Dlaczego kobiety miesiączkują? Kilka słów o fizjologii układu rozrodczego kobiet
Cykl miesiączkowy jest skomplikowanym mechanizmem, umożliwiającym utrzymanie kobiecej rozrodczości, sterowanym przez układ hormonalny. Dzięki wiedzy na temat funkcjonowania układu rozrodczego możemy przewidzieć i lepiej zrozumieć zmiany, które zachodzą w kobiecym ciele każdego miesiąca.
Fizjologiczny cykl miesiączkowy
Długość cyklu kobiety waha się między 24 a 32 dniami. Zazwyczaj cykle są regularne, jednak w przypadku długotrwałego stresu i obciążenia organizmu, zmiany diety lub choroby, mogą zmienić swoją częstotliwość. Cykl miesiączkowy dzieli się na trzy fazy: menstruacyjną, pęcherzykową oraz lutealną. W odróżnieniu od fazy pęcherzykowej faza lutealna ma stałą długość i jest to ok. 14 dni.
Faza menstruacyjna
Pierwszym dniem cyklu miesiączkowego jest pierwszy dzień krwawienia miesiączkowego, które trwa zazwyczaj od 3 do 7 dni. W tej fazie złuszcza się nabrzmiała pod wpływem hormonów błona śluzowa macicy. Dzieje się to dzięki skurczom mięśni macicy, które są odpowiedzialne za bóle miesiączkowe. Czasami ból jest uciążliwy i powoduje duży dyskomfort. Wtedy warto wtedy przynieść sobie ulgę i zastosować lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak Ketesse 25.
Bóle wynikają z syntezy prostaglandyn, które pobudzają miejscowo mięśniówkę macicy do skurczów i zmniejszają przepływ krwi przez macicę, powodując jej niedotlenienie. Poprzez układ krwionośny prostaglandyny docierają do innych narządów, powodując bóle głowy, nudności i wymioty.
Faza pęcherzykowa
Po złuszczeniu się błony śluzowej następuje jej odnowa i ponowny wzrost pod wpływem hormonów. Śluzówka gęstnieje i zwiększa swoją objętość, aby w przypadku zapłodnienia ułatwić zagnieżdżenie się zarodka. W jajnikach od około 6. dnia cyklu rozrodczego jeden ze zgromadzonych tam pęcherzyków staje się pęcherzykiem dominującym, tzn. Graffa. Pod wpływem hormonów: FSH i estrogenów przechodzi proces dalszego dojrzewania. Wydziela on coraz większe ilości estrogenów, które są odpowiedzialne za pojawienie się charakterystycznego przezroczystego i podatnego na rozciąganie się śluzu. Pod wpływem estrogenów kobiety czują się bardziej atrakcyjne oraz wzrasta ich popęd płciowy.
Faza owulacji
Wyrzut hormonu LH powoduje uwolnienie komórki jajowej z dojrzałego pęcherzyka do jajowodu, zwane owulacją. Następnie komórka wędruje jajowodem w kierunku jamy macicy. Sama komórka jajowa żyje przez ok. 24 godziny, jednak plemniki mogą przetrwać w drogach rodnych od 3 do nawet 5 dni, dlatego okres płodny wylicza się od 5 dni przed owulacją do 5 dni po owulacji. Pozostały w jajnikach pęcherzyk zaczyna produkcje progesteronu.
Faza lutealna
Progesteron jest hormonem odpowiedzialnym za utrzymanie ciąży. W końcowym etapie fazy lutealnej dochodzi do sytuacji, kiedy w organizmie obecny jest wysoki poziom progesteronu, który wpływa na samopoczucie i powoduje objawy, takie jak: tkliwość piersi, wzdęcia, ospałość, depresja i rozdrażnienie. Ostatecznie, jeśli nie doszło do zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka, wszystkie hormony wracają do swoich prawidłowych wartości, a błona śluzowa ponownie się złuszcza.