Szczepionki skojarzone – nowa metoda profilaktyki chorobowej
Szczepionka to preparat odpornościowy, który chroni organizm przed potencjalnymi chorobami, np. grypą. Do wyboru mamy szczepionkę pojedynczą, niwelującą zagrożenie konkretną chorobą, oraz skojarzoną, która uodparnia organizm na kilka infekcji naraz.
Czym jest szczepionka?
Szczepionka to biologiczny preparat odpornościowy zawierający antygeny, czyli substancje pobudzające organizm do wytworzenia przeciwciał w walce np. z grypą. Po podaniu szczepionki, układ odpornościowy reaguje w taki sposób, w jaki walczy z chorobą. Podczas tego procesu fizycznie nie czujemy żadnych objawów zainfekowania. Podany preparat imituje chorobę, a organizm zaczyna produkować przeciwciała. To jednorazowe wydarzenie zostaje zapisane w pamięci organizmu, aby w przyszłości mogło być wykorzystane do walki z prawdziwą chorobą. W przypadku niezaszczepionego organizmu, układ immunologiczny nie jest nauczony walki z tą infekcją, przez co jego reakcja może być zbyt wolna lub słaba.
Typy szczepionek
Istnieją dwa typy szczepionek:
- Szczepionki pojedyncze (monowalentne) – obejmują większość zalecanych i obowiązkowych szczepionek dostępnych na rynku. Specjalizują się w walce z konkretną chorobą, np. szczepionka przeciwko ospie wietrznej czy odrze.
- Szczepionki skojarzone (poliwalentne) – zawierają antygeny pochodzące z wielu odmiennych jednostek chorobowych. Jeden zastrzyk zapewnia ochronę organizmu przed kilkoma chorobami, np. różyczkę, świnkę i odrę. Maksymalnie w jednej dawce preparatu może być 6 antygenów różnych drobnoustrojów. Niewątpliwą zaletą tej metody jest oszczędzenie bólu dzieciom, które nie muszą za każdym razem być poddawane nieprzyjemnemu zabiegowi. Szczepionka skojarzona ma formę bezkomórkową, co niweluje istnienie efektów poszczepiennych w postaci wysokiej temperatury i obniżonego nastroju.
Szczepionki skojarzone – bezpieczeństwo
W krajach Europy zachodniej stosowanie szczepionek skojarzonych jest normą, w Polsce natomiast ten rodzaj profilaktyki dopiero zyskuje popularność. W ostatnim czasie pojawiły się kontrowersje związane z podawaniem tych preparatów. Jednak substancje zawarte w nich są zakonserwowane, przez co nie mają możliwości niekontrolowanego działania. Szczepionki skojarzone są dokładnie przebadane przez grupy ekspertów pod względem skuteczności i możliwych powikłań. Na podstawie tych wniosków stwierdzono, że są one tak samo bezpieczne jak klasyczne szczepionki. Ponadto obciążają tylko 0,1% układu immunologicznego (https://www.szczepienia.pl/szczepienia-nie-przeciazaja-ukladu-immunologicznego), więc nie wpływają na jego przeciążenie.
