Peelingi chemiczne – rola, działanie, zastosowanie

Istota zastosowania peelingów

Peelingi chemiczne, czyli substancje do złuszczania skóry znamy i stosujemy od lat. Warto jednak lepiej zrozumieć na czym polega ich działanie, a także kiedy i jak należy je stosować. Najbardziej widoczne działanie peelingów wiąże się z efektem złuszczenia starego naskórka. W wyniku tego procesu cera ulega rozjaśnieniu i rozświetleniu, pory delikatnie ściągają się, a skóra staje się bardziej napięta i wygładzona. Częstsze stosowanie powoduje rozjaśnienie przebarwień, a nawet złuszczenie zrogowaceń i niektórych zmian naskórka.

Główne i bardzo ważne działanie peelingów polega jednak nie tylko na złuszczaniu. W wyniku złuszczania i specyficznego działania wielu substancji peelingujących dochodzi do pobudzania odnowy i regeneracji skóry. Złuszczenie wierzchnich warstw naskórka jest bowiem bodźcem do mnożenia się i dzielenia młodych komórek w głębszych warstwach skóry. Stare i często uszkodzone komórki zastępowane są przez nowe, z bardzo korzystnym efektem estetycznym, a także zdrowotnym. Regeneracja następująca po zabiegach złuszczania wynika z takich samych zasad i mechanizmów, jak procesy gojenia uszkodzeń mechanicznych skóry. Skóra gojąc się musi na nowo odbudować wszystkie elementy sprawnej, prawidłowo funkcjonującej, zupełnie nowej tkanki. Warto podkreślić, że po peelingach regeneracja skóry sięga dużo głębszych warstw niż wynikałoby to z prostej odbudowy uszkodzonych tkanek. Dlatego też po peelingach powierzchownych, gdzie złuszczanie dotyczy wierzchnich warstw naskórka, przebudowa obejmuje tkanki  głębsze, ze skórą właściwą włącznie.

Nie wszystkie preparaty nazywane peelingami działają jednak w ten sam sposób. Dlatego warto poznać zasady działania poszczególnych związków wykorzystywanych w peelingach i głębokość ich działania.

Głębokość działania peelingów chemicznych

Niektóre „peelingi” przeznaczone do pielęgnacji w domu, między innymi peelingi typu gommage i peelingi enzymatyczne, z powodu małej aktywności praktycznie nie są uwzględnianie w klasyfikacjach profesjonalnych. Można je uznać za dodatek uzupełniający codzienną pielęgnację i element prawidłowego oczyszczania skóry, co jest przydatne zwłaszcza u osób z przetłuszczającą się cerą i przy poszerzonych porach. Do preparatów stosowanych w codziennej pielęgnacji o działaniu złuszczającym można natomiast zaliczyć peelingi ziarniste, którymi pociera się skórę wykonując domowy zabieg mikrodermabrazji czyli złuszczania mechanicznego. To dobre zabiegi pielęgnacyjne, nie zawsze jednak mogą być wykonywane, zwłaszcza w przypadku skóry naczyniowej i bardzo wrażliwej. Gdy nie ma tych przeciwwskazań można je natomiast łączyć z domowymi peelingami chemicznymi. Przykładem nowej grupy preparatów jest nowa linia peelingów Iwostin Perfectin. Według nazewnictwa profesjonalnego tego typu kosmetyki zaliczane są do peelingów powierzchownych. Profesjonalne nazewnictwo dzieli bowiem peelingi na trzy rodzaje, zróżnicowane ze względu na siłę działania. Podział obejmuje, wykonywane w gabinetach kosmetycznych i w kuracjach domowych peelingi powierzchowne, oraz średnio-głębokie i głębokie stosowane w gabinetach lekarskich.

