Szczepić czy nie szczepić? Oto jest pytanie! Wielu rodziców wciąż nie może się zdecydować, a najmniej przekonani wydają się ci, których pociechy cierpią na różnego rodzaju alergie. Czy zaszczepienie małego „uczuleniowca” przeciwko grypie lub śwince może być niebezpieczne?
Przez pierwsze pół roku swojego życia dziecko korzysta z odporności, którą 
nabyło dzięki przeciwciałom otrzymanym od mamy w trakcie życia płodowego i później podczas karmienia. Dopiero po tym czasie jego organizm zaczyna produkować je samodzielnie, a w walce z drobnoustrojami pomagają mu właśnie szczepionki. Czy można podawać je wszystkim maluchom?
Kontrolowana dawka zarazków
Zastrzyk ze szczepionką, choć nieprzyjemny dla malca, ma bardzo ważne zadanie – wzmocnienie jego odporności, a więc naturalnego systemu obrony przed chorobami. Jak dokładnie działa? – Szczepionka to odpowiednio skomponowany specjalny preparat, w którym zawarte są osłabione bądź martwe bakterie lub wirusy, ich części bądź pojedyncze antygeny. Jej podanie wywołuje określoną reakcję systemu immunologicznego. Organizm odpowiada na taki „udawany” atak i zaczyna się bronić przed zarazkami. W ten sposób wypracowuje odpowiednie mechanizmy, dzięki którym przy ponownym kontakcie z drobnoustrojami walczy z nimi dużo skuteczniej – tłumaczy lek. med. Marta Cieszkowska, pediatra ze Szpitala Medicover.
Uczulenie na szczepienie?
Podjęcie walki z zarazkami to jednak nie jedyna reakcja, jaka może pojawić się ze strony organizmu. Niektóre składniki preparatów szczepionkowych mogą bowiem wywołać również niepożądane skutki. – Alergizująco mogą zadziałać na przykład zawarte w nich antygeny, konserwanty czy stabilizatory. Niektóre szczepionki, na przykład te przeciwko odrze, różyczce, śwince czy grypie, są ponadto produkowane na zarodkach kurzych, dlatego mogą zawierać śladowe ilości białka kurzego – mówi lek. med. Marta Cieszkowska ze Szpitala Medicover. Najczęściej pojawiają się objawy miejscowe, na przykład opuchlizna, rumień, swędząca wysypka bądź inne zmiany skórne w miejscu wstrzyknięcia szczepionki, a także niewielka gorączka. Mijają one samoistnie, zwykle po maksymalnie 24 godzinach. Dużo rzadziej występują poważniejsze problemy takie jak wstrząs anafilaktyczny, który objawia się między innymi przyśpieszonym tętnem, dusznościami, nadmierną potliwością, a nawet utratą przytomności. Taka reakcja może wystąpić jednak tylko wówczas, gdy uczulenie na składnik szczepionki jest bardzo silne.
Alergika szczep w szpitalu
Należy pamiętać, że eksperci zwracają uwagę na to, że alergia nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia malucha. – Warto podkreślić, że dużo większym niebezpieczeństwem jest, gdy dziecka, a zwłaszcza alergika, nie zaszczepi się w ogóle. To może sprawić, że przebieg ewentualnej choroby będzie u niego zdecydowanie cięższy – podkreśla pediatra lek. med. Marta Cieszkowska. Dlatego jeśli lekarz wykluczy ryzyko wystąpienia u malca silnej reakcji anafilaktycznej, należy bezwzględnie trzymać się programu szczepień, jednak przed każdym z nich konsultować się wcześniej z alergologiem.
By ewentualne ryzyko ograniczyć do minimum, szczepionki powinny być podawane „uczuleniowcom” w obecności przeszkolonego personelu medycznego w warunkach szpitalnych – takie rozwiązanie oferują dziś niektóre placówki medyczne. – Po szczepieniu dziecko pozostaje w szpitalu na noc na obserwacji. Jest pod stałą kontrolą lekarzy, którzy w przypadku wystąpienia niepożądanej reakcji natychmiast udzielają pomocy – mówi lek. med. Marta Cieszkowska ze Szpitala Medicover.
Uczulenie nie jest przeszkodą, by szczepić malucha. Wręcz przeciwnie – żeby zapewnić mu skuteczniejszą ochronę przed chorobami, należy to robić, bo u dzieci z alergią przebieg choroby może być dużo cięższy. Warto pamiętać o tym, że mniej niebezpieczne są ewentualne reakcje uczuleniowe po szczepionce niż ostre powikłania na przykład po przebytej odrze czy grypie.
