Coraz wieksze grono naszego społeczeństwa ma świadomość tego, że sposób odżywiania się może wpłynąć na powstawanie dny moczanowej – choroby XXI wieku, jak wynika z badania Zdrowa ONA przeprowadzonego na zlecenie Gedeon Richter[1]. Szczególnie zagrożone są osoby po 40 roku życia.
Pan Andrzej (41 l) opowiada: „Jestem przekonany, że moja choroba wynika w dużej mierze ze stresu, ale też pośpiechu w jakim żyłem i konsekwencjami z tym związanymi. Szybkie, mało wartościowe posiłki, spożywane często nieregularnie, tłusta i niezdrowa dieta, zbyt mała ilość owoców i warzyw – to wszystko miało wpływ na mój stan zdrowia. Pełnowartościowe obiady spożywałem może raz w tygodniu będąc u rodziny. Przeważnie karmiłem się szybkimi, niezdrowymi przekąskami, gotowymi daniami nafaszerowanymi konserwantami. Po jakimś czasie mój organizm zaczął się buntować. Wykryto u mnie skazę moczanową i już wiedziałem, skąd u mnie nagle pojawiły się tak silne bóle stawów…Zdaję sobie sprawę, że choroba nie jest w pełni uleczalna, ale odkąd przykładam większą wagę do odpowiedniej diety i zaleceń lekarza bóle są znikome”.
Nie oznacza to jednak, że równie duża liczba osób wie, jak należy się odżywiać, aby tej chorobie zapobiec. Dietetyk, mgr Diana Wolańska podpowiada, jak powinno wyglądać menu osoby w grupie ryzyka dny moczanowej.
Łatwo jest powiedzieć, czego nie można jeść. Jednak, gdy zastanawiamy się, jak powinien wyglądać nasz jadłospis, często może wydawać się, że „nie mamy co jeść”. Dlatego zanim zdemotywowani zrezygnujemy z planu zdrowego odżywiania, spiszmy na kartce wszystkie produkty, jakie przychodzą nam do głowy (nawet te, które do tej pory rzadko gościły na naszych stołach). Im więcej, tym lepiej. Wykreślmy z niej te o wysokiej zawartości puryn, a na czystą kartkę przepiszmy wszystkie, które zostaną. To powinno pokazać, jak wiele produktów wciąż pozostaje do naszej dyspozycji. Jeżeli jest taka możliwość, warto też skonsultować się z dietetykiem, który pomoże w ułożeniu jadłospisu zgodnego z zasadami żywienia i pomoże nam we wdrożeniu go do codziennego życia – mówi mgr Diana Wolańska z Instytutu Żywności i Żywienia, ekspert programu Zdrowa ONA.
Przykładowy jadłospis w dnie moczanowej:
ŚNIADANIE
Kanapki z serem białym, pesto i pomidorkami koktajlowymi
Składniki: Chleb żytni pełnoziarnisty, ser twarogowy chudy, pesto z bazylii, pomidorki koktajlowe
Przygotowanie: Pieczywo posmaruj serem twarogowym, pesto i posyp pomidorkami pokrojonymi w kostkę.
II ŚNIADANIE
Pita z sałatką grecką
Składniki: pita razowa, liście sałaty lodowej, pomidor, papryka, ogórek zielony, oliwki zielone/czarne, feta odtłuszczona, oliwa z oliwek, opcjonalnie bazylia.
Przygotowanie: Pokroić warzywa, fetę, wymieszać z oliwą i przyprawami. Zrobić kieszonkę w pieczywie pita i nadziać sałatką.
OBIAD
Śródziemnomorska zupa warzywna
Składniki: włoszczyzna, bulion warzywny, zielony groszek, cebula, pomidor, fasolka szparagowa, czosnek, drobny makaron pełnoziarnisty
Przygotowanie: Obrać cebulę i czosnek i podsmażyć, dorzucić pokrojoną w drobną kosteczkę włoszczyznę i groszek, zalać warzywa bulionem i gotować 20 minut, na 5 minut przed zakończeniem dodać makaron i fasolkę szparagową, na koniec wrzucić drobno pokrojony pomidor, najlepiej obrany ze skórki, przyprawić pieprzem i bazylią.
Papryka faszerowana kaszą jagalną z mozzarellą i suszonymi pomidorami
Składniki: Papryka, kasza jaglana, ser mozarella, oliwki czarne/zielone, pomidory suszone w oleju, sok pomidorowy, woda, sól, pieprz, oregano, bazylia
Przygotowanie: Kaszkę jaglaną ugotować według instrukcji na opakowaniu. Do kaszy dodać pomidory suszone i oliwki pokrojone na kawałki, doprawić solą, pieprzem oraz ziołami. Paprykę umyć, odkroić wzdłuż górną części papryki, paprykę nafaszerować kaszką z warzywami. Ser przekroić na pół i położyć na farsz, następnie przykryć ja wcześniej odkrojonym wieczkiem. Papryki włożyć do naczynia żaroodpornego, zalać sokiem pomidorowym i piec w 180 st. C około 30 minut.
PODWIECZOREK
Sałatka owocowa z kiwi i pomarańczą
Składniki: Kiwi, pomarańcza, otręby orkiszowe, jogurt naturalny
Przygotowanie: Poszczególne owoce pokrój w kostkę, posyp otrębami i polej niewielką ilością jogurtu naturalnego.
KOLACJA
Kolorowy omlet z papryką
Składniki: jajka, mąka razowa, zielona i czerwona papryka, olej rzepakowy, aromatyczne przyprawy w miarę upodobań.
Przygotowanie: Białka ubić na sztywno, dokładnie wymieszać z żółtkami i mąką, paprykę pokroić w drobną kostkę, wrzucić na patelnię i przez chwilę smażyć, mieszając. Zalać masą jajeczną, smażyć 2 minuty. Przewrócić omlet na drugą stronę za pomocą drugiej patelni lub talerza. Smażyć jeszcze 1 minutę.
Przede wszystkim smacznie…
Osoby będące na diecie często traktują rekomendowane menu jako „zło konieczne”. To niestety może prowadzić do spadku motywacji do przestrzegania diety i szybkiego zaniechania tak istotnego elementu leczenia dny moczanowej. Dlatego każdemu pacjentowi powtarzam, że potrawy muszą być smaczne. Dzięki temu chętnie sięgną po nie ponownie, a proces przyzwyczajania się do nowych nawyków przebiegnie łagodniej. Warto trochę poeksperymentować w kuchni, żeby znaleźć „swoje smaki”. Zdrowe odżywianie nie powinno kojarzyć się z potrawami jednorodnymi, nudnymi i bez smaku – mówi mgr Wolańska.
[1] Ogólnopolskie badanie zrealizowane w ramach programu „Zdrowa ONA” zainicjowanego przez Gedeon Richter, przeprowadzone w dniach 5-15.11.2013 roku metodą internetowych zestandaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych (CAWI) przez agencję SW Research. Dobór próby miał charakter losowy. W badaniu wzięło 600 osób powyżej 40. roku życia. Uzyskano reprezentatywność dla tej populacji.