Substancje złuszczające, zarówno w zabiegach profesjonalnych jak i w kuracjach domowych często stosuje się w połączeniu z innymi związkami o działaniu złuszczającym, stymulującym, rozjaśniającym i itp.  Mieszanki takie mają wielorakie zalety. Przede wszystkim chodzi w nich o wykorzystanie złuszczenia jako procesu ułatwiającego wnikanie innych substancji w głąb skóry. Zastosowane potem kosmetyki, np. wybielające lub ujędrniające mają szansę zadziałać głębiej i mocniej.

Rola peelingów w pielęgnacji domowej

Skuteczność peelingu nie jest uzależniona jedynie od siły i stężenia zastosowanej substancji. Wiele elementów technologicznych i recepturowych, a z drugiej strony indywidualnych właściwości skóry może wpływać na skuteczność i bezpieczeństwo tych kosmetyków. Warto pamiętać o tym, że skuteczność peelingu, przy wielu zastosowaniach np. przy usuwaniu blizn i śladów potrądzikowych lub przy wygładzaniu zmarszczek nie koncentruje się na działaniu złuszczającym, lecz na pobudzającym odnowę komórkową. A regeneracja skóry, w odróżnieniu do efektu złuszczającego nie jest procesem wprost proporcjonalnym do siły peelingu. Regeneracji nie da się zintensyfikować siłowym działaniem. Dużo większe znaczenie w tych procesach ma działanie biologiczne zastosowanego związku oraz powtarzanie zabiegów.

Delikatne, „nie siłowe” złuszczanie jest bardzo ważne w przypadku przebarwień, które często (ostuda) powstają w wyniku uwrażliwienia komórek barwnikowych. Melanocyty, to jedne z bardziej wrażliwych komórek w organizmie. Nie lubią zbyt agresywnego słońca (co w każdym przypadku oznacza inną dawkę promieni) i mocnych zabiegów rozjaśniających, bez wcześniejszego „uprzedzenia”, czyli bez przygotowania skóry delikatniejszą metodą w gabinecie lub w domu, kosmetykami na przebarwienia. Domowe peelingi rozjaśniające są także bardzo ważne w pielęgnacji po zabiegach profesjonalnych. Większość przebarwień, zwłaszcza w opisanej dalej ostudzie nawraca, niezależnie od zastosowanej metody wybielającej, lasera, peelingu itp. Jedynym rozwiązaniem powstrzymującym nawracanie przebarwień jest delikatna, codzienna pielęgnacja domowa i oczywiście skuteczna ochrona przeciwsłoneczna.

Peelingi domowe są również istotne w przypadku skóry z tendencją do trądziku. Jedną z ważniejszych przyczyn trądziku są bowiem zaburzenia w rogowaceniu i złuszczaniu się komórek naskórka. Niezłuszczone komórki blokują ujścia gruczołów łojowych gdzie gromadzi się wydzielina, powstaje stan zapalny i dochodzi do namnażania bakterii ropotwórczych. Systematyczne złuszczanie i usuwanie martwych komórek naskórka jest bardzo ważnym elementem terapii. Jednym z elementów działania leków przeciwtrądzikowych jest właśnie normalizacja złuszczania komórek naskórka, która w tym przypadku oznacza  przyspieszenie tego procesu. Złuszczanie naskórka hamuje  powstawanie zaskórników będących punktem wyjścia większych grudek i zmian ropnych. Powinno być więc elementem codziennej pielęgnacji skóry z tendencją do tzw. zanieczyszczeń. Dobrą i czasem bardzo szybko poprawę dają mocniejsze peelingi w gabinecie, ale bez kontynuacji w domu efekt bywa dość krótki. Większość leków i zabiegów nie leczy trądziku definitywnie, a jedynie poprawia stan skóry. Skóra trądzikowa pozbawiona właściwej pielęgnacji domowej leczy się bardzo długo, jak mawiają niektórzy czasem „aż do wesela”.

Przy kuracjach złuszczających nie można dlatego mówić o matematycznych przeliczeniach siły na efekt. Liczy się synergistyczne działanie efektów mądrej i starannej pielęgnacji.

