Dieta w ciąży – co jeść by nie zaszkodzić dziecku i sobie

„Ciąża to nie choroba” taki slogan często słyszymy w pracy, w mediach czy nawet u lekarza. Nie da się mu jednoznacznie zaprzeczyć, jednak nie zapominajmy, ze ciąża to stan wyjątkowy, czas szczególny dla każdej kobiety, gdy musi zadbać dodatkowo o rozwijające się w niej nowe życie. Duży wpływ na samopoczucie ciężarnej oraz zdrowie jej maluszka ma prawidłowa dieta i dziś właśnie o tym co jeść a czego unikać oczekując na przyjście na świat dziecka.

Kobietom w ciąży często towarzyszy zmiana w zakresie łaknienia, może się to objawiać na przykład wilczym apetytem na wszystko, ochotą na tylko określone grupy produktów np. takie których wcześniej nie lubiły albo zupełnym brakiem łaknienia, spowodowanym mdłościami i wymiotami, szczególnie dokuczliwymi w pierwszym trymestrze. Częste są również zachcianki, jeśli przyszła mama codziennie ma ochotę na chipsy bądź fast fooda, nie powinna im ulegać mimo stanu błogosławionego. Każda ciąża jest inna, do każdej należy podchodzić indywidualnie, niemniej jednak można wyodrębnić kilka uniwersalnych zasad żywienia kobiet spodziewających się dziecka.

Nie wolno w ciąży:

• pić alkoholu, żadnego i to w żadnej ilości – alkohol może wywołać uszkodzenie układu nerwowego u dziecka, spowolnić jego rozwój, spowodować wady narządów wewnętrznych a nawet poronienie lub przedwczesny poród,
• jeść surowego mięsa, ryb, owoców morza, jaj, pić surowego mleka i jeść serów z niego robionych jak oscypki, niebieskie sery pleśniowe – mogą one spowodować zatrucie toksoplazmozą, salmonellą czy listeriozą.

W ciąży należy unikać:

• grzybów – są ciężkostrawne, ponadto jeśli są z niesprawdzonego źródła mogą wywołać poważne zatrucie,
• wątróbki – zawiera dużo witaminy A niewskazanej w nadmiarze u kobiet w ciąży, gdyż może ona zwiększać ryzyko wystąpienia wad rozwojowych,
• tłustych mięs, smalcu – tłuszcze zwierzęce sprzyjają otyłości czy miażdżycy, należy w ciąży ograniczyć ich spożycie,
• słodyczy,
• mocnej kawy, szczególnie w ilościach większych niż 2 filiżanki dziennie,
• soli – niewskazana w przypadku podwyższonego ciśnienia, może powodować częste w ciąży obrzęki kończyn,
• produktów przetworzonych, z dużą zawartością konserwantów, barwników,
• produktów uczulających jak orzechy czy cytrusy,
• surowych owoców i warzyw – tylko jeśli występują problemy trawienne, ponieważ te produkty są ciężkostrawne i lepiej przyswajalne są w formie gotowanej, uparowanej itp.,
• słodzonych napojów gazowanych jak cola,
• jedzenia w miejscach „niesprawdzonych”, tzn. takich gdzie przepisy sanitarne mogą nie być do końca przestrzegane, tam najłatwiej o zatrucie.

W ciąży należy:

• pić dużo wody, najlepiej niegazowanej ok 3 litrów dziennie; można pić wodę gazowaną, ale wtedy trzeba pamiętać, że zawarty w niej dwutlenek węgla sprzyja pojawianiu się wzdęć i zgagi,
• jeść produkty zawierające żelazo jak zielone warzywa, mięso, pełnoziarniste przetwory zbożowe,
• jeść i pić przetwory mleczne najlepiej w formie kefirów, maślanek, białego i żółtego sera,
• jeść jajka, rośliny strączkowe, kasze, owoce i warzywa, tłuszcze roślinne jak olej rzepakowy czy oliwa z oliwek.

Kobieta spodziewająca się potomstwa powinna zjadać 4-5 niewielkich posiłków dziennie, pozwoli to uniknąć problemów trawiennych wywoływanych np. przez przejadanie się oraz dostosować niezbędną do potrzeb ilość kalorii, która zgodnie z normami kalorycznymi opracowanymi przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie powinna wynosić ok 2800 kalorii czyli niewiele więcej niż dla kobiet nieciężarnych. Jest to istotny aspekt w kontekście pytania ile powinna przytyć kobieta w ciąży. Otóż najczęściej podawane normy to wzrost o 10-16 kg podczas całej ciąży. Jednakże, dużo zależy także od tego ile ważyła kobieta przed zajściem w ciążę. Kobiety szczupłe (BMI poniżej 20) mogą przytyć nawet do 18 kg, natomiast te które zmagały się z nadwagą jeszcze przed ciąża powinny przytyć mniej niż 10 kg, uzależnione jest to od stopnia ich nadwagi, im większa nadwaga tym trudniej będzie po ciąży zrzucić nadmiar kilogramów.

Nikt nie jest w stanie nam zagwarantować, że to co zjemy czy wypijemy nie zaszkodzi naszemu dziecku dlatego będąc w ciąży trzeba być szczególnie ostrożnym i dmuchać na zimne. Wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść tego co będzie najlepsze dla dziecka.