Święta Bożego Narodzenia tuż tuż. A wraz z nimi najważniejsza kolacja w roku – Wigilia. Na tę wyjątkową okazję wyciągamy nie tylko pokoleniową zastawę, ale też sztućce naszych babć. Często jednak ich stan nie jest już tak doskonały, jak przed laty. Mogą być poczerniałe i bez dawnego blasku. Małgorzata Otte, z Warszawskiej Fabryki Platerów Hefra – firmy będącej obecnie jedynym polskim producentem sztućców srebrnych i posrebrzanych oraz galanterii stołowej, podpowiada, w jaki sposób przywrócić im świetność sprzed lat, aby znów królowały na stole.
Dlaczego piękne sztućce ciemnieją?
Starannie wyczyszczone i zadbane sztućce są biżuterią dla stołu i oprawą każdej udanej kolacji, a zwłaszcza tak uroczystej, jak wieczerza wigilijna. Aby prezentowały się szczególnie elegancko i pięknie, czyli błyszczały i odbijały światło, należy o nie odpowiednio zadbać. Warto tę czynność wykonywać regularnie, ponieważ szkodzi im wiele czynników, wskutek których pokrywają się plamami i nalotem. – Niekorzystnie wpływa na nie wilgoć, światło, dym tytoniowy, a nawet powietrze. Ponadto w wyniku kontaktu z siarką i jej związkami, zawartymi w niektórych potrawach i gotowych produktach, np. rybach morskich, jajkach czy majonezie, sztućce pokrywają się siarczkiem, który jest przyczyną śniedzenia srebrzystej powierzchni. Nie jest to w żaden sposób szkodliwe dla zdrowia, ale może wyglądać mało estetycznie – wyjaśnia Małgorzata Otte z Warszawskiej Fabryki Platerów Hefra.
Jak prawidłowo czyścić srebrne i posrebrzane sztućce?
Nie musimy się martwić, gdyż wspomnianych zabrudzeń można pozbyć się w dość prosty sposób. – Ciemne plamy i osady usuniemy używając miękkich szmatek impregnowanych środkami czyszczącymi i specjalnych past oraz płynów do czyszczenia sreber, dostępnych w punktach sprzedaży wyrobów Hefra, a także w sklepach z artykułami chemii gospodarczej. Jako najwygodniejszą, sprawdzoną i skuteczną metodę polecamy zastosowanie do czyszczenia płynu „Kiwi”. Wprawione gospodynie z pewnością znają też domowy sposób czyszczenia srebrnych i posrebrzanych sztućców, do którego i my się przychylamy. Należy wyłożyć naczynie szklane, porcelanowe lub ze stali nierdzewnej, folią albuminową, np. taką, jaka jest używana powszechnie do pieczenia, umieścić w nim sztućce, a następnie zalać je na kilka minut gorącą wodą z dodatkiem soli kuchennej lub sody oczyszczonej. Jest to niezwykle skuteczny sposób i co ważne nie powoduje ubytków warstwy srebra, jak niektóre tego typu rozwiązania. Pamiętajmy jednak, aby opisywanej metody usuwania plam nie stosować do wyrobów srebrnych bądź posrebrzanych oksydowanych. Spowoduje ona bowiem usunięcie fabrycznej oksydy. Powierzchnia sztućców oksydowanych pokryta jest warstewką tlenków metali. Są one zmatowione, ciemniejsze w zagłębieniach i można odnieść wrażenie, jakby były w Państwa rodzinie od pokoleń. Ciemnych plam i drobnych zarysowań można się pozbyć używając miękkiej szmatki i płynu do czyszczenia. Do czyszczenia sztućców i galanterii stołowej nie należy stosować preparatów mogących uszkodzić połysk lub powierzchnię srebrzoną. Dlatego wystrzegajmy się takich produktów jak: środki do czyszczenia zawierające piasek, gąbki z metalowym włóknem, szorstkie ściereczki do mycia bądź agresywne związki chemiczne. Odradzam bardzo popularny domowy sposób czyszczenia srebra np. kredą lub pastą do zębów z octem. Drobinki wapnia pozostawią na srebrnej powierzchni drobne rysy, które będą widoczne pod światło. Najbezpieczniej skorzystać z profesjonalnych środków do czyszczenia i konserwacji sreber – pomogą one utrzymać nienaganny wygląd produktów przez długie lata, a starym rodzinnym srebrnym pamiątkom przywrócą dawny blask. Jeśli chodzi o sztućce ze stali nierdzewnej, to można je myć w zmywarce przy pomocy płynów polecanych przez producenta urządzenia. Myte sztućce nie powinny mieć bezpośredniego kontaktu ze sobą, jak również nie powinny dotykać innych przedmiotów ze stali. Najlepiej umieścić je w specjalnych koszykach na sztućce – tłumaczy Małgorzata Otte.
Jak przechowywać i używać na co dzień sztućców i galanterii srebrnej, by uniknąć plam?
Jeśli wyroby i galanteria będą konserwowane w odpowiedni sposób, na pewno nie stracą swojego pięknego wyrazu. Ale oprócz konserwacji ważny jest także sposób przechowywania. Powinny być trzymane w suchych miejscach, w szczelnie zamkniętych pudełkach, najlepiej zawinięte w miękką bibułę lub sukno pozbawione związków siarki, woreczkach foliowych albo specjalnych opakowaniach, które zapobiegają ciemnieniu sreber. Wyroby srebrne i posrebrzane należy myć ręcznie i pojedynczo tuż po skończeniu jedzenia.
Zastosowanie powyższych zasad pomoże utrzymać nienaganny stan sztućców i sprawi, że będą podkreślać wyjątkowy charakter stołu, a blaskiem zachwycą zebranych wokół niego gości.