Odporność niemowląt i małych dzieci – jak ważna jest zdrowa i zbilansowana dieta?
Zdrowa i zbilansowana dieta ma ogromny wpływ na budowanie i wzmacnianie odporności u niemowląt i małych dzieci. Sprawdź, co powinien jeść Twój maluch, by był zdrowy i nie poddawał się infekcjom.
Dieta a odporność niemowląt i małych dzieci – co ma wspólnego układ pokarmowy z układem immunologicznym Układ odpornościowy to mechanizm organizmu do obrony przed chorobotwórczymi mikroorganizmami, takimi jak: bakterie, wirusy czy grzyby. Jego zadaniem jest wykrywanie i zwalczanie patogenów. Prawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny pozwala zachować zdrowie i uniknąć infekcji.
Trzeba wiedzieć, że ważną rolę w kształtowaniu odporności odgrywa układ pokarmowy, a dokładnie jelita, które są siedliskiem ogromnej liczby pożytecznych bakterii. Mikrobiota jelitowa chroni organizm przed szkodliwymi drobnoustrojami. Szacuje się, że w błonie śluzowej jelit znajduje się aż 70% wszystkich komórek immunokompetentnych, czyli zdolnych do odpowiedzi immunologicznej. Natomiast kondycja mikrobioty w dużej mierze zależy od sposobu żywienia.
U dzieci układ odpornościowy zaczyna rozwijać się jeszcze w życiu płodowym, jednak po narodzinach nie jest jeszcze w pełni wykształcony. Jelita są niedojrzałe i nie zapewniają optymalnej ochrony przed szkodliwymi drobnoustrojami. Jednym z najważniejszych etapów budowania odporności jest wspieranie rozwoju mikrobioty jelitowej.
Pierwsze bakterie noworodek nabywa od matki podczas przejścia przez kanał rodny. W przypadku porodu przez cesarskie cięcie przejmuje florę bakteryjną skóry np. podczas kontaktu skóra do skóry, jeśli jest możliwy, czy podczas pierwszego karmienia. Kolejne bakterie trafiają do organizmu noworodka wraz z mlekiem mamy, a w okresie rozszerzania diety, kiedy posiłki mleczne nie stanowią podstawy żywienia niemowląt i małych dzieci, dostają się do przewodu pokarmowego wraz z posiłkami uzupełniającymi. Dlatego tak ważna jest zdrowa i zbilansowana dieta dziecka, która buduje jego odporność.
Probiotyki i prebiotyki – co warto o nich wiedzieć?
Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które mają zdolność przeżycia w przewodzie pokarmowym człowieka i zasiedlania jelit. Wywierają korzystny wpływ na organizm. Są to kultury bakterii kwasu mlekowego (takie jak bifidobakterie i Lactobacillus).
Probiotyki wspomagają wchłanianie składników odżywczych i pracę jelit. Niektóre z nich produkują nawet witaminy. Wspierają również układ odpornościowy, chroniąc organizm przed czynnikami chorobotwórczymi. Naturalne źródła probiotyków to jogurty, kefiry, kiszonki.
Z kolei prebiotyki to substancje przyczyniające się do wzrostu pożytecznych mikroorganizmów, czyli probiotyków. Jest to niestrawiony błonnik pokarmowy, który stymuluje budowę pomocnych kultur bakterii kwasu mlekowego w jelicie grubym, co pozytywnie wpływa na mikroflorę bakteryjną jelit. Naturalne źródła prebiotyków to: cykoria, cebula, czosnek, karczochy, pory, szparagi, pszenica, jęczmień, ryż, liście buraka, pomidory, banany, produkty mleczne.
Karmienie piersią – pierwszy krok w budowaniu odporności u niemowląt i małych dzieci
Mleko mamy jest naturalnym wsparciem w budowaniu odporności noworodka, którego układ immunologiczny i pokarmowy nie jest jeszcze w pełni wykształcony. Poprzez karmienie przewód pokarmowy i jelita zasiedlają różne mikroorganizmy. Powstaje wówczas mikrobiota, a jej skład ma wpływ na cały organizm, w tym na procesy trawienia i przyswajania składników odżywczych.
Karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia dziecka. W mleku kobiecym znajdują się wszystkie składniki odżywcze w optymalnych proporcjach. Posiada ono unikatowy skład, który zmienia się jakościowo i ilościowo, aby dostosować się do potrzeb rozwijającego się organizmu nowonarodzonego dziecka.
Pokarm kobiecy zawiera cenne substancje ochronne, takie jak probiotyki, czyli naturalne kultury bakterii kwasu mlekowego (przeważnie z rodzaju Lactobacillus, Bifidobacterium) oraz prebiotyki – prebiotyczny błonnik pokarmowy (oligosacharydy mleka kobiecego). Oba te składniki mają decydujący wpływ na rozwój zdrowej mikrobioty jelitowej, która w istotny sposób przyczynia się do wzmocnienia odporności dziecka.
Probiotyki osadzają się na ściankach jelit i zwalczają niepożądane drobnoustroje, wytwarzając kwaśne środowisko. Hamuje to rozwój infekcji i występowanie biegunek. Natomiast oligosacharydy mleka kobiecego są pożywką dla pożytecznych bakterii.
Dla nabywania odporności mają znaczenie także lekkostrawne białka zawarte w mleku matki. Wspierają one funkcje układu odpornościowego niemowlęcia, zawierają związki bakteriobójcze i chronią przed chorobami.
W pokarmie noworodek dostaje także immunoglobuliny, które pomagają zwalczać bakterie, wirusy, grzyby i alergeny, przez co chronią dziecko przed wieloma chorobami zakaźnymi. Najwięcej przeciwciał klasy IgA znajduje się w siarze, czyli w pierwszym mleku, jakie dostaje maluszek. Wchodzą też w skład mleka początkowego i właściwego.
Istotne są także kwasy tłuszczowe, które pomagają w zwalczaniu infekcji, niszcząc bakterie i wirusy oraz witaminy A i C odpowiedzialne m.in. za wspomaganie odporności.
Z uwagi na niepowtarzalny i możliwie najlepiej dobrany do potrzeb dziecka skład mleka matki, karmienie piersią jest zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako wyłączny sposób żywienia malucha do ukończenia 6. miesiąca życia.
Mleko modyfikowane wsparciem dla odporności niemowląt i małych dzieci
Mleko modyfikowane to dobre rozwiązanie po okresie karmienia piersią. Czasem to też jedyny sposób żywienia dziecka, gdy z różnych przyczyn mama nie może podawać dziecku piersi.
Mleko modyfikowane wytwarzane jest na bazie mleka krowiego. Jednak jego skład został odpowiednio zmieniony, aby pokarm był jak najbardziej podobny do mleka matki i dopasowany do możliwości niewykształconego w pełni układu trawiennego niemowlaka.
Skład mleka modyfikowanego jest wzorowany na mleku kobiecym. Dlatego formuła zawiera naturalne kultury kwasu mlekowego i prebiotyczne oligosacharydy, które także spełniają podobne funkcje jak w przypadku mleka matki, jeśli chodzi o rozwój mikroflory jelitowej oraz wzmacnianie odporności dziecka.
Mleko następne HiPP BIO COMBIOTIK® – dbaj o odporność swojego dziecka razem z HiPP
Marka HiPP w trosce o odporność niemowląt i małych dzieci w wyniku długoletnich badań naukowych nad mlekiem mamy, które stanowi wzorzec, stworzyła specjalną formułę mleka modyfikowanego HiPP BIO COMBIOTIK®. To idealne połączenie natury i nauki.
Mleko modyfikowane HiPP BIO COMBIOTIK® zawiera składniki odżywcze kluczowe dla rozwoju dziecka, takie jak witaminy A, C, D wspierające układ odpornościowy, żelazo dla prawidłowych procesów intelektualnych oraz cenne kwasy tłuszczowe Omega 3 (DHA, ALA) niezbędne do rozwoju wzroku, mózgu i komórek nerwowych.
