimacie najczęściej uprawiana jest jako sezonowa lub w doniczce (ponieważ nie toleruje mrozów). Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, na stanowiskach ciepłych i osłoniętych od wiatru, co czyni ją idealną kandydatką na balkon lub taras południowy. Roślinę należy podlewać regularnie, ale umiarkowanie (nadmiar wilgoci może prowadzić do gnicia korzeni). Werbena cytrynowa dobrze znosi cięcie, przycinanie sprzyja jej rozkrzewianiu się i intensywniejszemu aromatowi liści. Można ją uprawiać w dużej donicy, która jesienią zostanie przeniesiona do jasnego, chłodnego pomieszczenia (np. werandy lub szklarni), gdzie przetrwa zimę. Latem warto usuwać przekwitnięte kwiatostany, by przedłużyć okres wegetacji i pobudzić roślinę do wzrostu. Liście najlepiej zbierać w suche, słoneczne dni, mają wtedy najwięcej olejków eterycznych i najintensywniejszy zapach. Werbena dobrze komponuje się wizualnie z lawendą, tymiankiem czy rozmarynem – może być więc częścią aromatycznej rabaty lub ziołowego zakątka. Uprawiana w pobliżu miejsc odpoczynku odstrasza komary i drobne owady – jej cytrusowy zapach działa na nie odstraszająco, a dla ludzi jest wyjątkowo przyjemny
Dlaczego warto dać szansę werbenie? Bo jest delikatna, ale skuteczna. Bo pomaga w chwilach napięcia, a jednocześnie wspiera urodę i dobre samopoczucie. Bo pachnie latem, działa jak naturalna kołderka na zmęczony układ nerwowy i świetnie komponuje się z kobiecą codziennością. Jeśli więc szukasz zioła, które zadba o emocje, skórę, trawienie i rytm dnia, werbena cytrynowa zasługuje na stałe miejsce w kuchni i łazience.
