Inhalacje na katar i zatoki – jak wykonać u dzieci i dorosłych?

Inhalacje na katar – zastosowanie

Inhalacje mogą pomóc na katar o różnym podłożu. Po pierwsze, na wirusowy nieżyt nosa, czyli najbardziej powszechny rodzaj kataru. W tej przypadłości występuje zespół objawów zapalenia błony śluzowej nosa, taki jak wydzielina z nosa, która także spływa po tylnej stronie gardła, poczucie zapchania nosa. Do tego pojawia się kaszel, ból gardła, niska gorączka, nudności, dreszcze. Wirusowe zakażenia zazwyczaj obejmują jedynie nos, górne części gardła. Przenoszą się drogą kropelkową, a ich leczenie nie wymaga antybiotyków, jedynie zaś leków objawowych. Inhalacje pomagają odpychać nos i zmniejszyć ilość wydzieliny.

Inny rodzaj kataru to katar zatokowy powstający wskutek przewlekłego nieżytu nosa, co powoduje zapchanie ujścia zatok. Zapchane ujścia zatok powoduje nagromadzenie wydzieliny, stąd ból zatok, uczucie zatkania. Katar zatokowy jest lepki, gęsty, w kolorze żółtym lub pomarańczowym. Bardzo trudno go wydmuchać, a do tego spływa po tylnej ścianie gardła. Jest dość dokuczliwy, zwłaszcza gdy się przekształci w przewlekły. Co więcej katar zatokowy stanowi pożywkę dla bakterii. Inhalacje pomogą poruszyć wydzieliną i wydmuchać nos, co przyniesie ulgę.

Inhalacje na zatoki – z czego zrobić?

Inhalacje na zatoki można wykonać stosując olejki kamforowe, eukaliptusowe, sosnowe, lawendowe, tymiankowe, majerankowe, rumiankowe, miętowe, szałwiowe, które są do kupienia w aptece. Olejki mają przyjemny aromat, jednak, jeśli nie można akurat udać się do apteki, wystarczy przygotować inhalację, z tego, co ma się w domu – sól też się nadaje. Do inhalacji na zatoki sól szczególnie ma dobre zastosowanie. Wystarczy wsypać kilka łyżek do miski do inhalacji. Sól rozpulchni wydzielinę, dzięki czemu lepiej będzie spływać. Sól ma jedną wadę, bo może podrażniać gardło. Dlatego nie stosuje się jej u dzieci. Zamiast zwykłej soli można użyć soli fizjologicznej, czyli roztworu chlorku sodu. Ona także zmiękcza wydzielinę, a do tego nawilża błonę śluzową nosa. Sól fizjologiczna nadaje się do inhalacji dla dzieci i kobiet w ciąży, bo nie stanowi dla płodu ryzyka. Sól fizjologiczna stosowana jest zarówno do inhalacji tradycyjnej, jak i tej wykorzystującej nebulizator.

Inhalacje na zatoki i katar dla dorosłych– jak zrobić?

Dorośli mogą wykonać inhalację metodą tradycyjną, która jest bardzo prosta i nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Wystarczy miska z gorącą wodą. Dodaje się do niej olejek, łyżkę soli czy sól fizjologiczną. Na głowę nakłada się ręcznik, który pokryje też miskę. Chodzi o to, żeby para nie wydzieliła się na zewnątrz. Nad miską trzeba głęboko oddychać nosem. Inhalacja powinna trwać około 10 do 15 minut. W tym czasie z pewnością mocno się spocisz, bo pod ręcznikiem będzie gorąco. Jednak w trakcie także wydzielina z nosa będzie się obficie lać. Taka tradycyjna inhalacja może być też stosowana u dzieci, ale powinny one się poddawać jej jedynie przez 5 minut. Ważne jest, aby pod żadnym pozorem nie zanurzać twarzy w wodzie, bo można się poparzyć. Po inhalacji trzeba mocno wydmuchać nos, nawet kilka razy.