Co najważniejsze, HiPP BIO COMBIOTIK® zawiera przebadane klinicznie i unikalne połączenie Praebiotik® – Probiotik®. Składniki te naturalnie występujące w mleku mamy są szczególnie dopasowane do potrzeb żywieniowych dziecka.
Praebiotik® to wartościowe galaktooligosacharydy (GOS) z ekologicznej laktozy, czyli błonnik pokarmowy powstający z cukrów złożonych, który ma pozytywny wpływ na florę bakteryjną jelit. Niestrawione galaktooligosacharydy przedostają się do jelita grubego, gdzie stanowią pożywkę dla występujących tam bakterii jelitowych. GOS również naturalnie występują w mleku matki, ponieważ laktoza stanowi główne źródło węglowodanów w pokarmie kobiecym.
Probiotik® to naturalne kultury bakterii kwasu mlekowego pierwotnie pozyskane z mleka matki. Pokarm kobiecy zawiera bardzo różnorodne kultury bakterii. Ich rodzaj jest indywidualną cechą.
Mleko modyfikowane HiPP BIO COMBIOTIK® dzieli się na różne rodzaje – w zależności od wieku dziecka:
● Mleko początkowe HiPP 1 BIO COMBIOTIK® jest odpowiednie dla niemowląt od urodzenia jako wyłączny pokarm, w przypadku gdy nie są karmione piersią lub jako uzupełnienie karmienia piersią.
● Mleko następne HiPP 2 BIO COMBIOTIK® przeznaczone jest dla niemowląt po 6. miesiącu życia.
● Mleko dla dzieci HiPP 3 JUNIOR COMBIOTIK® po 1. roku życia, którego receptura uwzględnia zapotrzebowanie dziecka na wapń i witaminę D.
● Mleko dla dzieci HiPP 4 JUNIOR COMBIOTIK® po 2. roku życia o składzie dostosowanym do potrzeb rosnącego malucha. Zawiera odpowiednią ilość białka, witamin i składników mineralnych oraz wapnia.
>>Dowiedz się więcej o mleku modyfikowanym HiPP BIO COMBIOTIK® z ulepszoną recepturą z Metafolin®.
Naturalne prebiotyki ważnym składnikiem diety dzieci
Kiedy mleko nie dostarcza już wszystkich potrzebnych substancji odżywczych, należy włączyć dodatkowe pokarmy uzupełniające. W okresie rozszerzania diety dziecka, ale także w późniejszym czasie ważne jest, aby wprowadzać naturalne źródła prebiotyków.
Warto podawać dziecku takie produkty, jak: płatki zbożowe, w tym owsiane, ziemniaki, cebulę, czosnek, pory, szparagi, groch, fasolę, szpinak, natkę pietruszki, jogurty, desery mleczne oraz banany. Naturalne prebiotyki pozytywnie wpływają na rozwój mikrobioty jelitowej u dzieci.
Gdzie znaleźć naturalne probiotyki?
Produktów zawierających naturalne źródła probiotyków jest stosunkowo niewiele. Do najpopularniejszych zalicza się wyroby fermentowane, czyli kefiry, jogurty, maślanki, ale też kiszonki – ogórki kiszone, kapusta kiszona.
Trzeba jednak pamiętać, że kiszonki pomimo pozytywnego wpływu na układ odpornościowy zawierają dużo soli, która nie jest zalecana dla dzieci, ale także dla samej mikrobioty jelitowej. W takiej sytuacji należy rozważnie podawać najmłodszym tego typu produkty. Warto wprowadzać do diety dziecka także inne warzywa i owoce, które są korzystne dla flory bakteryjnej.
Z kolei w przypadku produktów mlecznych występuje problem z dodatkiem cukru. Jogurty owocowe często są dosładzane przez producentów. Z tego względu najlepiej wybierać jogurty naturalne lub kefiry czy maślanki, które można podawać dzieciom z owocami.
ŹRÓDŁA:
A. Lewandowska, Dieta wzmacniająca odporność, Warszawa 2020