Przeciwwskazania do stosowania peelingów

Przeciwskazaniem są infekcje wirusowe skóry czyli opryszczka i brodawki płaskie, infekcje bakteryjne (ropnie, czyraki, liczne krosty ropne). Nie powinny też peelingów wykonywać osoby z aktywnymi chorobami dermatologicznymi widocznymi w miejscu planowanego zabiegu. Do chorób tych zalicza się przede wszystkim atopowe zapalenie skóry i wyprysk alergiczny. Uważać powinny osoby leczone dermatologicznie, bo różne leki miejscowe i stosowane ogólnie mogą nasilać działanie peelingów. Szczególnie powinny uważać osoby stosujące isotretinoinę (lek stosowany ogólnie w leczeniu niektórych postaci trądziku). Leczenie dermatologiczne nie jest jednak przeciwwskazaniem bezwzględnym, wręcz przeciwnie czasem może być łączone z pielęgnacyjnym efektem peelingów. Należy jednak zawsze omówić z lekarzem całość leczenia i proponowanej pielęgnacji.  Peelingów nie należy też wykonywać na zranioną i uszkodzoną skórę i na bardzo świeże blizny (nie wcześniej niż 3-4 tygodnie po zagojeniu).

Jednym z ważniejszych przeciwwskazań jest także duże nasłonecznienie w okresie stosowania mocnych peelingów i okres około 4 tygodni od końca kuracji. Jest to jednak temat zawsze bardzo dyskusyjny. Peelingi największym powodzeniem od zawsze cieszyły się i cieszą w krajach Ameryki Południowej, gdzie intensywne słońce praktycznie nie pozwala na „sezonowość” tych kuracji. Nie powinny też stosować peelingów osoby opalające się w solarium.    Skóra naczyniowa i wrażliwa nie jest przeciwwskazaniem do wykonywania peelingów powierzchownych.

Wskazania do stosowania peelingów

Peelingi powierzchowne to doskonały dodatek do codziennej pielęgnacji, praktycznie dla bardzo wielu osób, w różnych grupach wiekowych, ze skórą zdrową, ale także z niektórymi dolegliwościami dermatologicznymi.

Są trzy główne rodzaje cer i problemów gdzie peelingi, zarówno w kuracjach profesjonalnych jak i codziennych w domu sprawdzają się najlepiej. Do wskazań tych zalicza się przede wszystkim cerę dojrzałą z cechami starzenia i fotostarzenia i cerę osób młodych z problemami trądzikowymi i łojotokiem. Bez peelingów nie sposób sobie także wyobrazić usuwania różnego typu przebarwień skórnych.

Peelingi można wykonywać przy pierwszych oznakach starzenia się skóry, dla poprawy świetlistości zmęczonej cery, w celu rozjaśnienia plam przebarwieniowych i wygładzania powierzchni skóry, a także dla profilaktyki przyspieszonego starzenia się.

Złuszczanie naskórka często poleca się jako pierwszy etap w różnych kuracjach odmładzających, gdyż poza potwierdzonym działaniem aktywnym różnych substancji złuszczających wykorzystuje się efekt wzmacniania przez

nie skuteczności działania innych substancji regeneracyjnych lub rozjaśniających. Po zabiegu złuszczania skóra „wyciągnie” więcej z innych kuracji, a także ze zwykłych kosmetyków do codziennej pielęgnacji, gdyż substancje aktywne będą lepiej wnikały naskórek.

Peelingi polecane są także młodym osobom w celu odświeżenia skóry, poprawienia wyglądu cery łojotokowej, zwężenia porów i zmniejszenia łojotoku. Pomocne będą także w pielęgnacji skóry skłonnej do zmian trądzikowych, a także w usuwaniu długo utrzymujących się śladów po trądziku.

