Wraz z nadejściem ciepłych dni spędzamy coraz więcej czasu na świeżym powietrzu i eksponujemy swój organizm na promieniowanie słoneczne, nie zastanawiając się zwykle, czy mu się to podoba czy też nie. Skąd wiemy, że oczy „nie lubią” słońca? Dlaczego go „nie lubią”? Czym grozi nadmiar słońca? Jak ochronić oczy przed niekorzystnym działaniem słońca? Dlaczego okulary przeciwsłoneczne bez filtra są niebezpieczne?
Skąd wiemy, że oczy „nie lubią” nadmiaru słońca?
O ograniczonej sympatii naszego narządu wzroku do promieni słonecznych świadczy fakt, iż posiada on mechanizm chroniący przed ich nadmiarem. Źrenica – czarna plamka na środku oka, to otwór regulujący dostawę światła do wnętrza gałki ocznej. Przy nadmiernym natężeniu promieni słonecznych ulega ona silnemu zwężeniu, chroniąc w ten sposób pozostałe struktury oka. Nie oznacza to, że powinniśmy żyć w ciemności. Umiarkowane oświetlenie to najlepsze warunki dla naszych oczu.
Dlaczego oczy „nie lubią” słońca?
Gałki oczne nie bez powodu ograniczają dostawę promieni słonecznych do swego wnętrza. Natura wyposażyła nas w wiele mechanizmów samoobrony i zmiana wielkości średnicy źrenicy w zależności od ilości światła to jeden z nich. Słońce stanowi najsilniejszy naturalny generator promieniowania ultrafioletowego. Niewielka ilość tego promieniowania wywiera pozytywny wpływ na organizm, stymulując między innymi wytwarzanie witaminy D, poprawiającej stan naszych kości. Jego nadmiar natomiast przynosi niestety same szkody, również dla oczu. Z tego właśnie powodu oczy darzą słońce ograniczoną sympatią.
Czym grozi nadmiar słońca?
Najłagodniejszym skutkiem nadmiernego narażenia oczu na słońce jest podrażnienie spojówek, czasami nazywane łagodnym oparzeniem słonecznym spojówek. Pieczenie, łzawienie i zaczerwienie mija zwykle po kilku dniach stosowania chłodnych okładów.
Zbyt duża ekspozycja na promienie UV może prowadzić do zmętnienia soczewki, czyli zaćmy. Kataraktę charakteryzuje stopniowe pogarszanie się ostrości wzroku, nawet do jego całkowitej utraty.
Najpoważniejszą konsekwencją nadmiernego narażenia gałki ocznej na słońce jest uszkodzenie jej plamki żółtej zlokalizowanej na siatkówce. Tak zwane zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) prowadzi do zniekształcenia obserwowanego obrazu, kłopotów z czytaniem i coraz trudniejszego funkcjonowania w otaczającym środowisku.
Jak ochronić oczy przed niekorzystnym działaniem słońca?
Po długiej zimie z ogromną radością korzystamy z promyków słońca i często trudno zachować nam rozsądek. Nie zapominajmy jednak, że ograniczanie nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne ma również wiele zalet. Ochrona naszych oczu stanowi jedną z nich.
Podczas korzystania z kąpieli słonecznych, zwykle pamiętamy, by posmarować skórę balsamem z filtrem, okryć głowę kapeluszem, ale zapominamy o odpowiedniej trosce o oczy. Właściwą ochronę zapewniają okulary przeciwsłoneczne ze szkłami zawierającymi filtry pochłaniające promieniowanie ultrafioletowe. Warto zainwestować w szkła jak najlepszej jakości. Bogata oferta salonów optycznych z pewnością okaże się pomocna.
To, co jemy, wpływa na funkcjonowanie całego naszego organizmu, również oczu. Antyoksydanty, czyli przeciwutleniacze, wymiatając wolne rodniki, powstające pod wpływem promieni słonecznych i uszkadzające struktury gałki ocznej, przyczyniają się do ochrony oczu. Do tych korzystnie działających substancji należą witamina A, E, C, karotenoidy i flawonoidy.
Witaminę E odnaleźć możemy w migdałach, mleku, brukselce, orzechach i olejach roślinnych, głównie sojowym i słonecznikowym.
Źródłem witaminy A są marchew, szpinak, dynia i brokuły.
Karotenoidy nadają warzywom i owocom kolor czerwony, pomarańczowy, żółty oraz różowy i w roślinach o takich barwach się znajdują. Bogate w te związki są morele, marchew, papryka, pomidory, dynia i brokuły.
Flawonoidy spotkać można w soi, owocach cytrusowych, papryce, pomidorach oraz czerwonym winie.
Promienie słoneczne uszkadzają oczy nie tylko poprzez promieniowanie UV, ale także przez proces wysuszania ich powierzchni. Pomocą w takiej sytuacji służą sztuczne łzy dostępne bez recepty w każdej aptece.
Dlaczego okulary przeciwsłoneczne bez filtra są niebezpieczne?
Celem noszenia okularów przeciwsłonecznych z filtrem jest zdolność pochłaniania przez nie promieniowania ultrafioletowego, najbardziej niebezpiecznego dla oczu. Nasze źrenice w jasnym otoczeniu ulegają zwężeniu, a w ciemnym się rozszerzają. Ciemne szkła bez filtra stymulują źrenice do zwiększenia swojej średnicy i narażają w ten sposób wnętrze gałki ocznej na intensywniejszą ekspozycję na promienie UV. Warto zatem rozważyć zakup szkieł lepszej jakości , bowiem źle dobrane okulary przyniosą nam więcej szkody niż pożytku.