Inhalacje u dzieci i niemowląt

Dla dzieci i niemowląt inhalacje są wspomagającym leczeniem przy infekcjach dolnych i górnych dróg oddechowych. Małe dzieci oraz niemowlaki powinny raczej korzystać ze specjalistycznego sprzętu, bo metoda tradycyjna może je poparzyć. Dzięki inhalacji drogi oddechowe dzieci i niemowlaków robią się nawilżone i lepiej im oddychać oraz odkrztuszać wydzielinę. To ważne, tym bardziej że dzieci nie umieją jeszcze samodzielnie dmuchać nosa. Czym wykonywać inhalację na zatoki lub katar? Można używać soli fizjologicznej albo leków dostępnych w aptece – np. Mucosolvan do inhalacji. Ten lek to mukolit, który pomaga rozszerzyć wydzielinę. Inhalacje z udziałem mukolitu wymagają użycia inhalatora oraz nebulizatora. Jak przygotować inhalację? Potrzebny jest inhalator, nebulizator, czyli pojemniczek, do którego wlewa się lek oraz rozcieńczalnik będący roztworem 0,9% NaCl, dren łączyć oba te urządzenia, który pod ciśnieniem będzie tłoczył lek, a także maseczkę nosowo-ustną dla niemowląt i dzieci młodszy lub ustnik dla tych starszych, które potrafią współpracować. Aby precyzyjnie nabrać lek przydadzą się także strzykawki o pojemności 2 ml.

Dowiedz się: jak wykonać inhalację w 10 prostych krokach

Bardziej szczegółowe wskazówki do przygotowania inhalacji dla niemowląt i małych dzieci obejmują:

• Przygotowanie urządzeń, czyli umycie nebulizatora, inhalatora oraz maseczki/ustnika.
• Umycie rąk.
• Oczyszczenie nosa dziecka z wydzieliny, która zalega.
• Przygotowanie roztworu do inhalacji poprzez zmieszanie leku w odpowiednich proporcjach, tak by całość roztworu miała 2 ml. Tu przydadzą się strzykawki.
• Roztwór wlewa się do nebulizatora, następnie łączy się nebulizator z drenem, ustnikiem czy maseczką.
• Dziecko układa się w wygodnej pozycji półleżącej albo siedzącej. Niemowlaka trzeba posadzić sobie na kolanach.
• Inhalację wykonuje się przez czas od 5 do 10 minut, bo to okres, w którym roztwór wyparuje z nebulizatora.
• Po włączeniu inhalatora, trzeba przyłożyć maseczkę albo ustnik do ust dziecka lub niemowlaka, aby szczelnie przylegało obejmując i nos, i usta. Dzięki temu jak najwięcej roztworu dostanie się do dróg oddechowych dziecka. Maseczka nie może przylegać do okolic oczy, bo dojdzie do ich podrażnienia.
• Gdy roztwór się skończy, inhalację trzeba przerwać.
• Inhalacje należy wykonywać około godzinę po posiłku lub godzinę przed posiłkiem, nigdy bezpośrednio po posiłku.
• Inhalacji nie powinno się też wykonywać, gdy dziecko śpi, bo nie będzie efektowna.
• Wskazane jest namówić dziecko do głębszego oddychania niż normalnie, o ile to dziecko starsze i współpracujące. Po takim wdechu powinien być spokojny wydech.
• Należy uważać, aby dziecko nie oddychało za mocno na początku inhalacji, bo może wystąpić hiperwentylacja, czyli niepokój, zawroty głowy, mroczki przed oczami. Jeśli tylko dojdzie do takich objawów, to trzeba przerwać inhalację.
• Gdy inhalacja się skończy, nebulizatorem trzeba wstrząsnąć, aby leki trafiły w głowicę nebulizatora. Inhalator trzeba wyłączyć, a ustnik lub maseczkę przemyć pod bieżącą wodą i odstawić do wysuszenia.
• Na koniec trzeba umyć ręce.
• Dziecko nie powinno rozmawiać przez 10 minut po zakończeniu inhalacji.
• Jeśli stosowano mukolity, to po inhalacji trzeba oklepać dziecko, co pomoże odkrztusić wydzielinę, a następnie położyć dziecko w pozycji drenażowej.

Kroki do prawidłowego wykonania inhalacji na katar i zatoki wydawać się mogą skomplikowane, ale po kilku inhalacjach rodzic nabędzie wprawy i inhalacja pójdzie szybciej. Najważniejsze to zachować higienę i obserwować dziecko w trakcie inhalacji.

Źródła:

• http://www.szpitaljp2.krakow.pl/fileadmin/user_upload/24_wykonanie_inhalacji_u_dziecka.pdf
• https://www.medme.pl/artykuly/inhalacje-na-katar-zatoki-i-zatkany-nos,69036.html