Mieszkanie dla Młodych w 2020 i 2021 roku ― wszystko, co powinniście wiedzieć

Program, który w ciągu niecałych 5 lat funkcjonowania potrafił istotnie wpłynąć na polski rynek nieruchomości, dzięki któremu ponad 110 tysięcy młodych osób dostało dofinansowanie na zakup pierwszego mieszkania, z państwowego budżetu wydzielono na niego ponad 3 miliardy złotych ― mowa o Mieszkaniu dla Młodych, w skrócie MdM.

W ostatnim czasie MdM cieszyło się niezwykłą popularnością wśród singli i młodych bezdzietnych par ― to właśnie oni stawali się beneficjentami w 70% podpisanych umów o dofinansowanie.

Kto mógł liczyć na wsparcie finansowe, jakie wymagania należało spełnić i na jakie profity można było liczyć, oraz dlaczego używamy czasu przeszłego ― w niniejszym wpisie opowiadamy wszystko o MdM i przyszłości rządowych programów dofinansowania zakupu nieruchomości.

Mieszkanie dla Młodych ― legendarny program rządowy

Mieszkanie dla Młodych to niezwykle popularny program rządowy funkcjonujący w latach 2014 ― 2018, którego głównym celem było wspomóc młodych ludzi przy kupnie własnego pierwszego mieszkania.

W jego ramach można było liczyć na przyznawane ze specjalnie utworzonego Funduszu Wsparcia częściowe pokrycie kosztów kredytu mieszkaniowego i wkładu własnego.

Oprócz celów altruistycznych ― wspomagania młodzieży na własnej drodze życia ― program MdM miał pełnić rolę katalizatora gospodarki i rozkręcić rynek nieruchomości. I to ― jak wynika z obserwacji bieżącego stanu rynku ― jak najbardziej się udało.

Program miał też szereg ograniczeń ― w celu zabezpieczenia się przed nadużyciem ― jednak tysiące osób z całej Polski zdążyły skorzystać z jego profitów. 

Chętnie by też korzystano z niego teraz, jednak w 2018 roku MdM wygasł ― z perspektywą wdrożenia nowych, bardziej zróżnicowanych i korzystnych programów rządowych.

Kto mógł zostać beneficjentem?

Program Mieszkanie dla Młodych był przeznaczony dla:

• osób, które w momencie złożenia wniosku nie ukończyły 35. roku życia;

• nieposiadających własnych nieruchomości;

• osób, którym nie przysługuje prawo do mieszkania komunalnego.

Jakie kategorie obywateli według tych kryteriów mogły zostać ― i najczęściej zostawały ― beneficjentami programu?

• single przed 36. rokiem życia;

• młode rodziny ― czyli osoby pozostające w oficjalnym związku małżeńskim, w których jeden z małżonków nie ukończył 35 lat;

• młode pary nie przebywające w związku małżeńskim, których wiek spełnia wymagania programu;

• osoby samotnie wychowujące dziecko;

• wielodzietne rodziny;

• wdowy, wdowcy lub osoby po rozwodzie.

Są to główne kryteria, które miał spełnić potencjalny beneficjent. Ponadto brano też pod uwagę takie czynniki jak:

• zdolność kredytowa ubiegającego się o dofinansowanie ― miała ona być wystarczająca, by bank zgodził się udzielić kredytu mieszkaniowego;

• okres zaciągania kredytu ― miał on wynosić nie mniej niż 15 lat;

• wysokość kwoty kredytowej ― ona miała wynieść minimalnie 50% kosztu całkowitego kupowanego mieszkania.

Należy szczególnie podkreślić atrakcyjność programu dla rodzin z dziećmi ― oprócz początkowego wsparcia finansowego, rodziny takie mogły liczyć również na dodatkową dopłatę do kredytu mieszkaniowego w okresie 5 lat od momentu podpisania umowy o kupno mieszkania i w przypadku, gdy się wychowuje co najmniej trójkę dzieci.

Wysokość dopłaty i ograniczenia metrażu ― jak wyglądały?

Zgłaszając się do programu Mieszkanie dla Młodych, wcale nie warto było czekać na to, że mieszkanie dostanie się w prezencie od państwa ― kwoty dofinansowania rządowego były ograniczone w zależności od kategorii beneficjentów. O jakie więc dopłaty można było się ubiegać?

• 10% dla singli i bezdzietnych rodzin. Tyle wystarczyło, by zapewnić wkład własny w banku niezbędny do zaciągnięcia kredytu hipotecznego;

• 15% dla rodzin z jednym dzieckiem;

• 20% dla rodzin z dwójką dzieci;

• do 30% dla rodzin z trójką dzieci.

Ile więc gotówki dostawało się z Funduszu Wsparcia w ramach Mieszkania dla Młodych? Kwoty te zależały od tzw. wskaźnika przeliczeniowego co pół roku ustalanego przez urzędy wojewódzkie i uzależnionego od lokalizacji nieruchomości. Przykładowo, wysokość dopłat z programu MdM w stolicy Dolnego Śląska wynosiła blisko 22 tysięcy złotych. Możemy zobaczyć, jak to się odnosi do całościowego kosztu mieszkania w niniejszych warunkach, sprawdzając ceny mieszkań we Wrocławiu na wyspecjalizowanych portalach informacyjnych.

Czy to oznacza, że przydzielone środki mogły być wydane na zakup dowolnego mieszkania? Nie. Istniał też szereg ograniczeń ― tak samo obowiązujących dla konkretnych kategorii beneficjentów ― według których nie można było kupić mieszkania większego, niż to, na które profitenta teoretycznie stać.

