Fitoterapia w leczeniu psów i kotów. Naturalne metody wspomagające zdrowie zwierząt
Liczba weterynarzy stosujących niekonwencjonalne leki stale rośnie, ponadto liczba osób, które proszą o takie praktyki dla swoich zwierząt domowych także jest coraz wyższa. Fitoterapia jest jedną z najczęściej stosowanych metod zarówno w medycynie ludzkiej, jak i weterynaryjnej. Wykorzystuje rośliny, ich części, takie jak kwiaty, liście, korzenie i nasiona, a także substancje z nich ekstrahowane, aby leczyć wiele różnych drobnych chorób lub w celu wsparcia tradycyjnego leczenia lekami syntetycznymi.
Co to jest fitoterapia?
Fitoterapia jest bardzo starożytną praktyką. Właściwości lecznicze roślin stosowanych w fitoterapii wynikają z dużej ilości związków czynnych, które można znaleźć w królestwie roślin. Często substancje czynne wyekstrahowane z roślin są równoważne lekom syntetycznym pod względem ich skuteczności terapeutycznej i z tego powodu są wykorzystywane w medycynie weterynaryjnej, głównie jako środki przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwpasożytnicze, dezynfekujące i immunostymulujące. Fitoterapia jest stosowana w gospodarstwach ekologicznych w celu ograniczenia stosowania leków allopatycznych, są bowiem szybko metabolizowane, mają niewielki wpływ na środowisko i mają mniej niekorzystnych skutków dla organizmu zwierzęcia.
Leki ziołowe, zwykle stosowane w praktyce ludzkiej, są często stosowane także u zwierząt domowych, w szczególności przez właścicieli, którzy sami stosowali takie środki. Są one podawane zwierzętom towarzyszącym w celu leczenia chorób układu oddechowego, skóry, układu moczowego, pokarmowego i sercowo-naczyniowego oraz w celu zmniejszenia stresu. Ponadto są również stosowane w leczeniu niektórych chorób przewlekłych zamiast leków konwencjonalnych, aby uniknąć działań niepożądanych, które czasami mogą wystąpić w wyniku długotrwałego podawania leków syntetycznych. Wreszcie fitoterapia stanowi przydatne wsparcie dla terapii konwencjonalnych w przypadku ciężkiej choroby. Jednak wielu ludzi stosuje leki ziołowe u zwierząt bez niezbędnej wiedzy i tylko dlatego, że u samych siebie zaobserwowali pozytywne skutki.
Fitoterapia u psów i kotów – czy na pewno jest wskazana?
Chociaż wykorzystanie produktów fitoterapeutycznych u zwierząt domowych wzrasta, w literaturze opisano bardzo niewiele badań i prób klinicznych dotyczących terapeutycznego zastosowania fitomedycyny u zwierząt domowych, zwłaszcza u kotów.
Napar z rumianku, sok z marchwi i wywar z ryżu są często stosowane w leczeniu biegunki u zwierząt domowych, podczas gdy olejek eteryczny z tymianku jest przepisywany w leczeniu kaszlu zarówno u psów, jak i kotów. Napar lub nalewka z melisy lekarskiej, kozłka lekarskiego i głogu jest często stosowana w leczeniu lęku, w celu zmniejszenia stresu i kontrolowania problemów behawioralnych lub psychologicznych u zwierząt domowych. Napar z mięty pieprzowej i melisy lekarskiej podawany psom jest przydatny w leczeniu chorób żołądka i jelit, a sok z aloesu lub napar z imbiru stanowi skuteczny środek na wymioty i podrażnienia u psów. Rumianek jest sugerowany w przypadku problemów z uszami u zwierząt domowych.
Szerokie stosowanie środków ziołowych u psów raczej nie budzi większych kontrowersji, inaczej jest jednak w przypadku kotów. Ważne jest, aby zauważyć, że nie wszystkie rośliny o właściwościach leczniczych dla ludzi są bezpieczne dla kotów. Koty, będąc bezwzględnymi mięsożercami, nie mają pewnych enzymów niezbędnych do rozkładu ścian komórkowych roślin. Oznacza to, że nawet nietoksyczne rośliny mogą czasami powodować problemy, a jeśli chodzi o wiele ziół, ryzyko jest zwiększone ze względu na obecność alkaloidów, które mogą zakłócać ich funkcje fizjologiczne. Na przykład dziurawiec, pomimo swoich korzyści dla ludzi, może powodować u kotów nadwrażliwość na światło. Natomiast alkaloidy serdecznika mogą powodować niepożądane reakcje, podobne do skutków trujących roślin. Alkaloidy mogą wpływać na ośrodkowy układ nerwowy i inne organy kotów, powodując szereg objawów, których nie można ignorować. Dlatego warto się zastanowić, czy fitoterapia dla kotów naprawdę jest wskazana, a także zastanowić się nad karmami które zawierają tego typu zioła. Jest też dobra informacja – paprocie bostońskie i kocimiętka są jak kocie afrodyzjaki w świecie roślin — bezpieczne, zabawne i mało prawdopodobne, aby wywołały jakiekolwiek kłopoty.
Zawsze ważne jest, aby porozmawiać z weterynarzem przed podaniem zwierzętom, zwłaszcza kotu świeżych lub suszonych ziół lub suplementów ziołowych. Należy pamiętać, że „naturalne” nie zawsze oznacza nietoksyczne. A niestety niewiedza, bardzo często wykrywana jest zbyt późno…
