Co jeść przy zespole jelita drażliwego?

Czym jest jelito drażliwe?

Zespół jelita drażliwego (ang. Irritable Bowel Syndrome, IBS) kiedyś nazywano nerwicą jelit. Nie bez przyczyny, gdyż nawet u 90% osób z IBS występują zaburzenia psychiczne, takie jak: depresja, lęki czy zaburzenia osobowości. Do najczęstszych objawów tej dolegliwości należą: bolesne skurcze jelit, zaparcia, wzdęcia, biegunki, zgaga. Często w stolcu występuje śluz [1].

Diagnoza i co dalej?

Zespół jelita drażliwego jest trudną do zdiagnozowania chorobą, ponieważ jej objawy są niespecyficzne. Co to oznacza? Chodzi o to, że objawy te towarzyszą także innym, poważnym dolegliwościom, takim jak: rak jelita grubego, zapalenie jelita, celiakia czy choroba Leśniowskiego-Crohna, dlatego lekarz może rozpoznać jelito drażliwego tylko poprzez wykluczenie tych schorzeń [1, 2]. Co jeszcze wynika z tego, że choroba nie została dokładnie poznana? Nie można skutecznie leczyć jej przyczyn, a terapia skupia się na łagodzeniu dolegliwości przede wszystkim poprzez stosowanie odpowiedniej diety, ale także aktywność fizyczna i farmakoterapię. Jak zatem powinna wyglądać dieta w IBS?

Jedz lekko!

Niech Twoje posiłki będą mniejsze, ale częstsze. Tak zaplanuj dzień, aby zdążyć zjeść 5 posiłków dziennie, w regularnych odstępach czasu. Delektuj się jedzeniem! Jedz w spokoju, na siedząco. Bierz małe kęsy i przeżuwaj je nawet 20 razy. Dlaczego? Nie obciążysz żołądka i jelit, trawienie i wchłanianie będzie bardziej efektywne, a Ty unikniesz dyskomfortu w postaci nieprzyjemnych wzdęć czy zgagi [3].

Co powinno składać się na Twoje menu? W dużej mierze zależy to od objawów, które Ci dokuczają.

Cierpisz z powodu zaparć?

Twoim sprzymierzeńcem będzie błonnik, który przyspieszy perystaltykę jelit! Zadbaj o to, aby posiłki były bogate w warzywa i owoce. Unikaj jednak cebuli, czosnku, warzyw kapustnych, gruszek i czereśni, które mogą fermentować w jelitach i wywoływać uporczywe wzdęcia. Zrezygnuj także z tłustych, smażonych potraw. Sięgaj natomiast po pełnoziarniste pieczywo, kasze i otręby. Spróbuj wegańskie “bolognese” z razowym spaghetti. Jak je przygotować? Po prostu zamień mięso na mieszankę kasz: gryczanej oraz jaglanej i przypraw dużą ilością pachnących ziół. Po obiedzie, ale nie wcześniej niż 2 godziny, napij się filiżanki naparu z mięty, rumianku czy kopru. Ulgę przynieść mogą Ci także suszone, namoczone w wodzie śliwki. Pamiętaj jednak, aby pokarmy bogatoresztkowe wprowadzać stopniowo i obserwuj, jak Twoje ciało na nie reaguje. Zaufaj swojemu organizmowi – jeśli zauważysz, że źle reaguje na dany produkt, od razu wyeliminuj go ze swojej diety [3,4].

Dokuczają Ci biegunki?

Tobie również pomoże błonnik. Pamiętaj jednak, by był on rozpuszczalny. Dlaczego? Ponieważ, wiążąc wodę, zagęszcza formujący się stolec i niweluje problem uciążliwych biegunek. Co zatem powinieneś jeść? Spróbuj łagodnego curry z dynią i ryżem zawierającymi dużo skrobi, która uspokoi Twoje jelita. Dodatkowo, dynia jest bogata w witaminy i minerały, zawiera niewiele kalorii, a także jest doskonałym źródłem antyoksydantów chroniących przed nowotworami [5]. Na przekąskę wybierz starte jabłko lub banana. Z kolei na kolację zjedz kromkę chleba pszennego z plasterkiem sera żółtego i sałatą masłową. Niewielkie ilości sera żółtego działają zapierająco, ponieważ zawierają duże ilości białka i wapnia. Jeśli nie potrafisz zrezygnować z mlecznych produktów, wybierz kefir lub jogurt naturalny. Unikaj za to mleka, słodyczy, a także, bogatych w fruktozę soków jabłkowych i winogronowych. Ulgę w biegunce przyniesie Ci kakao na wodzie czy napar z suszonych jagód [3].

