Jak rozpoznać niepłodność?

Niepłodność jest problemem dotykającym coraz większej liczby par na świecie. Według różnych statystyk dotyka globalnie nawet 20% par. Oznacza to, że co piąta z nich może borykać się z trudnościami w zajściu w ciążę. Kiedy można mówić o niepłodności i jak można ją współcześnie leczyć?

Niepłodność nie równa się bezpłodności

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje bezpłodność jako niemożność zajścia w ciążę mimo regularnego współżycia (około 3-4 razy w tygodniu) przez 12 miesięcy. Jeśli po roku starań nie pojawia się ciąża, należy zgłosić się do lekarza.

Niepłodność można skutecznie leczyć – współczesna medycyna dysponuje wieloma metodami terapii mężczyzn i kobiet. Bezpłodność natomiast jest stanem nieodwracalnym, niemożliwym do wyleczenia.

Do jakiego lekarza się zgłosić?

Diagnostykę (rozpoznanie przyczyn) i leczenie niepłodności realizują kliniki specjalizujące się w rozrodczości człowieka. Zatrudniają lekarzy i specjalistów z wielu dziedzin – m.in. ginekologii, andrologii, urologii, genetyki, endokrynologii ginekologicznej, psychologii. Dzięki temu mogą zaopiekować się pacjentami kompleksowo, przeprowadzić konieczne badania i dostosować zakres terapii, a także wykonać różnego typu zabiegi, jeśli są one potrzebne.

Leczenie nie zawsze musi być skomplikowane – niekiedy wystarczy przyjmowanie odpowiednich dawek leków, na przykład w celu wyrównania stężenia hormonów, lub też modyfikacja stylu życia. Warto skorzystać z konsultacji, jeśli po roku aktywnych starań nie pojawia się ciążą (lub po 6 miesiącach i wcześniej, jeśli kobieta jest po trzydziestce lub wcześniej wystąpiły problemy z rozrodczością).

Najczęstsze przyczyny niepłodności

Czynniki wpływające na niepłodność są zróżnicowane i obejmują zarówno mężczyzn, jak i kobiety. W przypadku kobiet często są to:

• zaburzenia hormonalne, które rozregulowują cykl menstruacyjny i owulację,
• wrodzone lub nabyte wady anatomiczne narządów płciowych,
• choroby i schorzenia negatywnie wpływające na płodność (m.in. endometrioza i zespół policystycznych jajników – PCOS).

Do innych problemów należą niedrożność jajowodów, niekorzystne właściwości śluzu szyjkowego, polipy, zrosty oraz inne patologiczne zmiany w obrębie macicy, jajowodów lub jajników.

W przypadku mężczyzn najczęstszą przyczyną niepłodności są nieprawidłowe parametry nasienia (np. nieprawidłowa budowa lub ruchliwość plemników). Wśród pozostałych przyczyn można wymienić:

• infekcje układu moczowo-płciowego,
• żylaki powrózka nasiennego lub inne choroby jąder,
• rzadziej niż w przypadku kobiet: zaburzenia hormonalne.

Niepłodność  u obu płci może być także wywołana przez czynniki związane ze stylem życia – brak lub nadmiar aktywności fizycznej, nieprawidłowa dieta, stosowanie używek, choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca czy otyłość.

Jak leczyć niepłodność?

Współcześnie medycyna może wyleczyć wiele schorzeń związanych z niepłodnością i spełnić marzenia o rodzicielstwie. Jest to możliwe dzięki nowoczesnym technologiom, które służą nie tylko do leczenia, ale też diagnozowania. Stosowane dziś metody obejmują:

• Leczenie farmakologiczne – w walce z infekcjami lub nieprawidłowościami hormonalnymi.
• Metody chirurgiczne – często małoinwazyjne i nieobciążające organizmu, przeprowadzane w ramach chirurgii jednego dnia (to na przykład usunięcie mięśniaków, polipów, czy przegrody w macicy lub żylaków powrózka nasiennego).
• Metody rozrodu wspomaganego – to inseminacja (wprowadzenie przygotowanego wcześniej nasienia partnera do jamy macicy) raz in vitro – zapłodnienie pozaustrojowe.

Leczenie niepłodności jest zawsze kwestią indywidualną, dlatego zakres leczenia lekarz dobiera dla każdej pary na podstawie wcześniejszej diagnostyki.

Źródła:

1. https://gameta.pl/leczenie-nieplodnosci/
2. https://gameta.pl/leczenie-nieplodnosci/zachowanie-plodnosci-u-pacjentow-przed-terapia-onkologiczna/