Jakie są najczęstsze objawy zwyrodnienia stawu barkowego?

Anatomia stawu barkowego

Staw barkowy (inaczej: staw ramienny) pozwala na wykonywanie bardzo szerokiego zakresu ruchu, ponieważ w jego otoczeniu znajdują się liczne mięśnie i więzadła. [1] Staw ten stanowi połączenie kości, błony maziowej, więzadeł oraz torebki stawowej. Jest otoczony tzw. mięśniami stabilizującymi, które dbają o jego prawidłowe położenie [2].

Bark składa się z takich elementów jak [1]:

• ścięgno mięśnia dwugłowego (bicepsa),
• więzadło kruczo-barkowego,
• kaletka,
• kość ramienna,
• łopatka,
• panewka,
• wyrostek barkowy,
• obojczyk,
• staw barkowo-obojczykowy.

Ból barku może być spowodowany nieprawidłowościami w obrębie jednej z wymienionych struktur lub kilku z nich. Może towarzyszyć mu również zapalenie i ograniczona ruchomość. [3]

Warto wiedzieć, że przyczyną zwyrodnienia stawu barkowego są jego silne obciążęnia. W odwiedzeniu ramienia do 90 stopni mięsień naramienny musi wykonać pracę przekraczającą osiem razy ciężar ramienia. [2]

Zwyrodnienie stawu barkowego — objawy

Choroba zwyrodnieniowa stawów (artroza) jest najczęstszą przyczyną bólu stawów. [3] Powstaje ona w wyniku uszkodzenia chrząstki stawowej i innych struktur w obrębie stawu. Zwyrodnienie stawów prowadzi do niesprawności i pogarsza komfort życia. Choć możliwa jest rehabilitacja, to choroby zwyrodnieniowej nie da się wyleczyć. Jest jednak wiele sposobów zahamowania jej postępu i poprawy funkcjonowanie narządu ruchu. [3] Niezwykle ważna jest także odpowiednia profilaktyka.

Chorobę zwyrodnieniową stawów charakteryzują [4]:

• ból związany z rozpoczynaniem ruchu,
• ograniczenie ruchomości,
• krótkotrwała sztywność poranna lub po bezruchu,
• trzeszczenia w stawach przy ruchu,
• wysięk w stawie,
• w późniejszym okresie, w przypadku zaawansowanych zmian — pogrubienie obrysu kostnego stawu,
• niestabilność.

Warto podkreślić, że ból stawu nie zawsze musi oznaczać rozwijającego się zwyrodnienia stawu barkowego. Wśród chorób dających podobne objawy można wymienić dnę moczanową, stan zapalny, reumatoidalne zapalenie stawów czy infekcyjne zapalenie stawu. [2]

Zwyrodnienie stawu barkowego — przyczyny

Etiologia schorzenia (czyli powód jego występowania) nie została do końca poznana. [4] Wiadomo natomiast, że choroba zwyrodnieniowa stawu ramiennego rozwija się w wyniku zaburzenia jakości i ilości chrząstki stawowej. Zadaniem tej tkanki jest amortyzowanie ruchów stawu i umożliwienie przesuwania się powierzchni stawowych. [4]

Wraz z upływem czasu uszkodzeniu ulegają również inne struktury, w tym m.in:

• kość pod chrząstką stawową,
• torebka stawowa,
• otaczające staw więzadła,
• ścięgna i mięśnie.

Skutkuje to przede wszystkim bólem i sztywnością stawu, a następnie zniekształcenie jego obrysów oraz ograniczeniem ruchomości. [4] Wielu pacjentów rozpoczyna zatem od przyjmowania leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Trzeba jednak mieć świadomość, że nie da się leczyć chorego stawu takimi metodami i nie mogą one zastąpić konsultacji medycznej. [3] Są w stanie jedynie pomóc doraźnie.

Warto także wiedzieć, że choroba zwyrodnieniowa może dotyczyć również stawu kolanowego, stawu biodrowego i innych stawów ciała. [3]

Co sprzyja zachorowaniu na zwyrodnienie stawu barkowego?

Zwyrodnienie stawu barkowego zwykle pojawia się wraz z wiekiem. Wystąpieniu tego schorzenia sprzyjają także:

• płeć żeńska,
• nadwaga,
• czynniki genetyczne,
• przeciążenia i urazy. [4]

Warto wiedzieć, że leczenie zwyrodnienia stawu barkowego nie prowadzi do całkowitego pozbycia się tej dolegliwości. [3] Po zauważeniu objawów, przeprowadzeniu RTG i rezonansu magnetycznego wdraża się więc leczenie zachowawcze, które ma na celu zminimalizowanie dolegliwości. Pozwala ono pacjentowi normalnie funkcjonować i zachować właściwą ruchomość stawu. [4]

Na zlecenie marki 4Flex

Bibliografia

1. Anatomia stawu barkowego, Reh4Mat, Orthotics Research Center (strona internetowa: https://www.reh4mat.com/uploads/2012/07/ANATOMIA-STAWU-BARKOWEGO.pdf)
2. Majdan M., Metera K., Diagnostyka funkcjonalna i leczenie uszkodzeń tkanek miękkich stawu barkowego w wybranych metodach fizjoterapii, Zeszyty Naukowe WSSP, tom 17 -2013: 149-173 (strona internetowa: http://apgr.wssp.edu.pl/wp-content/uploads/2014/01/Magdalena-Majdan-Krzysztof-Metera.pdf)
3. Guła Z., Korkosz M., Choroba zwyrodnieniowa stawów (artroza), Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 2023 (strona internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/65000,choroba-zwyrodnieniowa-stawow-artroza)
4. Romanowski W., Zdanowska A., Romanowski M., Choroba zwyrodnieniowa stawów — aktualne standardy leczenia, Forum Reumatologiczne, 2016, tom 2, nr 2: 52–57 (strona internetowa: https://journals.viamedica.pl/rheumatology_forum/article/view/44568/37437)