• single, młodze pary, bezdzietne rodziny oraz rodziny wychowujące jedno lub dwoje dzieci mogły ubiegać się  o dofinansowanie do mieszkania o powierzchni do 75 metrów kwadratowych i domu o powierzchni do 100 metrów kwadratowych;

• dla rodzin z trojgiem lub więcej dzieci przewidywano dopłaty do mieszkań o powierzchni do 85 metrów kwadratowych i prywatnego domu o powierzchni do 110 metrów kwadratowych.

Co dalej z MdM?

W 2018 roku program Mieszkanie dla Młodych został ostatecznie zawieszony.

Według szacunków ekspertów, program ten nie spełniał wymagań socjalnych ― nie pomagał najbiedniejszym warstwom społeczeństwa, lecz wspierał osoby posiadające stosunkową stabilność finansową i dość dobre dochody.
Planowano wdrożenie innych analogicznych programów, które mogłyby w pełni zaspokoić potrzeby najbardziej zagrożonych warstw społeczeństwa.

Odwołanie programu MdM nie oznacza jednak, że osoby, które uzyskały wsparcie w jego ramach, tracą status beneficjentów ― wcale nie, dalej przysługują im zarówno profity, jak i zobowiązania, do których wykonania się zobowiązały, zgłaszając się do udziału.

O jakie zobowiązania chodzi? Przede wszystkim o:

• obowiązek niesprzedawania mieszkania nabytego za wsparciem rządowym w ciągu 5 lat od momentu przystąpienia do umowy o kupno nieruchomości;

• zakaz wynajmowania mieszkania z MdM bądź też jego części w ciągu 5 lat po zakupie.

A co z profitami? O tym poniżej.

Drugie życie MdM ― rządowe dopłaty do kredytu dla rodziców

Na oficjalnej stronie Rządu znajdujemy następujący komunikat dla beneficjentów programu Mieszkanie dla Młodych:

• Osoby, które mają zaciągnięty kredyt z dofinansowaniem wkładu własnego w ramach MdM i w okresie 5 lat od momentu kupna mieszkania urodziły lub przysposobiły trzecie dziecko, mogą liczyć na spłatę części kredytu przez państwo. Należy się zgłosić do banku, w którym ma się kredyt, i wnioskować o dofinansowanie nie później niż 6 miesięcy po urodzeniu lub zaadoptowaniu dziecka.

Dopłata taka wynosi 5% kosztu łącznego mieszkania według ustalonego w momencie przystąpienia do umowy wskaźnika przeliczeniowego.

Alternatywy dla MdM ― Mieszkanie na Start i Mieszkanie Plus

Zaanonsowane przez rząd programy dofinansowania mieszkań dla określonych grup społecznych zostały wdrożone w 2019 roku, jednak do dziś nie uzyskały nawet połowy popularności MdM.

Były to dwa programy:

• Mieszkanie na Start ― program przewiduje dopłaty do kosztu wynajmu mieszkania. Musi być to jednak po raz pierwszy zasiedlane mieszkanie wynajmowane wyłącznie w inwestycji objętej umową podpisaną przez dewelopera i urząd gminy. Podstawowe informacje o zaufanych firmach deweloperskich można znaleźć na stronie Korter, portalu informacyjnym zawierającym kompletne dane o stanie rynku pierwotnego. Kolejnym kryterium są zarobki wynajmującego ― nie mogą przekraczać one poziomu 60% średniej krajowej wypłaty (bądź 120% zarobku łącznego dla pary).

• Mieszkanie Plus ― podobny program skierowany na wsparcie finansowe osób wynajmujących mieszkanie. W jego ramach można liczyć na dopłaty z tytułu czynszu, niższe ceny wynajmu mieszkań oraz dofinansowanie wynajmu z opcję dalszego wykupienia nieruchomości. Dofinansowanie dotyczy tylko opłat stałych ― nie są tu wliczane koszty funduszu remontowego czy oświetlania części wspólnych. Po 15 latach można też wynajmowane lokum wykupić ― przy tym różnica między kwotami czynszu będzie zaliczona na poczet kwoty wykupu. Obecnie w ramach programu Mieszkanie Plus na terenie całego kraju wznosi się osiedla mieszkalne ― o stanie prac oraz aktualnych cenach mieszkań w Krakowie, Warszawie i innych miastach Polski możemy się dowiedzieć zwłaszcza z portalu Korter.

Należy pamiętać, że zarówno w przypadku Mieszkania na Start, jak i Mieszkania Plus, do rozliczenia są brane trzy główne czynniki:

• iloczyn wartości odtworzeniowej

• współczynnik dopłaty

• powierzchnia normatywna mieszkania.

Ceny mieszkań deweloperskich w III i IV kwartale 2020 roku ― obliczamy rodzinny budżet

Niestety, w 2020 roku już nie skorzystamy z dopłat rządowych w ramach programu Mieszkanie dla Młodych. 

Osoby ubiegające się o dofinansowanie z programów Mieszkanie Plus czy Mieszkanie na Start, bądź też każdy inny zainteresowany wynajmem i kupnem nieruchomości w 2021 roku, kiedy to zapowiada się na poważny spadek cen nieruchomości, powinien ciągle monitorować dynamikę cenową rynku.

Polecamy nieustanne śledzenie aktualnych stawek na portalu Korter zawierającym najnowsze dane o stanie rynku pierwotnego i cenach mieszkań w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu oraz innych większych i mniejszych miastach Polski.

Poniżej przedstawiamy grafiki reprezentujące:

• obecny stan rynku pierwotnego nieruchomości

• minimalne i maksymalne ceny mieszkań

• średnie stawki za metr kwadratowy w różnych miastach Polski

• ilustrację dynamiki cenowej na pograniczu III a IV kwartału 2020 roku (ceny mieszkań z sierpnia i września)