Samotne życie osób starszych często oznacza zmaganie się z codziennymi sprawami, które ich przerastają. Zmęczenie, choroby czy niepełnosprawność sprawiają, że nawet zrobienie zakupów czy wyjście na pocztę to problem. W miastach, gdzie jest rozbudowana sieć pomocy społecznej i dostęp do oferty opiekunek osób starszych, lub np. można zamówić taksówkę czy dowóz zakupów do domu, łatwiej sobie poradzić, lecz na terenach wiejskich seniorzy często są pozostawieni sami sobie, lub muszą korzystać z pomocy zaprzyjaźnionych osób.

Naprzeciw społecznemu zapotrzebowaniu na zwiększenie opieki nad osobami starszymi, rząd podjął uchwałę o nowej formie pomocy dla nich, która obowiązuje od 1 listopada i powstała w ramach nowelizacji ustawy o pomocy społecznej. To usługi sąsiedzkie, które mogą świadczyć osoby zamieszkujące w bliskiej odległości od potencjalnych potrzebujących. Są one bezpłatne dla osób korzystających z nich, a wynagrodzenie dla świadczących taką pomoc sąsiadom płaci miejscowy urząd gminy. Beneficjentami tych usług mogą być wszyscy seniorzy, którzy sami prowadzą swoje gospodarstwo domowe, nie posiadają współmałżonka ani bliskiej rodziny, czyli dzieci i wnuków, a ich codzienne funkcjonowanie wymaga wsparcia.

Zakres usług sąsiedzkich obejmuje:

– pomoc w zakupach, transporcie, załatwianiu spraw urzędowych, wizytach u lekarza,
– pomoc w sprzątaniu oraz osobistych czynnościach higienicznych w zakresie podstawowym, niewymagającym wiedzy medycznej lub innej specjalistycznej,
– wsparcie umożliwiające kontakt z otoczeniem, będący podstawą dobrego samopoczucia psychicznego (spacery, spotkania z innymi ludźmi itp.).

Kto może świadczyć usługi sąsiedzkie?

Przepisy wymagają, by była to osoba pełnoletnia, zamieszkująca w bliskim sąsiedztwie osoby, która będzie korzystać z jej pomocy. Nie może być z nią spokrewniona, ani zamieszkiwać pod tym samym adresem. Nie powinna posiadać niepełnosprawności fizycznej i psychicznej uniemożliwiającej świadczenie usług opiekuńczych. Obowiązkowo powinna przejść szkolenie dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Ważne jest także to, by została zaakceptowana przez osobę, wobec której będzie wykonywać usługi sąsiedzkie, oraz przez instytucję nadzorującą ten proces i wypłacającą świadczenie.

W myśl ustawy, każda gmina może dostosować swoje przepisy do indywidualnych potrzeb swoich mieszkańców i objąć taką opieką także osoby, których bliscy mieszkają daleko i z różnych względów nie mogą pomóc w codziennym funkcjonowaniu seniorów. Formy umowy, rozliczenia oraz stawki wynagrodzenia także leżą w gestii samorządu terytorialnego i są regulowane na podstawie uchwały rad gminy. W celu zdobycia informacji o zakresie działania usług sąsiedzkich na terenie danej gminy należy skontaktować się z miejscowym urzędem gminy lub ośrodkiem pomocy społecznej, który odpowie na wszelkie pytania w tym zakresie.

Zobacz również:

Dieta dla osób starszych – jadłospis i przepisy

Jak wspierać seniorów w dbaniu o odporność

Łóżko młodzieżowe – jak wybrać to idealne?

Trudne zmiany w życiu seniora – jak sobie radzić