Jak wybrać dobry garnek czy patelnię?

14 marca 2011, dodał: Emilia Stasiak

Artykuł zewnętrzny

Na rynku jest mnóstwo garnków i patelni, które kuszą swoim kolorem czy kształtem. A Ty zastanawiasz się, który z nich jest najlepszy. Nawet nie zdajesz sobie sprawy, że dobry wybór garnka czy patelni to zdrowsze i szybsze gotowanie potraw!

Dobry garnek to podstawa każdej kuchni. Dziś, gdy minęła epoka garnków emaliowanych, wybierać możemy spośród setek ofert wielu producentów. Jak spośród takiej różnorodności wybrać najlepszy garnek? Na co należy zwrócić uwagę? Jakie nowinki oferują nam producenci?

Dobry garnek i patelnia… niestety muszą kosztować. Okazyjne kupowanie patelni, czy garnków za 20 zł w hipermarkecie to oszukiwanie samej siebie. Podstawową informacją, jakiej powinniśmy poszukiwać jest posiadanie przez produkt Atestu Państwowego Zakładu Higieny. Tylko produkty posiadające taki dokument będą dla nas w pełni bezpieczne. Tanie garnki zazwyczaj są wykonane z gorszych materiałów, mają cienkie dno, które powoduje, że ciepło wewnątrz garnka jest nierównomiernie rozprowadzane i potrawy łatwo się przypalają. Tanie patelnie z kolei są powlekane materiałami, które tylko mają przypominać teflon.

Jakie naczynia więc wybrać?

Każda z opcji ma swoje plusy i minusy, które każda z nas powinna szczegółowo przeanalizować przed podjęciem ostatecznej decyzji.

Naczynia teflonowe zawojowały polski rynek przed kilku laty. Są wygodne w użyciu, bo nie wymagają stosowania dużych ilości tłuszczu do smażenia. Jedzenie do nich nie przywiera, trudniej się przypala. Jednak łatwo dać się nabrać i kupić patelnię powleczoną… tak cienką warstwą teflonu, że nawet bardzo małe zarysowanie spowoduje jej odchodzenie. Taka patelnia nadaje się tylko i jedynie do wyrzucenia. Cząsteczki teflonu nie mogą się przedostawać do jedzenia. Idealną sytuacją jest, gdy grubość powłoki teflonowej wynosi około 5 mm, wtedy jest ona odporna na zarysowania i urazy. Używając patelni teflonowej nie powinno się jednak mieszać na niej potraw metalowymi szczypcami, czy łyżkami. Stosujmy drewniane lub wykonane ze specjalnego tworzywa, dobrej jakości sztućce.

Najpopularniejsze obecnie na rynku są garnki z aluminium. Są lekkie, estetycznie wyglądają. Ich wadą jest to, że jeżeli wykonane są z kiepskiej jakości materiałów, trudno utrzymać je w czystości. Nie nadają się również do wszystkich potraw. Nie zaleca się przygotowywania w nich produktów zawierających duże ilości kwasów, a więc np. duszenia kwaszonej kapusty. W trakcie gotowania takich potraw z garnków może wydzielać się szkodliwy glin, który niekorzystnie wpływa na układ nerwowy człowieka. Naukowcy dowiedli ścisłej zależności pomiędzy używaniem tego rodzaju garnków, a zwiększonym ryzykiem narażenia na chorobę Alzheimera.

Obecnie najbardziej polecanymi przez specjalistów naczyniami są garnki ze stali nierdzewnej. Są one odporne na wysoką temperaturę. Mało kto orientuje się np. że teflon jest nieodporny na temperaturę powyżej 360 stopni Celsjusza. Dochodzi wówczas do wydzielania się z niego szkodliwej substancji, nazywanej TFA. Nie dowiedziono jej szkodliwości dla zdrowia ludzi, ale wiadomo, że źle wpływa na środowisko i bardzo długo się rozkłada, zanieczyszczając nasze otoczenie. Garnki stalowe nie wydzielają tej substancji, ale nie mogą być używane przez osoby z silną reakcją alergiczną na nikiel, bo mogą wywoływać objawy uczulenia.

Naczynia wykonane z plastiku powinny być użytkowane zgodnie z ich przeznaczeniem i z wskazówkami producenta.