I.   Przebarwienia

Przebarwienia tworzą się w wyniku zaburzeń wytwarzania barwnika i jego nadmiernego oraz nierównomiernego gromadzenia się w skórze. W większości przypadków czynnikiem prowokującym te zmiany jest słońce. Dużą rolę mają także nasze predyspozycje i skłonności, gdyż u jednych osób w podobnych warunkach skóra opala się równomiernie u innych łatwo tworzą się najróżniejsze piegi i przebarwienia. Najbardziej powszechne przebarwienia to najróżniejsze piegi i plamki posłoneczne oraz przebarwienia nazywane ostudą (melasma), powstające u młodych kobiet na twarzy i czasem szyi. Ostuda powstaje  głównie u kobiet, gdyż czynnikiem sprzyjającym ich powstawanie są żeńskie hormony. Często pojawia się w okresie przyjmowania pigułki antykoncepcyjnej i ciąży, ale nie tylko. Coraz częściej, przebarwienia te obserwuje się u kobiet bez wyraźnie określonej przyczyny i zmiany w życiu lub stanie zdrowia.

Istota zastosowania peelingów w pielęgnacji skóry z przebarwieniami

Ostuda, a także niektóre plamki posłoneczne mogą ulec rozjaśnieniu samoistnie w ciągu jesieni i mało słonecznej zimy. Jeżeli tak się nie dzieje, w wielu przypadkach aby się ich pozbyć mogą wystarczyć właściwie dobrane kosmetyki pielęgnacyjne.

W wielu przypadkach ostuda i wiele plam posłonecznych zlokalizowanych jest dość płytko w naskórku i nie trzeba bardzo agresywnych metod, aby się ich pozbyć. Wystarczy do nich dotrzeć z wybielającą kuracją, na którą zawsze powinny się składać dwie grupy terapeutycznych składników.

Pierwsza grupa to składniki złuszczające. Pełnią one podwójną rolę. Intensyfikują złuszczanie przyspieszając usuwanie nagromadzonego w naskórku barwnika. Częste stosowanie peelingu pomaga dotrzeć do  głębszych warstw naskórka, gdzie naturalne procesy złuszczania mogą okazać się zbyt wolne na samoistne usunięcie przebarwienia. Złuszczające działanie peelingu to ułatwianie wnikania i działania innych aktywnych składników, które są równie ważne w procesie usuwania przebarwień, jak substancje złuszczające.

Istota połączenia kwasów ze składnikami aktywnymi – wybielającymi i przeciwzapalnymi

Druga grupa składników niezbędnych w procesie usuwania przebarwień to składniki wybielające charakteryzujące się działaniem na procesy wytwarzania i rozprzestrzeniania się barwnika. Jest to bardzo ważne gdyż raz podrażnione komórki barwnikowe przez długi czas pracują „na podwyższonych obrotach” i samo usunięcie nagromadzonego barwnika jest niewystarczające dla osiągnięcia oczekiwanego efektu. Długotrwale podwyższona synteza melaniny jest także powodem nawracania usuniętych już przebarwień, nawet jeżeli zastosowano w tym celu profesjonalne metody w gabinecie kosmetycznym lub lekarskim. Według niektórych obserwacji, niezależnie od obranej metody wybielania, przebarwienia w ostudzie, wracają nawet u 80 proc. kobiet! Istota działania składników i mieszanek wybielających polega na ich hamującym działaniu na syntezę barwnika w komórce barwnikowej, lub na hamowaniu transportu barwnika do skóry i naskórka. Barwnik  nie powstaje w nadmiarze lub nie wydostaje się poza komórkę i nie staje się dzięki temu widoczny dla oka w postaci nieestetycznego przebarwienia. Ważne jest również zastosowanie w peelingach dla skóry z przebarwieniami składników o działaniu łagodzącym i przeciwzapalnym. Działanie przeciwzapalne to istotny element wybielania zarówno na etapie pierwotnego powstawania przebarwień jak i w sytuacji nawrotów. Dzięki temu ograniczona zostaje uszkadzająca aktywność wolnych rodników, powstających w czasie ekspozycji słonecznej i w innych sytuacjach prowadzących do uwrażliwienia melanocytów. Działanie przeciwzapalne istotnie przyczynia się do ograniczenia wielu procesów związanych z powstawaniem plam przebarwieniowych.

