W miesiącach jesienno-zimowych infekcje nie powinny nikogo dziwić. Zmiana pogody robi swoje i organizm rozgrzany letnim słońcem potrzebuje trochę czasu zanim przestawi się na nowe warunki klimatyczne. Są osoby, które znacznie częściej łapią wszelkiego rodzaju infekcje. Winę za to ponosi osłabiony układ odpornościowy. Jak wesprzeć jego pracę?
Układ odpornościowy – tarcza obronna organizmu
Układ odpornościowy (immunologiczny) odpowiadający za bezpieczeństwo naszego organizmu, w pełni wykształca się dopiero w wieku 18-20 lat. Do tego okresu trzeba wspierać budowanie odporności, na ogół poprzez szczepienia oraz przez przebyte choroby. Organizm zaatakowany przez wirus czy bakterię tworzy komórki pamięci immunologicznej, dzięki czemu, podczas kolejnego ataku tego samego wirusa czy bakterii – organizm już wie jak się przed nimi bronić. W skład układu odpornościowego wchodzi wiele barier zabezpieczających np. skóra i błony śluzowe, komórki żerne, limfocyty i przeciwciała. Układ odpornościowy znajduje się więc w wielu częściach naszego ciała, dzięki temu może szybciej reagować dostosowując formę obrony do rodzaju zagrożenia. Poza tym trudniej go zniszczyć, jego komórki porozrzucane są po całym organizmie: grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych, migdałkach, jelitach, szpiku kostnym. To w tych narządach produkowane są różne rodzaje białych ciałek krwi: jedne pożerają chorobotwórcze zarazki, inne je zatruwają, a jeszcze inne tworzą przeciwciała. Białe krwinki przemieszczają się po organizmie wraz z krwią i limfą. Ta ostatnia płynie w naczyniach podobnych do krwionośnych, które rozszerzają się w wielu miejscach tworząc węzły chłonne. To one wraz ze szpikiem kostnym przejmują zadania zanikającej z wiekiem grasicy, w której dojrzewają i różnicują się limfocyty. Część limfocytów (limfocyty T) rozpoznaje komórki nowotworowe jako obce i niszczą je. Chroni nas to przed rozwojem nowotworów. Niekiedy układ odpornościowy zachowuje się niewłaściwie, jak w przypadku tzw. chorób autoagresji np. tocznia czy Hashimoto. W schorzeniach tych organizm z jakiegoś powodu uznaje tkanki własnego organizmu za wrogie i niszczy je. Podobnie ma się sprawa w przypadku alergii. Wówczas organizm rozpoznaje wroga w neutralnych substancjach np. kurzu. Gdy dostanie się on do organizmu wówczas uruchamia się cała machina obronna dająca objawy uczulenia – łzawienie, katar czy duszności.
Osłabiona odporność – jak ją wzmocnić
Pełną sprawność układ immunologiczny osiąga, gdy mamy około 18-20 lat, potem w związku z zanikiem grasicy jego zdolności obronne maleją. Nie jest to jednak jedyny czynnik osłabiający naszą odporność. Nie służy jej także stres, hałas, zmęczenie, przepracowanie, nadużywanie antybiotyków, leków hormonalnych, sterydów, stosowanie używek: alkoholu, kawy, papierosów czy narkotyków. Organizm z osłabioną odpornością daje się we znaki w postaci podatności na infekcje. Jeśli więc często się przeziębiamy, trudno nam się uporać z chorobą, to jest wielce prawdopodobne, że powinniśmy wspomóc nasz układ immunologiczny. Objawami niskiej odporności mogą być także częste infekcje dróg moczowych, choroby skóry, zaburzenia snu, cyklu miesiączkowego u kobiet, dłuższe gojenie się ran, nawracające opryszczki, szorstkość i szary odcień skóry, łamliwość paznokci, wypadanie włosów. Dodatkowo jeśli mamy niską odporność możemy mieć problem z koncentracją, czuć się osłabieni i szybciej się męczyć. Jeśli któreś z tych objawów nie są Ci obce powinieneś udać się do lekarza immunologa i sprawdzić czy dolegliwości, które odczuwasz nie wynikają przypadkiem z niskiej odporności? Na szczęście odporność można wzmacniać i powrócić stosunkowo szybko do formy. Przede wszystkim należy zacząć od wypoczynku i sporej dawki zdrowego snu. Wprowadzenie nawyku 8-godzinnego snu i regularnego wypoczynku z pewnością zniweluje stres, który osłabia odporność. Warto ograniczyć lub zrezygnować z używek zwłaszcza z papierosów. Naszej odporności służy aktywność fizyczna – optymalne dla zdrowia jest poświęcenie na ruch min 30 minut dziennie 3 razy w tygodniu.
Zdarzają się w życiu okresy, kiedy nasza odporność ulega osłabieniu. Dzieje się tak z różnych powodów, najczęściej jest to wynik przepracowania, stresu, złej diety. Utrzymanie odporności na wysokim poziomie jest niezwykle istotne dla zdrowia organizmu, dlatego warto wykorzystać sposoby, dzięki którym wzmocnisz odporność i będziesz cieszył się dobrym zdrowiem.
