Na uraz kolana najbardziej narażone są osoby aktywne fizycznie, uprawiające sport kontaktowy. Kontuzja może jednak powstać także w innych okolicznościach, zupełnie niezwiązanych ze sportem. Dobrym przykładem jest choćby urazy kolana po uderzeniu w przeszkodę, jaką niespodziewanie napotka się na swojej drodze, jak również urazy kolana po upadku ze schodów czy w zimie na oblodzonym chodniku. Typowe objawy towarzyszące urazom to ból, trzask słyszalny w momencie urazu, uczucie uciekania kolana, tkliwość, obrzęk i siniak. Urazy stawu kolanowego – jak wygląda diagnostyka i leczenie? Odpowiadamy!
Uraz kolana – diagnostyka
Każdy uraz kolana wymaga konsultacji lekarskiej. Najlepiej umówić wizytę u ortopedy lub chirurga. Specjalista zacznie od przeprowadzenia wywiadu, podczas którego zapyta o aspekty takie jak okoliczności powstania urazu i jego mechanizm, czas trwania objawów, stan kolana przed wypadkiem czy ogólny stan zdrowia. Następnie dla oceny stopnia niestabilności oraz dysfunkcji pacjenta wykona badanie fizykalne.
W zależności od wskazań lekarz może dodatkowo zlecić wykonanie następujących badań:
- prześwietlenie rentgenowskie (RTG),
- badanie ultrasonograficzne (USG),
- tomografia komputerowa (TK),
- rezonans magnetyczny (MRI),
- szczegółowe testy ruchowe,
- artroskopia stawu,
- punkcja stawu.
Wizytę u lekarza specjalisty warto umówić po urazie, gdy wystąpił ból kolana, jak również wtedy, gdy zaobserwujemy u siebie obrzęk kolana bez urazu.
Jak leczyć urazy kolana?
Postępowanie przy urazie stanu kolanowego zależy od wielu różnych czynników. Kluczowe znaczenie ma tutaj m.in. wiek, stopień aktywności pacjenta, to, czy uszkodzenia są wewnątrz-, czy zewnątrzstawowe, a także liczba uszkodzonych więzadeł. Kolano po urazie można leczyć zachowawczo poprzez unieruchomienie oraz odpowiednio dobrane zabiegi rehabilitacyjne.
Rehabilitacja
Rehabilitacja po kontuzji powinna rozpocząć się najszybciej jak to możliwe, ale nie wcześniej niż po uzyskaniu zgody lekarza i odbywać się pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty. Zadaniem terapii jest przede wszystkim zmniejszyć dolegliwości bólowe, zapobiec zrostom w stawie, wzmocnić mięśnie oraz poprawić zakres ruchomości.
Wśród stosowanych metod wymienia się m.in. laseroterapię, ultradźwięki, pole magnetyczne, prądy, masaż i ćwiczenia indywidualne. Dla lepszych efektów leczenia pacjent powinien wykonywać także zalecone przez rehabilitanta ćwiczenia w domu.
Zaopatrzenie ortopedyczne
Stan po kontuzji kolana nierzadko utrudnia pacjentom normalne funkcjonowanie. Na początkowym etapie lekarz w zależności od rodzaju urazu zalecić może odpoczynek i ograniczenie lub całkowitą rezygnację z aktywności fizycznej albo w ogóle chodzenia. W sytuacji, gdy uszkodzenie stawu kolanowego jest poważne, a dolegliwości temu towarzyszące mocno uciążliwe, zaleca się skorzystanie ze specjalistycznego zaopatrzenia ortopedycznego.
Właściwie dobrana orteza lub stabilizator w znacznym stopniu poprawi komfort życia i przyniesie ulgę. Noga w kolanie zostanie odpowiednio ustabilizowana, a zakres ruchu w trakcie poruszania się będzie stale kontrolowany, dzięki czemu będzie przebiegać w bezpiecznym zakresie.
Zaopatrzenie ortopedyczne to także laski i kule stosowane w celu odciążenia chorego stawu. Urządzenia tego typu można stosować leczniczo – zarówno po urazie, jak i operacji, ale też w ramach profilaktyki.
Farmakoterapia
Czasem dolegliwości powstałe na skutek urazu kolana tak mocno dają się we znaki, że konieczne staje się wdrożenie farmakoterapii. Najczęściej stosuje się niesterydowe leki przeciwzapalne, które w zależności od formy można przyjmować doustnie lub zewnętrznie, np. diky. Preparat przeznaczony jest do leczenia stanu zapalnego i miejscowego, objawowego bólu o nasileniu łagodnym lub umiarkowanym. Czasem konieczne staje się wdrożenie silniejszych leków przeciwbólowych, o tym jednak powinien zadecydować lekarz.