Przeprowadzenie peelingu dla skóry z przebarwieniami krok po kroku

Peeling zawsze wykonuje się wieczorem, na wcześniej umytą i zdemakijażowaną skórę. Częstość stosowania peelingu powinna być uzależniona od rodzaju cery.  W przypadku osób z cerą przetłuszczającą się peeling można wykonywać częściej. Jeżeli jest dobrze tolerowany, to znaczy skóra nie piecze i nie zaczerwienia się, może być stosowany codziennie. Taką częstotliwość można utrzymać przez okres trwania kuracji około 12 tygodni. Po tym czasie peeling stosuje się nadal ale rzadziej, zwykle co drugi, potem co trzeci dzień. W przypadku skóry wrażliwej i suchej skórę do peelingu należy „przyzwyczaić”. Początkowo stosuje się go 1-2 razy tygodniowo, z czasem częściej (3-4 razy w tygodniu). Jeżeli skóra na początku nie toleruje peelingu  – zaczerwienia się, piecze i szczypie to nie znaczy że jesteśmy na niego uczuleni. To normalna reakcja podrażnieniowa, która może wystąpić u każdego i nie jest trwała. Aby „przyzwyczaić” skórę do drażniącej substancji, na początku stosuje się ją rzadziej, zawsze z kremem nawilżającym aplikowanym po peelingu. Jeżeli to nie pomaga, krem osłonowy należy na początku stosować przed peelingiem, lub odczekać 10-15 minut po umyciu skóry aby odtworzyła się naturalna substancja ochronna skóry. W przypadku skóry bardzo wrażliwej i suchej gdy peeling stosowany jest rzadko, kurację można przedłużyć do paru miesięcy. Kuracje można powtarzać, z przerwami wynikającymi z pory roku i czasu przebywania na słońcu. W przypadku przebarwień, kuracji zwykle nie stosuje w okresie lata to jest między czerwcem a sierpniem. W przypadku skóry bardzo wrażliwej na światło peeling należy odstawić wcześniej w okresie wiosny. Zimą należy zrobić przerwę w czasie wyjazdu na narty ze względu na intensywniejsze słońce na większej wysokości, a także ze względu na odbijanie się promieni od śniegu. Mroźna pogoda nie jest przeciwwskazaniem do stosowania peelingu.

II.      Skóra dojrzała

Istota zastosowania peelingów w przypadku skóry dojrzałej

Z wiekiem skóra złuszcza się coraz wolniej, gdyż osłabieniu ulegają naturalne procesy regeneracyjne. Cera traci blask, staje się bardziej szara i ziemista a także sucha i szorstka  w dotyku, gdyż naskórek pokrywa się najróżniejszymi zrogowaceniami, plamami i zmianami. Pogrubiona warstwa zrogowaciała naskórka jest sucha i mało gładka i szybciej uwidaczniają się na niej zmarszczki. Dodatkowo gorzej załamuje światło, co jeszcze bardziej podkreśla i pogłębia nawet najdrobniejszą nierówność powierzchni. Wolniejsze tempo odnowy komórkowej oznacza też szereg zakłóceń metabolicznych w naskórku i skórze. Wolniej odtwarza się bariera ochronna naskórka, skóra łatwiej traci wodę i gorzej broni się przed wpływem zewnętrznych czynników uszkadzających. W skórze właściwej wolniej odbudowują się wszystkie struktury odpowiedzialne za jej gęstości napięcie.

Jakie korzyści może przynieść stosowanie peelingów?

Powierzchniowe peelingi, do stosowania codziennego pełnią dwa zadania. Przede wszystkim, peelingi z naskórka usuwają warstwę zrogowaciałą, dzięki czemu cera nabiera blasku, wygładza się. Złuszczenie martwych warstw powierzchniowych przyspiesza odnowę młodego naskórka i jednocześnie normalizuje kluczowe dla zdrowia skóry dojrzewanie komórek. Lepiej odtwarza się bariera ochronna i powstaje więcej naturalnego czynnika nawilżającego. Skóra staje się bardziej nawilżona i elastyczna. Spłyceniu ulegają drobne zmarszczki linijne, wynikające z kruchości i odwodnienia naskórka. Systematycznie stosowane peelingi powierzchniowe przyspieszają także procesy odnowy w skórze właściwej, co decyduje o napięciu i gęstości skóry.