Ich głównym składnikiem jest bisphenol A, który zostaje uwolniony z plastiku pod wpływem zbyt wysokiej temperatury, detergentów, uszkodzeń mechanicznych. Badania na zwierzętach dowiodły, że powoduje on zmiany poziomu hormonów oraz poronienia u myszy. Dlatego nie używajmy plastikowych pacek do przewracania naleśników, jeśli kupiliśmy je w hipermarkecie za 1 zł i mają na sobie napis „Made In China”. Jakość użytego tworzywa na pewno pozostawia wiele do życzenia i nie pozostanie bez wpływu na nasze zdrowie. Jeśli używamy do przechowywania żywności plastikowych pojemników, niech będą one najlepszego gatunku. Nie oszczędzajmy na nich. Pojemniki, w których można przygrzewać jedzenie w mikrofalówce będą na pewno bardziej odporne na uszkodzenia, niż pojemniki „z odzysku”. Często do pojemników np. po ciasteczkach, wafelkach, czy lodach, po ich umyciu, wkładamy kwaśne potrawy, mięso.

Nie jest to dobry pomysł, bo plastik zastosowany do tych pojemników nie jest dostosowany do przechowywania tego rodzaju produktów i może ulegać uszkodzeniu jego struktura.

Nie wszystkie plastikowe pojemniki można również myć w zmywarce. Jeśli to robimy, musimy się upewnić, czy na pojemniku jest specjalne oznaczenie, zapewniające, że jest to bezpieczne. Jeśli go nie znajdziemy, myjmy pojemnik ręcznie.

Wyróbmy w sobie również nawyk nie przechowywania kwaśnych produktów w metalowych pojemnikach. Jeśli napoczęliśmy puszkę ananasów, czy innych owoców nie wstawiajmy jej do lodówki. Owoce należy najpierw przełożyć do szklanego pojemnika. Kwasy pochodzące z owoców bez problemu przereagują bowiem z metalami z puszki, stając się szkodliwymi lub nawet trującymi substancjami.

Nie zaleca się również przechowywania kawy, ani herbaty w mosiężnych, czy miedzianych pojemnikach. Pod wpływem zachodzących między metalami, a składnikami produktów żywnościowych reakcji, stają się one dla nas toksyczne. Jeśli nie wiemy, w czym przechowywać dany rodzaj żywności, wybierajmy szkło. Jest ono zawsze bezpieczne i na pewno nie stanie się nam żadna krzywda, a podawane potrawy będą smaczne i zdrowe.

Pamiętajcie, że dobry garnek powinien mieć swoją wagę. Wynika to z jego konstrukcji – w naczyniach wysokiej jakości ścianki są grube, dzięki czemu dobrze kumulują ciepło. Również spód powinien być gruby i idealnie płaski (ważne, zwłaszcza gdy gotujemy na płycie elektrycznej lub indukcyjnej). Niektórzy producenci wtapiają w środek dna krążek z miedzi lub aluminium, przyspieszający rozchodzenie się ciepła. W takich garnkach jedzenie ogrzewa się szybciej i bardziej równomiernie, trudniej się przypala. Potrawy można przyrządzać w niewielkiej ilości tłuszczu lub wody.

Zdrowa kuchnia, zdrowe gotowanie to nie tylko przygotowywanie smacznych, pełnych witamin potraw. To również używanie właściwych sprzętów, we właściwy sposób. Nasz rodzimy rynek zalewany jest tanimi produktami, których jakość pozostawia niestety wiele do życzenia. Przy zakupie patelni, czy garnków zazwyczaj kierujemy się po prostu ceną, wybierając to, co najtańsze. Tymczasem powinniśmy zdawać sobie sprawę, że takiego zakupu dokonujemy, a właściwe powinniśmy dokonywać na kilka lat. Dobra patelnia, czy dobry garnek powinny służyć nam przez dłuższy czas, jeśli będziemy się o nie należycie troszczyć i postępować zgodnie z zaleceniami producenta. Nieprawdą jest panująca w Internecie opinia, że niezależnie, czy za patelnię zapłacimy 20zł, czy 200 zł po kilku miesiącach będzie się ona nadawała tylko do wyrzucenia. Będzie tak, jeśli będziemy ją drapać metalowym widelcem, czy łyżką, będzie tak, jeśli droższa patelnia nie będzie posiadała atestu, a sprzedawca będzie po prostu oszustem. Zakup sprzętu domowego musi być przemyślany.