Słowem “perfumy” określa się kompozycje zapachowe, które mają nadawać przyjemny i długo utrzymujący się zapach. Ulubione aromaty mogą skutecznie pobudzać nasze zmysły, poprawiać nastrój czy wręcz dodawać pewności siebie. Pachnidło pod wpływem ciepła powietrza lub temperatury ciała uwalnia swoje substancje zapachowe. Aromaty te zmieniają się na przestrzeni czasu, gdyż poszczególne substancje zapachowe aktywują się i zanikają w różnym momencie. Jednak nie wszystkie zapachy rozwijają się w ten klasyczny sposób. Tworzone są również zapachy o jednej nucie zapachowej, które pachną cały czas tak samo.
Stężenie nut zapachowych
W zależności od stężenia olejków zapachowych rozróżnia się:
- ekstrakty perfum, w którym stężenie olejków zapachowych jest na poziomie 44-60%,
- perfumy właściwe ze stężeniem 20 – 43%,
- wody perfumowane (EDP) – 13 – 19%,
- wody toaletowe (EDT) – 8 – 12%,
- wody kolońskie (EDC) 4 -7%,
- wody odświeżające (EDS) 1 – 3% zawartości olejków zapachowych.
Stężenie olejków decyduje o zapachu perfum i ich trwałości, a to z kolei przekłada się na cenę. Najdroższe są perfumy właściwe, których koszt może sięgać powyżej 700 zł. Optymalnym wyborem są wody perfumowane, których zapach utrzymuje się dłużej niż w przypadku wód toaletowych, a koszt waha się w przedziale 200-300 zł za 30 ml. Na niższym pułapie cenowym kształtują się wody toaletowe. Jeszcze mniej zapłaci się za wodę kolońską czy wodę odświeżającą.
Kompozycja zapachowa
Kompozycja zapachowa to mieszanina pachnących składników: olejków zapachowych, środków wzmacniających, homogenizujących oraz rozpuszczalników. Decyduje o charakterystycznym zapachu perfum, może kojarzyć się z określoną marką.
Składniki występujące w kompozycji zapachowej najczęściej układają się w trzy akordy zapachowe, które mają różny czas utleniana.
Wąchając perfumy, jako pierwszą wyczuwamy nutę głowy, już po około 30 sekundach, i to ona ma wpływ na nasze wrażenie o aromacie perfum. Akord głowy składa się ze związków bardzo lotnych o intensywnym zapachu np. lekkie aromaty cytrusów, owoców czy ziół. Na skórze utrzymują się krótko, do około pół godziny.
Nuta środkowa, inaczej nuta serca, rozwija się na skórze po około 10 minutach od zastosowania. To nuta łącząca dwie pozostałe nuty zapachowe wprowadzająca harmonię zapachową kompozycji. Tworzą ją związki zapachowe o średniej lotności i niezbyt dużej intensywności zapachu. Na nuty serca składają się głównie zapachy kwiatowe, ziołowe, owocowe, lekkie drzewne. Na skórze utrzymuje się około dwóch do czterech godzin.
Jako ostatnia swój aromat uwalnia nuta podstawy (bazy) stanowiąca tło zapachu. Akord bazowy ma decydujące znaczenie dla charakteru danej kompozycji zapachowej oraz odpowiada za trwałość zapachu. Ulatnia się powoli i może być wyczuwalny nawet do kilkunastu godzin. Wykorzystuje się w nim takie substancje, jak: ambra, piżmo, żywice leśne, cywet, wanilia, przyprawy drzewne czy korzenne.
Zapachy damskie, zapachy męskie, zapachy
Najogólniej zapachy możemy podzielić na: zapachy damskie, zapachy męskie, zapachy
Możemy też wyróżnić kilka charakterystycznych kategorii zapachowych.
Zapachy aldehydowe – najmłodsza kategoria powstała w latach 20. XX wieku.
Zapachy aromatyczne (ziołowe) – wyczuwalny jest charakterystyczny aromat ziół np. rozmarynu, piołunu, estragonu, szałwii, tymianku, bazylii, mięty uzupełniony o zapachy korzenne, cytrusowe lub drzewne. Wówczas są to przede wszystkim zapachy męskie. Natomiast wzbogacenie aromatów ziołowych nutami kwiatowymi nada im charakter damski.
Zapachy cytrusowe – podstawowymi składnikami perfum należących do tej kategorii są owoce cytrusowe (cytryna, limonka, pomarańcza, mandarynka). W tej kategorii w dużej mierze plasują się zapachy
Zapachy drzewne – bardzo popularna kategoria tworząca zapachy męskie, chociaż w ostatnich latach powstaje w tej kategorii coraz więcej zapachów damskich. Podstawę stanowią: drewno sandałowca, drewno cedru, paczula, wetiwer.
Zapachy kwiatowe – to ulubione zapachy damskie. Najpopularniejsze aromaty kwiatowe wykorzystywane do komponowania tych zapachów to: jaśmin, fiołek, róża, gardenia, kwiat pomarańczy, ylang-ylang, konwalia, tuberoza.
Zapachy orientalne – to kategoria perfum ciepłych, zmysłowych i długo utrzymujących się na skórze o korzennym zapachu. Można w nich wyczuć wanilię, zapachy zwierzęce (piżmo, ambra), aromaty przyprawowe (cynamon, przyprawy korzenne) czy nuty drzewno-żywiczne.
Zapachy ozonowe / wodne – w swoich nutach zapachowych nawiązują do wodnej świeżości. W ich składzie znajdują się aromaty nut wodnych, bryzy morskiej, świeżego ogórka, ambry.
Zapachy owocowe – są lekkie i przyjemne szczególnie polecane na cieple letnie dni. Stanowią ładne kompozycje zapachowe w połączeniu z nutami kwiatowymi oraz akcentami korzennych przypraw i wanilii. Wiodące są akordy owocowe np. wiśni, czereśni, jabłka, liczi, banana, maliny, porzeczki, arbuza, melona.
Zapachy paprociowe (fougère) – zdominowały zapachy męskie. Wiodące składniki w perfumach paprociowych to: bób tonka, lawenda, wetiwer, mech dębowy, paczula, często łączone z ziołami (rozmaryn, geranium, kolendra, tymianek, bazylia).
Zapachy pudrowe – o ich charakterze decydują takie składniki jak: irys, hiacynt czy wanilia, które nadają im charakterystyczny zapach pudru kosmetycznego – suchy i słodki.
Zapachy różane – bazują na aromatach różanych.
Zapachy smakowe (gourmand) – twórcą tego typu zapachu jest Thierry Mugler. Zawierają one składniki naśladujące słodycze typu: czekolada, marcepan, ciasteczka, pralinki. A więc smakowicie słodkie zapachy.
Zapachy szyprowe (chypre) – to kompozycja zapachowa drzewno-cytrusowa. Do podstawowych składników należą: mech dębowy, jaśmin, bergamotka, cytrusy, paczula, wetiwer.
Zapachy zielone – to naturalne zapachy świeżej zieleni. Tworzy się je z aromatów traw i egzotycznych roślin zielonych np. bambus, herbata, wetyweria, a także z kwiatów rodzaju: lotos, hiacynt, ylang-ylang, lawenda oraz z ziół wzmocnionych woniami sosny, jałowca, galbanum.
Zapachy skórzane – należą do nich ciepłe zapachy korzenne o wyraźnym aromacie zwierzęcym przywodzącym zapach skóry (żywica benzoesowa, wanilia, drewno cedrowe, cywet). Akordy skórzane są charakterystyczne przede wszystkim w zapachach i zestawach męskich.