Drugie zadanie peelingów w codziennej pielęgnacji polega na ułatwianiu wchłaniania i skuteczności innych kosmetyków stosowanych na co dzień. Peelingi to jedna z lepszych metod wspomagania transportu przeznaskórkowego, czyli coś podobnego do mezoterapii bezigłowej. Przez okres paru godzin po peelingu każdy aplikowany na skórę kosmetyk łatwiej wnika w głąb naskórka. Aktywne składniki kosmetyków pielęgnacyjnych mogą dzięki temu działać głębiej i wydajniej.

Istota połączenia kwasów ze składnikami aktywnymi w peelingach dla cery dojrzałej

W przypadku skóry dojrzałej istotne jest oddziaływanie na głębsze warstwy skóry właściwej. Zmiany w obrębie tej tkanki przyczyniają się do uwidaczniania się różnych objawów związanych ze starzeniem grawitacyjnym.  Skóra traci jędrność na skutek zubożenia struktury włókien podporowych, które nie odbudowują się tak intensywnie jak u młodej osoby. Jak wiadomo, włókien tych nie da się dostarczyć skórze wraz z kosmetykiem. Można jedynie stymulować ich produkcję poprzez oddziaływanie na fibroblasty czyli komórki skóry zlokalizowane pod warstwą naskórka. Taką rolę w nowoczesnych kosmetykach pełnią peptydy, będące syntetycznie otrzymywanymi składnikami biomimetycznymi, czyli naśladującymi działanie naturalnych substancji organizmu. W połączeniu z łagodnymi  kwasami owocowymi peptyd ma możliwość oddziaływania na głębiej położone struktury skóry i aktywuje procesy odnowy komórkowej. 

Przeprowadzenie peelingu dla skóry dojrzałej w warunkach domowych

W przypadku skóry normalnej, z tendencją do wrażliwej i suchej (najczęstszy typ skóry dojrzałej), kurację należy przeprowadzać obserwując reakcję skóry. Peeling nakładamy zawsze na skórę umytą i po demakijażu. Parę kropel peelingu należy delikatnie wetrzeć w skórę twarzy omijając okolicę oczu. Po wchłonięciu peelingu na skórę nakłada się krem pielęgnacyjny dostosowany do rodzaju cery. Zwykle kurację rozpoczyna się od „przygotowania” skóry, czyli 1-2 tygodniowego okresu stosowania peelingu co drugi wieczór. W przypadku wystąpienia podrażnień, które na ogół nie świadczą o alergii ale są naturalną reakcją skóry na peeling, preparat należy nakładać co 3-4 wieczór.

Można także nie zmniejszać częstotliwości aplikacji i wydłużyć czas pomiędzy umyciem skóry a aplikacją tak, aby odtworzyła się naturalna bariera skórna.

Jeżeli, po okresie dwóch tygodni nie pojawiają się żadne cechy świadczące o silniejszym działaniu peelingu i nie doszło do podrażnienia skóry, peeling można aplikować nawet co wieczór, przez okres około 3 – 4 tygodni. Po okresie całej kuracji (4 – 6 tygodni) do peelingu można wracać stosując go 1-2 razy tygodniowo, łącznie aż do 12 tygodni. Kurację, w zależności od cery można powtarzać 2-3 razy w roku. Częstsze kuracje są najbardziej celowe w przypadku skóry mieszanej i z łojotokiem oraz z cechami fotostarzenia (głębokie zmarszczki, utrata elastyczności skóry, plamy przebarwieniowe).

