Legalne psychodeliki – właściwości dla zdrowia
Obecnie stosowane leki przeciwdepresyjne są często nieskuteczne i obarczone różnymi objawami niepożądanymi. Pojawienie się doniesień o próbach wspierania psychodelikami psychoterapii zaburzeń psychicznych w tym depresyjnych i lękowych jest ważnym powodem rozwoju badań nad tymi substancjami. Psychodeliki zyskują coraz częstsze zastosowanie w medycynie i wszystko wskazuje na to, że już niedługo będą wykorzystywane na szeroką skalę w leczeniu.
Psychodeliki są heterogenną grupą substancji psychoaktywnych. Działanie psychodelików na układ nerwowy wynika z ich wpływu na różne struktury mózgu, co wiąże się z powinowactwem tych substancji do różnych receptorów na komórkach nerwowych. Są też określane są mianem halucynogenów serotoninergicznych. W coraz większej ilości krajów dochodzi do dekryminalizacji psychodelików, które w świetle najnowszych badań nie mogą być traktowane na równi z narkotykami. W przeciwieństwie do innych wysoce zabronionych substancji, większość psychodelików nie jest toksyczna i nie prowadzi do uzależnień.
Psychodeliki wywołują niezwykłe zmiany w percepcji, w nastroju czy też procesach poznawczych. Mogą zmieniać sposób percepcji rzeczywistego świata, wpływać na pamięć, myślenie koncepcyjne, kreatywność, emocje, tłumić lub nasilać lęk. Mogą również wpływać na ulepszenie osobowości, lepsze poczucie humoru, wzmocnienie immersji dezorganizacja myśli czy też tłumienie uprzedzeń osobistych oraz tłumienie uzależnień. Mogą też wywierać pozytywny wpływ na dobrostan psychiczny człowieka, również osób, które nie wykazują zaburzeń neurologicznych czy psychiatrycznych.
Psychodeliki były od zawsze dostępne dla ludzi na całym świecie, występują bowiem dość obficie w naturze – do tej pory zidentyfikowano na świecie około 120 halucynogennych roślin. Do klasycznych psychodelików należą psylocybina (składnik niektórych gatunków grzybów), DMT (dimetylotryptamina), meskalina (kaktusy San Pedro, pejotl) oraz LSD (dietyloamid kwasu D-lizergowego) czy ayahuasca (napar z winorośli drzewiastych i liści rośliny Chacruny). W Polsce można znaleźć trzy gatunki grzybów, które zawierają psylocybinę, tj.: kołpaczka motylkowatego i kołpaczka dzwonkowatego oraz łysiczkę lancetowatą, która występuje na wiejskich polanach, łąkach i byłych pastwiskach, a także przy wiejskich ścieżkach. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że wykazują one potencjał terapeutyczny. Znane efekty działania psychodelików zostały zaobserwowane w warunkach klinicznych, a nie rekreacyjnych.
Współczesne badania naukowe sugerują, że psychodeliki mają potencjał terapeutyczny, a odpowiedzialnie stosowane są bezpieczne, nieuzależniające i mogą przynieść korzyści, które są w stanie korzystnie zmienić lub ocalić ludzkie życie. Posiadają wyjątkowo niską toksyczność w porównaniu do innych substancji psychoaktywnych, w tym leków. Wyniki badań sugerują, że mogą stanowić przełomową terapię w wielu problemach natury psychicznej, w tym w leczeniu depresji, lęku, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych i zespołu stresu pourazowego, a także służyć jako wsparcie opieki paliatywnej. Ponadto badania nad psychodelikami mogą przyczynić się do rozwoju wiedzy o mózgu, w szczególności dotyczącej mechanizmów leżących u podłoża percepcji i subiektywnego doświadczenia.
W podejściu do narkotyków kluczowe znaczenie ma edukacja i podnoszenie świadomości społecznej, należy wyjaśniać niebezpieczeństwa związane z ich przyjmowaniem i zapewnić możliwość leczenia osobom, które ich nadużywają. Bardzo ważny jest jednak także dostęp do informacji o terapeutycznym zastosowaniu psychodelików. Wiedza o terapeutycznych właściwościach psychodelików w Polsce rozprzestrzenia się powoli. Otwarte mówienie o skuteczności działania tych substancji w recenzowanych publikacjach i na konferencjach naukowych, a także popularyzowanie tej wiedzy za pośrednictwem mediów może zmienić sposób postrzegania tych substancji i wprowadzenie ich do medycyny.
