O czym i jak rozmawiać z psychoterapeutą podczas sesji psychoterapii?
Zdarza się tak, że zastanawiamy się nad wyborem odpowiedniego tematu do pracy podczas sesji z psychoterapeutą. Być może chodzi nam po głowie to pytanie, dlatego że zależy nam na tym, aby psychoterapia była jak najbardziej skuteczna. W jaki sposób i o czym powinniśmy rozmawiać i pracować podczas psychoterapii by była ona efektywna? Co należy robić i czy czegoś nie powinniśmy?
Psychoterapia psychodynamiczna i jej specyfika
Wszystko zależy od nurtu, w którym odbywa się psychoterapia – na przykład terapeuci poznawczo-behawioralni często (choć też nie zawsze!) mają swoje sposoby na nadawanie sesji psychoterapii struktury, i to oni mogą czasem określić jaki temat poruszany jest na sesji. Jednak oni również są otwarci na to co pacjent zgłasza w toku terapii. Psychoterapeuci psychodynamiczni z reguły pracują w nieco inny sposób: nie nadają sesji psychoterapii struktury, lecz podążają za tym co pacjent wnosi podczas wizyty w gabinecie psychoterapii. Terapia w nurcie psychodynamicznym kładzie duży nacisk na interpretowanie tego co nieświadome i skupia się na przeżyciach pacjenta. Niezależnie jednak od nurtu w jakim odbywa się Twoja psychoterapia, w kontakcie ze swoim psychoterapeutą powinieneś czuć się przede wszystkim bezpiecznie i komfortowo.
O czym można rozmawiać podczas psychoterapii?
W dobrej terapii nie ma tematów tabu! Zdecydowanie powinniśmy czuć, że możemy rozmawiać o wszystkim, o czym chcemy. A psychoterapeuta to osoba, która nie tylko nas nie oceni, ale wesprze i postara się zrozumieć. Psychoterapeuta psychodynamiczny będzie w przebiegu całej terapii będzie zwracał szczególną uwagę na takie aspekty naszego życia jak: relacje z bliski, ważnymi dla nas osobami (aktualnie i w przeszłości), nasze pragnienia, dążenia, marzenia i fantazje. Warto mieć świadomość, że w terapii mogą pojawić się trudne dla nas wątki. Być może takie, o których na codzień nie rozmawiamy ze swoimi znajomymi podczas zwykłych pogawędek i rozmów. Może dlatego, że są one zbyt intymne, może dlatego, że są zbyt bolesne. Pamiętaj, że jeśli psychoterapeuta pyta Cię o to – to robi to nie bez przyczyny. Psychoteraputa to osoba specjalnie przeszkolona w rozumieniu ludzkiej psychiki, i poszukiwaniu powiązań pomiędzy pozornie niezwiązanymi ze sobą aspektami Twojego życia. Może tak być, że będziesz czuć złość, może tak być, że będzie Ci smutno, możesz też czuć również całą gamę innych emocji. Niezależnie od tego pamiętaj, że terapeuta jest po to aby Ci pomóc, a nie zaspokajać swoją własną ciekawość czy nawet wścibskość. Ostatecznie masz szansę przekonać się, że kiedy rozmawiasz z kimś w bezpiecznej atmosferze, o bardzo swoich bardzo intymnych przeżyciach, doświadczasz ulgi. A to tylko jedna z wielu korzyści płynących z psychoterapii!
Co robić, a czego nie w trakcie psychoterapii?
Gabinet psychologa i psychoterapeuty to miejsce, w którym możesz robić i przeżywać różne rzeczy. Szczegóły tego, co będzie działo się w trakcie sesji ustalisz na początku procesu psychoterapeutycznego, w tak zwanym kontrakcie psychoterapeutycznym. Terapeuta powinien wówczas opowiedzieć Ci co będzie działo się w trakcie sesji psychoterapii, jakie są zasady kontaktowania się terapeutą pomiędzy sesjami, jak często same sesje się odbywają oraz jakich zasad musisz przestrzegać podczas ich trwania. Większość terapeutów ustala na przykład, że trakcie sesji nie jemy, nie pijemy, czy nie odbieramy telefonów. Terapeuci nie akceptują również czynnej agresji. Może tak być, że jeśli psychoterapeuta uzna to za stosowne, w związku z trudnościami, z którymi się zmagasz, będzie chciał również umówić się z Tobą na wykonywanie lub powstrzymywanie się od określonych zachowań. Będzie to jednak szczegółowo omawiane, tak byś mógł wiedzieć z czego to wynika i czemu służy.
Jeśli chodzi o to co „wolno” podczas psychoterapii, to przede wszystkim mówić i przeżywać. Powstrzymując się przy tym od cenzury – ona nie tylko nie pomoże, ale wręcz przeszkodzi w procesie leczenia. Bardzo pomocne będzie też jeśli pomiędzy sesjami będziesz wracał do tego, o czym rozmawiałeś z psychoterapeutą, co od niego usłyszałeś, i co wtedy czułeś. Nawet jeśli terapeuta bardzo Cię zezłościł lub zasmucił – mów o tym wprost! A jeśli czujesz, że chce Ci się płakać – po prostu zrób to. Nie ma żadnych przeciwskazań do tego żeby przeżywać emocje podczas sesji psychoterapii w nurcie psychodynamicznym, jak i każdym innym.
Pomoc w opracowaniu artykułu: Dobra Przestrzeń Psychoterapia M. Iwańczyk – ul. Kościelna 1/5, 44-100 Gliwice, ul. Rymera 4/12, 40-048 Katowice.