III.    Trądzik

Istota zastosowania peelingów w przypadku skóry trądzikowej

Przyczyną trądziku nie są na ogół zaniedbania higieniczne. Głównym powodem trądziku są następujące po sobie wydarzenia związane ze większym łojotokiem i hiperkeratynizacją, czyli przerostem warstwy rogowej naskórka. U osób z tendencją do zmian trądzikowych naskórek wolniej się złuszcza. Zaleganie niezłuszczonego naskórka na powierzchni skóry powoduje zablokowanie i gromadzenie się wydzieliny w ujściach gruczołów łojowych. Powstają w ten sposób zaskórniki i małe grudki, będące punktem wyjścia zmian zapalnych i krostkowych.

Podwyższony łojotok nie u wszystkich osób musi jednak oznaczać kłopoty z trądzikiem. Bywa że skóra się przetłuszcza, ale nie prowadzi to do powstawania trądziku, gdyż prawidłowo złuszczający się naskórek nie utrudnia ewakuacji wydzieliny z gruczołów łojowych. Łój nie zalega w gruczołach łojowych i nie dochodzi dzięki temu do powstawania grudek i krostek oraz stanu zapalnego. Odwrotna sytuacja ma miejsce u osób z nieprawidłowo złuszczającym się naskórkiem, gdzie czasem nawet w niewielkim stopniu pobudzony łojotok może prowadzić do zmian trądzikowych. Takie osoby zwykle nie skarżą się na nadmierne i widoczne przetłuszczanie skóry, gdyż wydzielina gruczołów łojowych zalega („ukrywa się”) pod niezłuszczonym naskórkiem, powodując stan określany jako tendencja do zanieczyszczeń skóry. Cera staje się szorstka, nierówna, jakby posypana drobną kaszką. Powodem tych zmian w każdym przypadku są wrodzone lub rzadziej nabyte przez nieprawidłową pielęgnację zaburzenia złuszczania się naskórka. Z tego powodu, w większości kuracji i terapii przeciwtrądzikowych, obok środków przeciwbakteryjnych i ograniczających łojotok wykorzystuje się preparaty o działaniu przyspieszającym złuszczanie komórek naskórka.

Rola peelingów dla skóry trądzikowej w pielęgnacji domowej

Trądzik ma znaczną tendencję do nawracania. Dzieje się tak, ponieważ skłonności prowadzące do trądziku to pewne niemożliwe do wyleczenia farmakologicznego cechy o charakterze wrodzonym. Ustępuje i nie wymaga leczenia, ani szczególnej uwagi, na ogół dopiero wtedy gdy z wiekiem łagodnieje wpływ czynników hormonalnych powodujących nieprawidłowości w produkcji łoju. Wcześniej, nawet po przeprowadzeniu leczenia ma dużą tendencję do przypominania o sobie, gdyż wspólny wpływ łojotoku i zaburzeń rogowacenia naskórka w większym lub mniejszym stopniu nasila tendencję do „zanieczyszczeń” cery i powstawania zmian trądzikowych.

U osób ze skórą trądzikową peelingi są jednym z istotniejszych elementów codziennej pielęgnacji skóry. Ułatwiają ewakuację wydzieliny z gruczołów łojowych, głęboko oczyszczają pory skóry, zapobiegając tym samym nawrotom po leczeniu i zmniejszając tendencję do powstawania zmian u osób nie leczonych. Mocniejsze związki złuszczające stosuje się okresowo w kuracjach lekarskich i kosmetycznych. Delikatnie działające peelingi, stosowane na co dzień podtrzymują działanie takich kuracji. Stosowane niezależnie od profesjonalnych terapii normalizują procesy rogowacenia naskórka co długotrwale ogranicza tendencję do powstawania nowych zmian. Peelingi zmniejszają także ujścia gruczołów łojowych i ograniczają tym samym przetłuszczanie się skóry trądzikowej. Poprawia się jednocześnie nawilżenie skóry, cera wygładza się i poprawia się jej koloryt.

