„Dziecko w świecie literatury i życiu współczesnym” – recenzja

12 listopada 2013, dodał: lipstick

Artykuł zewnętrzny

Bronisława Dymara, Ewa Grodzka-Mazur: „Dziecko w świecie literatury i życiu współczesnym”

Książka powinna towarzyszyć każdemu człowiekowi od jego najmłodszych lat. Uczy życia, norm moralnych, kształtuje osobowość i akceptowane społecznie postawy. Prezentowana książka to 22. tom kończący serię publikacji „Nauczyciele – dziecko Nauczycielom”, ukazujący, jak dziecko funkcjonuje w świecie kultury, sztuki i życia społecznego i jak z punktu widzenia pedagogiki można je wspierać w rozwoju i dążeniu do osiągania kolejnych etapów wiedzy.
Autorki ukazują tu złożoność relacji między dzieckiem a nauczycielem. Odwołują się zarówno do najnowszych ustaleń naukowych w tym zakresie, jak i do sprawdzonych XIX-wiecznych koncepcji wychowania. Opisują zasady i mechanizmy funkcjonowania dziecka w społeczeństwie i szkole. Podkreślają podmiotowość ucznia i konieczność traktowania go w sposób zindywidualizowany, w atmosferze dialogu, który wesprze jego rozwój intelektualny i predyspozycje twórcze. Wiele zależy od atmosfery, która jest budowana w interakcji dziecko-dziecko oraz dziecko-dorosły. Rolą nauczyciela jest więc uważne obserwowanie dziecka, empatia, życzliwość i tolerancja wobec ucznia.
Ta publikacja zawiera przegląd wybranych teorii wychowania, ze szczególnym uwzględnieniem poglądów najbardziej znanych pedagogów, jak Maria Grzegorzewska, Janusz Korczak czy Maria Montessori. W rozważaniach o wychowaniu dziecka autorki poświęcają też wiele uwagi roli domu rodzinnego (zwłaszcza matki) oraz najbliższego otoczenia.
To bardzo rozbudowana i kompetentna publikacja, w której znajdujemy wiele odwołań do innych pozycji dziedziny pedagogiki. Jej wartość merytoryczna nie ustępuje wartości ściśle edukacyjnej – szczególnie przydatnej nauczycielom i wychowawcom, którzy znajdą tu wiele wskazówek, jak znaleźć wspólny język z dziećmi i urozmaicić proces edukacji tak, by był jeszcze bardziej atrakcyjny dla uczniów. Treści szczególnie ważne są tu podkreślone grubszą czcionką, co pozwala na ich szybkie zlokalizowanie i ułatwia zapamiętywanie.
Autorki pokazują, jak uczynić szkołę przyjaźniejszą dziecku przestrzenią, w której będzie niedobrze czuło i prawidłowo rozwijało. Przestrzegają przed pułapką „kultury pozornej” i zagrożeniami ze strony niewłaściwie używanego Internetu. Znajdujemy tu także prezentacje 70 książek, które zdaniem autorek warto przeczytać, gdyż zawierają uwagi na temat wychowywania i kształcenia dziecka ujęte w ciekawy sposób. Bibliografia zamieszczona na końcu książki odsyła do kolejnych pozycji zawierających podobne zagadnienia. Polecam tę lekturę zwłaszcza nauczycielom i wychowawcom kształtującym proces edukacyjny w polskich szkołach.
Ilona