Badanie z pomocą aparatu USG nazywane również ultrasonografią, to jedna z nieinwazyjnych metod diagnostycznych pozwalająca zobrazować badaną okolicę. Urządzenie wykorzystuje w tym celu fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości.
Jak wyglądały początki badań ultrasonograficznych?
Choć mogłoby się wydawać, że wynalazca ultrasonografu chciał stworzyć urządzenie, które zrewolucjonizuje medycynę, to historia pokazuje zupełnie coś innego. Badania ultrasonograficzne początkowo nie miały nic wspólnego z medycyną. Powstanie pierwszego przyrządu ultrasonograficznego datowane jest na okres pierwszej wojny światowej. To właśnie wtedy inżynierowie niemieccy, rosyjscy i amerykańscy używali tego typu urządzeń do wykrywania wad znajdujących się w metalach. Minęło sporo czasu, zanim podjęto pierwsze próby wykorzystania ich w medycynie. Dopiero po drugiej wojnie światowej wykonano pierwsze doświadczenia, które okazały się sukcesem. Aparaty trafiły do szpitali dopiero w latach 60-tych i 70-tych ubiegłego wieku. Specjalizacją, w której po raz pierwszy przeprowadzono ultrasonografię była ginekologia.
Jak działa aparat USG?
Badanie ultrasonograficzne jest bardzo często stosowane w celu diagnozowania różnego rodzaju schorzeń lub doboru odpowiedniej terapii. Wykorzystuje się je również do potwierdzenia ciąży oraz kontroli jej rozwoju na poszczególnych etapach.
Urządzenie do USG wykorzystuje zjawisko rozchodzenia, rozpraszania oraz odbijania fal dźwiękowych o częstotliwości od 2 do 50 MhZ. Aparat USG jest zbudowany z sondy, zwanej również głowicą, która dotyka bezpośrednio badanej skóry lub tkanki. Głowica ta jednocześnie nadaje i odbiera fale ultradźwiękowe. Te zaś zamieniane są na impuls elektryczny. Z kolei na ekranie komputera widoczny jest obraz badanego narządu lub tkanki.
Tkanki znajdujące się w ludzkim organizmie mogą odbijać lub pochłaniać fale w nierównym stopniu. Urządzenie do ultrasonografii odbiera te dane i przetwarza je w na obraz w skali szarości. Warto zaznaczyć, że dane są wyświetlane w czasie rzeczywistym, w trakcie badania. Osoba, która je przeprowadza, ma możliwość dowolnego zatrzymania wyświetlanego obrazu np. w celu dokonania pomiarów, wykonania zdjęcia itp.
W jakich specjalizacjach medycznych wykorzystuje się ultrasonograf?
Aparaty USG używane są przez specjalistów wielu dziedzin. Jednak każda specjalizacja kliniczna wykorzystuje je do diagnostyki obrazowej. Przedmiot tej diagnostyki może być zupełnie różny. Przykładowo zadaniem kardiologa bywa zobrazowanie organu, jakim jest serce. Ginekolog za pomocą specjalnej głowicy waginalnej użyje go np. do obrazowania narządów rodnych. Z kolei fizjoterapeuta będzie nim badał układ kostny lub mięśniowy pacjenta.
W większości przypadków badanie ultrasonograficzne nie wymaga od pacjenta większego przygotowania. Nie trwa ono również zbyt długo, a wyniki otrzymuje się od razu po jego zakończeniu. Przykładowo przed badaniem narządów znajdujących się w jamie brzusznej zalecane jest pozostawanie na czczo na około 5 godzin przed rozpoczęciem badania. Dokładne zalecenia zależą od okolicy poddawanej badaniu.
Specjalista przeprowadzający badanie wskazuje pacjentowi pozycję odpowiednią dla badanego obszaru. Miejsce to jest następnie pokrywane specjalnym żelem, który ma poprawić kontakt głowicy ze skórą pacjenta, a także usunąć pojawiające się pęcherzyki powietrza, które mogłyby zaburzyć obraz widoczny na monitorze.
Jedną z większych zalet aparat USG jest bezinwazyjność i bezbolesność. Dodatkowo badanie to jest całkowicie bezpieczne zarówno dla pacjenta jak i lekarza, który je przeprowadza. Przeciwwskazań uniemożliwiających jego wykonanie jest niewiele i należą do nich m.in.: otwarte rany, urazy kości czy też oparzenia.
