Czy zdrowe odżywianie kończy się na zjedzeniu posiłku?

Wielu z nas, gdy ma na myśli zdrowe odżywianie, mówi jedynie o produktach spożywczych, które wybiera i ewentualnie o tym, co z nich przygotuje. Jednak na tym się przecież ten proces nie kończy. Warto wiedzieć jak świadomie wspierać również trawienie i wchłanianie.

Niedawno córka spytała mnie, czy jeśli bardzo dużo zje, to czy pęknie? Wyjaśniając jej, co dzieje się z jedzeniem po jego połknięciu, zdałam sobie sprawę, że tak naprawdę my – dorośli też często nie wiemy co dzieje się potem i jak wspierać te procesy, aby były efektywne.

Zdrowe odżywianie to nie tylko jedzenie!

Myśląc o zdrowym odżywianiu najczęściej skupiamy się na przygotowaniu pełnowartościowego posiłku, na wyborze naturalnych, sezonowych produktów, na rodzajach przypraw, których zamierzamy użyć, na sposobie przygotowania posiłku – upiec czy ugotować na parze itd. Zdrowy posiłek to jednak dopiero pierwszy etap zdrowego odżywiania. Bardzo ważny jest również proces trawienia, a później wchłaniania składników odżywczych. Nie wystarczy przecież zjeść pełnowartościowego posiłku, trzeba go jeszcze rozłożyć na prostsze substancje, wchłonąć oraz przyswoić. Procesy te przebiegają automatycznie, bez udziału naszej woli, ale możemy je świadomie wspierać.

Jak wspierać procesy trawienne?

1. Nauka dostrzegania poczucia głodu i wybór pory, w której siadamy przy stole, aby spożyć posiłek.
2. Lepiej jeść mniejsze posiłki co ok. 3 godziny niż co 5 godzin obfite porcje.
3. Pamiętajmy o tym, że mycie rąk oraz kilka głębszych oddechów przed posiłkiem uspakaja układ nerwowy, sprzyja dłuższemu żuciu oraz wspomaga wydzielanie niezbędnych enzymów trawiennych. Już w ustach kęs zaczyna być trawiony, miesza się ze śliną, której enzymy rozpoczynają trawienie węglowodanów. Dlatego ważne, aby dobrze i długo żuć.
4. Następnie jedzenie przemieszcza się przez przełyk niżej, trafia do żołądka. Żołądek ma kształt podłużnego woreczka, leży pod lewym łukiem żebrowym. Szybkość przemieszczania się kęsa pokarmu zależy od jego konsystencji oraz pozycji ciała i trwa od kilku sekund do minuty.
5. W żołądku kęs jest dalej rozdrabniany, miesza się z kwaśnym sokiem trawiennym, trawią się białka. Codziennie wydziela się ok. 2 litrów soku żołądkowego. Skład soku żołądkowego jest bardzo bogaty, o czym wie niewiele osób.

Sok żołądkowy jest:

• wodnym roztworem kwasu solnego,
• zawiera enzymy trawienne,
• sole mineralne (potas, sód, wapń, fosfor, siarczany),
• śluz,
• substancje grupowe krwi oraz czynnik wewnętrzny, który jest niezbędny do wchłaniania witaminy B12.
• Kwas solny działa antyseptycznie na drobnoustroje, ułatwia wchłanianie żelaza, wapnia, niektórych witamin.

Trawienie w żołądku ma 3 fazy:

1. faza głodowa – kiedy na widok, myśl, zapach jedzenia zaczynają się wydzielać soki trawienne, wzmagające poczucie głodu,
2. faza żołądkowa – gdy pokarm trafia do żołądka i toczy się proces trawienia,
3. faza jelitowa – gdy treść pokarmowa przechodzi stopniowo dalej do dwunastnicy.

Dwunastnica i jej rola

Jest ona początkowym odcinkiem jelita cienkiego, ma kształt rurowaty, jest wygięta, podobna do podkowy, ma długość ok. 25-30 cm, leży bliżej prawego boku. Do dwunastnicy dochodzą przewody, doprowadzające żółć z pęcherzyka żółciowego oraz sok trzustkowy z trzustki. Treść pokarmowa jest neutralizowana przez zasadowy sok trzustkowy, odbywa się trawienie zasadnicze oraz rozpoczyna wchłanianie.

Wątroba i jej rola

Największym, wielozadaniowym narządem układu pokarmowego jest wątroba. Położona jest tuż pod przeponą, po prawej stronie jamy brzusznej.

Zadania wątroby:

• filtracja krwi, czyli oczyszczanie krwi z toksyn oraz przekształcanie składników odżywczych dostarczonych z krwią żyłą wrotną w energię,
• przekształcenie węglowodanów w łatwo przyswajalną dla organizmu glukozę,
• syntetyza cholesterolu oraz kwasów tłuszczowych,
• rozkład białek na aminokwasy,
• produkcja albuminy (białka surowicy krwi) oraz niektóre czynniki krzepnięcia krwi,
• wytwarzanie żółci, enzymów, inaktywacja hormonów, czyli hamowanie ich działania, kiedy nie jest już ono potrzebne,
• detoksykacja, czyli neutralizacja toksyn, alkoholu, używek,
• magazynem witamin A, D, B12 oraz żelaza,
• pomoc w utrzymywaniu ciepłoa, krew z niej wypływająca jest o 1 °C

Jak pomóc wątrobie?

Bardzo często zdarza się, że ludzie przez brak odpowiedniej diety cierpią na niedobór enzymów trawiennych. Wszyscy w większym lub mniejszym stopniu jesteśmy również przytruci toksynami. W zależności od samopoczucia oraz ewentualnych kłopotów zdrowotnych, naszemu organizmowi bywa potrzebna pomoc.

1. Dieta

Po pierwsze należy zadbać o pełnowartościową dietę, bogatą we wszystkie niezbędne witaminy, minerały oraz białka, węglowodany, tłuszcze. Z pomocą przychodzi nam w tym zielona żywność (sok z młodego jęczmienia, chlorella), kiełki, pestki, orzechy, algi morskie.

1. Oczyszczanie

Po drugie wątrobę, jelita oraz cały organizm warto regularnie oczyszczać. Możemy to robić za pomocą odpowiednio dobranych ziół. Pomocna jest również homeopatia (leki homeopatyczne). Metody naturalne przynoszą same korzyści – wspomagają nasz organizm, przyśpieszają proces czyszczenia, bez ryzyka skutków ubocznych.

Homeopatia pomocna podczas oczyszczania

Oczyszczanie trzeba przeprowadzić zawsze po konsultacji z lekarzem, który wie jak odpowiednio dobrać leki homeopatyczne. Po przeprowadzeniu wywiadu oraz badania fizykalnego, pomoże nam dobrać 2-3 preparaty, które będą drenować najważniejsze narządy oczyszczające nasz organizm (głównie wątrobę oraz nerki).

Najczęściej stosowane leki

Najczęściej podczas oczyszczania stosowana jest Nux Vomica, która wspiera działanie wątroby, Chelidonium majus, który wspomaga funkcjonowanie układu pokarmowego, a zwłaszcza pęcherzyka żółciowego. Podaje się również Berberis vulgaris, który korzystnie oddziałuje na nerki, drogi żółciowe, skórę. Solidago virga to kolejny często używany lek wspomagający pracę nerek, wątroby, zwiększa on ilość wydalanego moczu oraz żółci. Powyższe leki stosuje się zawsze po konsultacji z lekarzem. W czasie kuracji oczyszczającej koniecznie należy pić większe ilości wody

oprac. dietetyk Joanna Mendecka