Masz wysoki cholesterol? Poznaj sposoby, by go obniżyć
Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zaczyna być niebezpieczny wówczas, gdy poziom frakcji LDL („złego” cholesterolu) zaczyna wzrastać powyżej normy przy jednoczesnym spadku frakcji HDL („dobrego” cholesterolu). W takiej sytuacji należy zrobić wszystko, by przywrócić optymalne ich wartości.
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego za normy uważa się:
- mniej niż 190 mg/dl dla cholesterolu całkowitego,
- mniej niż 150 mg/dl dla trójglicerydów,
- więcej niż 45 mg/dl (norma dla kobiet) oraz 40 mg/dl (norma dla mężczyzn) dla cholesterolu HDL,
- mniej niż 115 mg/dl dla cholesterolu LDL.
Jeśli wartości odbiegają od normy, wówczas należy zastanowić się, jak obniżyć cholesterol. Czasami wystarczy zmiana dotychczasowego trybu życia, by poziom poszczególnych frakcji (HDL i LDL) powrócił do normy.
Zdrowa dieta
Zastanawiając się, jak obniżyć cholesterol, należy dokładnie przyjrzeć się swojemu codziennemu menu. Powinniśmy ograniczyć wszelkie produkty zawierające tłuszcze pochodzenia zwierzęcego (smalec, masło, tłuste mięso, pełnotłusty nabiał, słodycze, słone przekąski. Stanowią one źródło dużej ilości cholesterolu pokarmowego, tłuszczów z grupy trans oraz nasyconych kwasów tłuszczowych – składników, które prowadzą do wzrostu stężenia „złego” cholesterolu (frakcji LDL).
Co w diecie powinno się zatem znaleźć? Warto wzbogacić codzienny jadłospis w owoce i warzywa oraz produkty pełnoziarniste. Nieocenione mogą okazać się również sterole roślinne, których skuteczność w obniżaniu poziomu cholesterolu została potwierdzona klinicznie. Przyjmowanie steroli roślinnych przez 2–3 tygodnie w ilości 1,5–3 g dziennie pozwala zmniejszyć poziom cholesterolu nawet o 7–12,5 proc.[1] Warto wiedzieć, że chociaż sterole roślinne znajdują się w wielu produktach spożywczych (np. pistacjach jednak z uwagi na ich niską zawartość naturalnie występujące sterole nie wystarczają do uzyskania terapeutycznego działania. Dobrze jest natomiast sięgnąć po żywność funkcjonalną, np. margaryny zawierające odpowiednią dawkę steroli roślinnych.
Aktywność fizyczna
W walce z wysokim poziomem cholesterolu niezbędna jest również aktywność fizyczna. Podwyższone jego stężenie obserwuje się głównie u osób, które prowadzą siedzący tryb życia, a dodatkowo zmagają się z nadwagą lub otyłością.
Codzienna aktywność fizyczna (nawet przeprowadzana w umiarkowanym tempie) pozwala obniżyć cholesterol całkowity oraz podnieść poziom „dobrego” cholesterolu. Zestaw ćwiczeń można dobrać zgodnie z własnymi upodobaniami. Dzięki temu aktywność fizyczna nie będzie przykrą koniecznością, a przyjemnością.
Kiedy leki są koniecznością?
Tylko w niektórych przypadkach – gdy poziom cholesterolu jest naprawdę bardzo wysoki – koniecznością może okazać się przyjmowanie leków obniżających poziom lipidów we krwi. Warto jednak mieć świadomość, że są one dobierane przez lekarza – pod kątem indywidualnych możliwości metabolicznych, wieku pacjenta, płci czy ogólnego stanu zdrowia. Ważne jest, by lekarstwa przyjmować wyłącznie pod kontrolą specjalisty. Warto dodać, że spożywanie żywności wzbogaconej w sterole roślinne może być połączone z przyjmowaniem leków. Sterole roślinne mają efekt addytywny w stosunku do leków.
[1] Na podstawie Rozporządzenia Komisji UE NR 686/2014 z dnia 20 czerwca 2014 r.