Cholesterol, jeśli gromadzi się w organizmie w nadmiarze, może dać początek wielu chorobom sercowo-naczyniowym. Z tego powodu należy dążyć do utrzymania jego optymalnego poziomu, zgodnego z normami. Pomoże w tym lipidogram, czyli badanie pozwalające ustalić faktyczny stan gospodarki lipidowej całego organizmu.
Poziom cholesterolu zależy od wielu czynników, w tym: diety, aktywności fizycznej oraz ogólnego stanu zdrowia. Niestety najczęściej o podwyższonym stężeniu „złej” frakcji i zaniżonym poziomie „dobrej” frakcji większość dowiaduje się całkiem przypadkowo. Wysoki poziom cholesterolu nie daje o sobie znać, dopóki nie pojawią się poważne problemy ze strony układu sercowo-naczyniowego.
Cholesterol pod kontrolą
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, za normy cholesterolu przyjmuje się następujące wartości:
- cholesterol całkowity – nie więcej niż 190 mg/dl,
- cholesterol LDL – nie więcej niż 115 mg/dl,
- cholesterol HDL – nie mniej niż 45 mg/dl (u kobiet) i 40 mg/dl (u mężczyzn),
- trójglicerydy – nie więcej niż 150 mg/dl.
Aby określić poziom cholesterolu we krwi, należy poddać się badaniu laboratoryjnemu.
Lipidogram prawdę powie
Lipidogram jest podstawowym badaniem diagnostycznym, dzięki któremu można określić stan gospodarki lipidowej organizmu. Pozwala on ocenić takie wartości jak: poziom cholesterolu całkowitego (TChol), poziom cholesterolu HDL (HDL-Chol), poziom cholesterolu LDL (LDL-Chol), poziom trójglicerydów (TRG). W ten sposób można stwierdzić lub wykluczyć obecność zaburzeń w gospodarce lipidowej.
W przypadku, gdy zależności pomiędzy wyżej wymienionymi parametrami są trudne do zinterpretowania, wówczas wylicza się wskaźniki aterogenności, czyli między innymi: wskaźnik Castelliego, wskaźnik osoczowy API, stosunek LDL/HDL.
Jak przygotować się do badania?
Lipidogram polega na pobraniu próbki krwi, więc samo w sobie nie różni się niczym od innych badań laboratoryjnych. Trzeba jednak pamiętać, że oznaczenie poziomu lipidów wymaga odpowiedniego przygotowania.
Badanie wykonuje się na czczo. Dobrze, jeśli od ostatniego posiłku minie co najmniej 12 godzin. Należy także pamiętać, by w dniach poprzedzających lipidogram stosować typową dla siebie dietę. Zarówno głodówka czy przejadanie się mogą wpłynąć na wyniki – zafałszowane nie będą miarodajne.
Kto powinien wykonać lipidogram?
Nie istnieją żadne przeciwwskazania do wykonania lipidogramu, więc badaniu może poddać się każdy, kto chce ocenić stan gospodarki lipidowej. Wielu specjalistów podkreśla, że pierwszy lipidogram najlepiej wykonać około 20. roku życia. Z kolei określenie poziomu cholesterolu należy obowiązkowo wykonać po 45. roku życia – w przypadku kobiet oraz po 35. roku życia – u mężczyzn.
Warto przy tym mieć świadomość, że konieczność weryfikowania poziomu lipidów w organizmie dotyczy młodych osób, u których istnieje duże ryzyko chorób układu krążenia. Głównie chodzi o osoby chorujące na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, palące papierosy i pochodzące z rodzin obciążonych schorzeniami należącymi do tej grupy.
