Już rano wstajesz zdenerwowana. Budzik nie zadzwonił i wiesz, że spóźnisz się do pracy. Szef ma zastrzeżenia do twojego projektu. Po południu czeka cię wywiadówka w szkole dziecka, potem wizyta u dentysty. Na pewno przerabiałaś ten scenariusz na własnej skórze mnóstwo razy. Poznaj mechanizm powstawania i działania stresu, by oswoić wroga.
Co to jest stres?
Z medycznego punktu widzenia stres powstaje w wyniku wydzielania przez przysadkę mózgową hormonu zwanego kortykotropiną. Wysoki poziom tego hormonu pobudza korę nadnerczy i powoduje intensywną produkcję glikokortykoidów – naturalnych sterydów. To one napędzają wydajność organizmu i przystosowują go do rozmaitych trudności i problemów życiowych. Natomiast psychologiczny aspekt stresu to reakcja organizmu na brak równowagi pomiędzy naszymi możliwościami a zaistniałą w rzeczywistości sytuacją. Stres jest normalnym zjawiskiem biologicznym.
Czasami sprzymierzeniec…
Może to dziwne, ale potrzebujesz optymalnego poziomu stresu, żeby normalnie żyć i funkcjonować. Stres cię pobudza, a tym samym wzmacnia twoje reakcje, aktywizuje cię. Umozliwia ci skuteczne działanie, pomaga radzić sobie z trudnościami. Kiedy poziom stresu spada, obniża się również twoja motywacja. Ogarnia cię znudzenie, nawet apatia. Gdy zaś staje się zbyt wysoki, wywołuje napięcie. Masz trudności z koncentracją, czujesz lęk i zmęczenie, spowalnia ci się refleks. Oznacza to, że twój organizm wchłonął już zbyt duży strumień bodźców i znalazł się na granicy wytrzymałości.
Czasami wróg…
Zdecydowanie wyniszczający jest stres długotrwały lub traumatyczny. Może wywołać nerwicę lub depresję. Prowadzi do urazów psychicznych, a nawet zaburzeń osobowości. Możesz być na niego narażona po śmierci bliskiej osoby, rozwodzie, utracie pracy, chorobie, ale też i po…ślubie czy porodzie.
Tak ostry stres wywołuje reakcje zarówno fizjologiczne, jak i psychologiczne. Stajesz się pobudzona, wzrasta ci ciśnienie, akcja serca i oddech są przyśpieszone. Mogą cię nękać bóle głowy i brzucha, uczucie suchości w ustach czy tzw. gęsia skórka. Wzrasta stężenie cukru we krwi. Co do reakcji psychologicznych – pojawić się mogą: lęk, smutek, irytacja, nawet stany depresyjne. Inaczej się zachowujesz: objadasz się, więcej palisz, nadużywasz alkoholu. Możesz obgryzać paznokcie, żle sypiać, łatwo wpadać w gniew, unikać kontaktów z ludźmi.
Samoobrona i obrona
Jeżeli przez dłuższy czas bombardowana jesteś hormonami stresu, to twój organizm jest cały czas szprycowany zwiększoną ilością adrenaliny. Nie może tego wytrzymać i w końcu zaczyna się buntować. Stąd groźne schorzenia: choroba wieńcowa czy zawał.
Bardzo ważny jest pozytywny sposób myślenia. Nie roztrwania on twojej energii na sytuacje, które być może nigdy się nie wydarzą. Przewidując trudności życiowe, zużywasz bezproduktywnie bardzo dużą ilość adrenaliny.
Pomagają go rozładować:
– kontakt z naturą – spacer po lesie czy zielonej łące, słuchanie śpiewu ptaków odbuduje twoją energię;
– wolny czas – godzinę czy dwie dziennie przeznacz wyłącznie dla siebie;
– rozmowa z bliską osobą – zwierz się ze swoich kłopotów komuś bliskiemu;
– techniki relaksacyjne – joga, medytacja czy nawet proste kontrolowanie oddechu pomoże ci się wyciszyć i uspokoić;
– sport – ćwiczenia fizyczne pomogą ci rozładować napięcie mięśni;
– zdrowe odżywianie – unikaj używek, zadbaj by twoja dieta była bogata w magnez;
– poczucie humoru – śmiech rozładuje stres;
– realistyczne cele – nie stawiaj sobie zbyt wygórowanych wymagań;
– pozytywne myślenie – oczekuj najlepszego i przepędzaj złe przeczucia!
Emilia