Istota połączenia kwasów ze składnikami aktywnymi w przypadku skóry trądzikowej

Pielęgnacja problemowej skóry trądzikowej, podobnie jak leczenie musi się koncentrować na przeciwdziałaniu wszystkim przyczynom jej powstania. Podstawą pielęgnacji jest dokładne i głębokie oczyszczanie skóry oraz aktywacja i normalizacja procesów złuszczania naskórka. Związki złuszczające takie jak kwasy owocowe i beta hydroksykwasy (kwas salicylowy) ścieńczają warstwę zrogowaciałego naskórka i przeciwdziałają blokowaniu się ujść gruczołów łojowych. Dodatkowo  ułatwiają wnikanie i działanie innym substancjom niezbędnym w pełnym procesie profilaktyki zmian, gdzie oprócz złuszczania ważne jest działanie przeciwłojotokowe i przeciwbakteryjne. Działanie przeciwłojotokowe mają związki cynku. Jest on znanym związkiem wykorzystywanym w kuracjach przeciwtrądzikowych także ze względu na działanie przeciwzapalne, co jak się okazuje w świetle ostatnich badań może ograniczać pierwotną w trądziku tendencję do nieprawidłowości w złuszczaniu się komórek naskórka. Ma też działanie przeciwbakteryjne, dodatkowo wzmocnione odpowiednio dobranymi związkami złuszczającymi, w tym przede wszystkim kwasem salicylowym.

W codziennej pielęgnacji skóry trądzikowej bardzo ważne jest działanie kompleksowe, na które składa się także przeciwdziałanie długo utrzymującym się śladom po zmianach. Właściwa pielęgnacja  skóry trądzikowej, na każdym etapie – w trakcie leczenia i niezależnie od niego, powinna z tego powodu respektować wszystkie potrzeby skóry w tym także odpowiednie jej nawilżenie i łagodzenie podrażnień przyczyniających się do blizn i plam potrądzikowych.

Przeprowadzenie peelingu skóry trądzikowej krok po kroku

Peelingi przeciwtrądzikowe stosuje się z różną częstością zależnie od stanu i rodzaju skóry. W planowaniu domowej kuracji peelingującej ważne jest także uwzględnienie innych środków stosowanych do pielęgnacji, a także do ewentualnie prowadzonego leczenia skóry. Zwykle peeling stosuje się, przez okres około 8-12 tygodni, codziennie lub co drugi dzień. Następnie,  ze względu na nawrotowość trądziku, peeling stosuje się 2-3 razy tygodniowo przez dłuższy, nawet paromiesięczny okres czasu.

Zależnie od reakcji skóry, kurację można zintensyfikować wydłużając okres początkowy lub zmniejszyć jej intensywność  poprzez rzadsze aplikacje (np. dwa razy tygodniowo) przez dłuższy okres czasu.

Substancje zawarte w peelingach chemicznych powierzchownych nie powodują widocznego, „płatowego” złuszczania naskórka. Ich działanie polega na przyspieszeniu naturalnego procesu złuszczania, który przebiega poprzez rozklejanie się scementowanych wcześniej komórek. Pojedyncze  komórki w niewidoczny sposób „odklejają się” podczas mycia skóry i jej pocierania. W sporadycznych sytuacjach, gdy peeling stosowany jest częściej, zwłaszcza gdy skóra jest podrażniona przez inne, aplikowane równolegle  środki, mogą pojawiać się drobne punkciki widocznego złuszczania.

W przypadku intensywniejszej reakcji na peeling należy: zmniejszyć częstotliwość jego stosowania lub aplikować go, nie bezpośrednio, lecz po 10-15 minutach po umyciu skóry, nie stosować po peelingu innych środków mogących nasilać złuszczanie (kwasy owocowe, retinol i jego pochodne itp.). Po peelingu, aby złagodzić jego działanie może także nakładać krem nawilżająco – łagodzący, a dopiero po pewnym czasie aplikować inne preparaty lecznicze z linii przeciwtrądzikowych.

Dr n. med. Maria Noszczyk

Melitus Lecznica Dermatologii Estetycznej i Anti-Aging