Pij na zdrowie!

Zapewne nie jest dla Ciebie żadną nowością, jak ważne jest odpowiednie nawodnienie, niezależnie od tego, czy cierpisz z powodu jelita drażliwego czy też nie. Najbardziej wskazana będzie niegazowana woda źródlana lub mineralna. Unikaj natomiast kawy i alkoholu. Najlepiej zrezygnuj całkowicie z gazowanych napojów słodzonych – mają bardzo dużo cukru i mogą wywoływać uciążliwe gazy [1,3].

Niestety zespołu jelita drażliwego nie da się wyleczyć, ale można nauczyć się z nim żyć. Zadbaj o odpowiednią dietę, żyj aktywnie, stosuj leki przeciwbólowe i rozkurczowe, a zapomnisz o chorobie!

Bibliografia:

1. Zespół jelita drażliwego (IBS) – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie, rokowanie. WP ABC Zdrowie; https://portal.abczdrowie.pl/zespol-jelita-drazliwego
2. Mokrowiecka A. Choroba Leśniowskiego i Crohna. Medycyna Praktyczna; https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/jelitogrube/65252,choroba-lesniowskiego-i-crohna
3. Dieta, gdy cierpisz na zespół jelita drażliwego. Poradnik zdrowie; http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/dieta-gdy-cierpisz-na-zespol-jelita-drazliwego_38458.html
4. Korab T. Dieta w zespole jelita nadwrażliwego (ZJN / IBS). Szpital Miejski Specjalistyczny im. Gabriela Narutowicza. http://www.narutowicz.krakow.pl/uploaded/FSiBundleContentBlockBundleEntityBlockFilesElement/filePath/589/dieta-w-zespole-jelita-nadwrazliwego-ibs-wyd.ii.pdf
5. Majewska M. Dynia: wartości odżywcze i właściwości lecznicze dyni. Poradnik Zdrowie; http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/co-jesz/dynia-wartosci-odzywcze-i-wlasciwosci-lecznicze-dyni_40037.html

NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO: Buscopan, 10 mg, tabletki powlekane SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY: Jedna tabletka powlekana zawiera 10 mg hioscyny butylobromku (Hyoscini butylbromidum) Substancja pomocnicza o znanym działaniu: 1 tabletka powlekana zawiera 41,2 mg sacharozy NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO: Buscopan Forte, 20 mg, tabletki powlekane SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY: Jedna tabletka powlekana zawiera 20 mg hioscyny butylobromku (Hyoscini butylbromidum). Substancja pomocnicza: jedna tabletka powlekana zawiera 138,5 mg laktozy jednowodnej.POSTAĆ FARMACEUTYCZNA: Tabletki powlekane WSKAZANIA DO STOSOWANIA: Stany skurczowe mięśni gładkich przewodu pokarmowego (zaburzenia czynnościowe w obrębie przewodu pokarmowego, bolesne skurcze żołądka, kolka jelitowa, zespół jelita drażliwego), stany skurczowe i dyskinezja dróg żółciowych (zaburzenia czynnościowe w obrębie dróg żółciowych, ostry ból w drogach żółciowych, kolka żółciowa), stany skurczowe w obrębie układu moczowo-płciowego (bolesne miesiączkowanie, kolka nerkowa, stany skurczowe związane z kamicą moczowodową). PRZECIWWSKAZANIA: Nadwrażliwość na hioscyny butylobromek lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, Nużliwość mięśni (myasthenia gravis), Patologiczne poszerzenie jelita grubego (megacolon). Stosowanie produktu jest przeciwwskazane w przypadku rzadkich zaburzeń dziedzicznych, które mogą uniemożliwiać przyjmowanie zawartej w nim substancji pomocniczej  PODMIOT ODPOWIEDZIALNY: Ipsen Pharma, 65 Quai Georges Gorse, 92100 Boulogne-Billancourt, Francja. INFORMACJI O LEKU UDZIELA: Ipsen Poland Sp. z o.o., Al. Jana Pawła II 29, 00-867 Warszawa, tel.: (22) 653 68 00, fax: (22) 653 68 22.

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.