Jakie dolegliwości wywołują pestycydy? Ten domowy środek jest niezastąpiony
Znając szczegóły masowej uprawy warzyw i owoców w wielkoobszarowych gospodarstwach, wiele os boi się, że stosowane tam środki ochrony roślina negatywnie wpłyną na ich zdrowie. Zadają sobie więc pytanie: Jak naprawdę skutecznie pozbyć się pestycydów z warzyw i owoców? Gospodarstwa rolne i sadownicze dostarczające płody rolne na szeroką skalę, zmuszone są zabezpieczać swoje uprawy, stosując różnorodne subtancje chemiczne. Owady, grzyby i wirusy niszczą także plony z przydomowych ogródków, więc wielu amatorów ogrodnictwa stosuje je także na własnych grządkach, drzewach i krzewach owocowych. Środki te zabezpieczają uprawy przed działającymi na ich szkodę organizmami, ale niestety nie są obojętne dla naszego zdrowia.
Pestycydy to substancje zwalczające żywe organizmy. Stosowane są, aby zlikwidować organizmy szkodników, ale ich działanie nie ogranicza się tylko do nich. Pestycydy to nie tylko środki ochrony roślin, ale wszelkie biobójcze preparaty, łącznie z tymi stosowanymi do ochrony ludzi (spray na komary), budynków (preparaty na grzyby, pleśnie, karaluchy, pluskwy, gryzonie), do ochrony żywności, wód, lasów, zwierząt. Wśród nich wyróżniamy, w zależności od zastosowania: herbicydy (na chwasty), fungicydy (na grzyby), insektycydy (owadobójcze), repelenty (odstraszające) i wiele innych kategorii, z których każda przeznaczona jest do zwalczania konkretnych szkodników. Są to substancje naturalne lub syntetyczne, jednak ich wspólną cechą jest to, że są toksyczne dla żywych organizmów.
Te dolegliwości wywołują pestycydy
Nazwa pestycydy pochodzi z łaciny, od słów: pestis – zaraza i caedo – zabijam. Niestety nie da się stworzyć pestycydu, który byłby skuteczny w zwalczaniu jednego organizmu i całkowicie obojętny dla innych. Dlatego wszelkie stosowane przez człowieka środki zwalczające organizmy żywe są szkodliwe również dla nas. Z tego powodu po zastosowaniu każdego z tych preparatów obowiązuje tzw. okres karencji, czyli czas, w którym aktywna substancja oddziałuje najsilniej i podczas którego nie wolno dokonywać zbiorów i spożywać owoców czy warzyw. To zwykle od 14 do 35 dni od wykonania zabiegu na roślinach. Nie znaczy to, że po okresie karencji w roślinie nie będzie już żadnych pozostałości po zastosowanej substancji. Obecność pestycydów w pożywieniu może prowadzić do zatruć pokarmowych objawiających się bólami brzucha, nudnościami, wymiotami. W przypadku stałego narażenia na podobne środki lub poprzez spożywanie plonów przed upływem okresu karencji, można doprowadzić do zaburzeń hormonalnych, uszkodzeń nerwowych, a nawet nowotworów.
Jak pozbyć się pestycydów z owoców i warzyw? Ten domowy środek jest niezastąpiony
Do tej pory przekonywano nas o obowiązku mycia owoców i warzyw przed jedzeniem i słusznie, jednak okazuje się, że samo mycie nie jest wystarczające. Nie usunie pozostałości pestycydów, nawet jeśli wyszorujemy owoce szczotką lub namoczymy w roztworze sody, co jest ostatnio popularnym trendem w sieci. Według naukowców najskuteczniejszym sposobem jest obranie owoców i warzyw ze skórki (oczywiście po umyciu ich pod bieżącą wodą). W Nano Letters (amerykańskie czasopismo publikujące wyniki badań naukowych) opublikowano artykuł chińskich naukowców, dotyczący badań przenikalności pestycydów w głąb miąższu. Naukowcy zaobserwowali, że pozostałości pestycydów znajdują się w skórce i potrafią przenikać do zewnętrznej warstwy miąższu, a więc znajdują się również w warstwie najbliżej skórki. Dlatego najlepszym, najbezpieczniejszym dla nas wyjściem jest umyć i obrać owoce i warzywa przed spożyciem.
Mimo że jest się czego bać, jeśli chodzi o skutki spożycia pestycydów, to nie wykluczajmy owoców i warzyw ze swojej diety, nawet jeśli nie pochodzą z bioplantacji. Pozostałości pestycydów w produktach spożywczych dostępnych w obrocie, w tym owocach i warzywach, monitoruje Państwowa Inspekcja Sanitarna. Unijne przepisy określają między innymi najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości pestycydów (NDP) oraz rygorystyczne procedury dopuszczania pestycydów do obrotu i nadzoru nad ich właściwym stosowaniem. Zakład Toksykologii i Oceny Ryzyka Zdrowotnego w ramach projektu Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025 ocenił potencjalne zagrożenie dla konsumentów na podstawie wyników ocen przeprowadzonych przez Sanepid. W 1/3 próbek nie stwierdzono obecności pozostałości pestycydów, w 60,3% próbek stwierdzono obecność, ale poniżej dopuszczalnego poziomu, a w 4,7% stwierdzono przekroczenie. Zakład orzekł, że pozostałości pestycydów w owocach i warzywach dostępnych na krajowym rynku nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia. Co oczywiście nie znaczy, że nie powinniśmy chronić się w najlepszy dla nas sposób, a więc po prostu obierając ze skórki.
